Η Ελένη Τραγγανίδα -Μαρκυνιώτη, η “Μυρτιά” του βουνού, το όνομα που της είχαν δώσει η σύντροφοί της στα βουνά της Ρούμελης, η αντάρτισσα, η αλύγιστη αγωνίστρια, έφυγε από τη ζωή περήφανα όπως περήφανε έζησε με “το όπλο παρά πόδα”. Γεννήθηκε στο χωριό Μαριολάτα της Φωκίδας το 1933. Δεν πρόλαβε να τελειώσει το δημοτικό σχολείο, αλλά γαλουχήθηκε στις αξίες και τα ιδανικά του αγώνα για έναν καλύτερο κόσμο από τον κομμουνιστή πατέρα της, τον Ηλία, ο οποίος κυνηγήθηκε για τις ιδέες του και εξορίστηκε από τη μεταξική δικτατορία, ενώ ήταν μεταξύ των γηραιότερων ανταρτών του ΕΛΑΣ. το 1947, θα δολοφονούνταν άνανδρα και φρικτά, διά αποκεφαλισμού, από τις συμμορίες που αποτελούνταν από πρώην συνεργάτες των κατακτητών και λυμαίνονταν την ελληνική ύπαιθρο.
Όπως η πλειοψηφία των παιδιών της γενιάς της, συμμετείχε στην Εθνική Αντίσταση ως Αετόπουλο κι έπειτα στην ΕΠΟΝ, ενώ κατατάχτηκε το 1946 εθελοντικά στο Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας, στο Αρχηγείο Παρνασσίδος με αρχηγό τον Διαμαντή και στο Τάγμα του Κρόνου, 2ος Λόχος με λοχαγό τον Φίτσιο. Το Τάγμα είχε χώρο δράσης τη Ρούμελη. Τραυματίστηκε το 1948 στο Κοκοσάλεσι, πιάστηκε αιχμάλωτη και πέρασε στρατοδικείο. Λόγω του νεαρού της ηλικίας της δεν εκτελέστηκε και φυλακίσθηκε στις φυλακές Αβέρωφ. Τα γεγονότα αυτά αποτέλεσαν και το περιεχόμενο του βιβλίου της, «Μυρτιά του Βουνού», στο οποίο αποτυπώθηκαν οι αναμνήσεις από τη συμμετοχή της στον Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας, στα τμήματα του Αρχηγείου Παρνασσίδας με αρχηγό τον θρυλικό Διαμαντή.
“Στον Παρνασσό εκείνη την εποχή γνώρισα πολλούς αξιόλογους αγωνιστές. Τους ανθρώπους αυτούς δε πρόκειται να τους ξεχάσω ποτέ! Οι αγωνιστές αυτοί για μένα ήταν το πιο διαλεχτό κομμάτι του λαού μας ό,τι καλύτερο γέννησε η Ελλάδα μετά το 1821. Δε θα ξεχάσω ποτέ το Διαμαντή, το Λοκρό, τον Πελοπίδα, τον Αία, τον Τεπελένα, το Βλαχάβα, το Γιώτη, τον Έκτορα, τον Γκούρα, τον Κρόνο, το Φίτσιο, το Γλυκό. Και φυσικά όλους τους αντάρτες που ήμασταν μαζί τότε στα βουνά.”, γράφει στο βιβλίο της.
Το 2014 η αξέχαστη Σοφία Αδαμίδου έφερε τη ζωή της “Μυρτιάς” στη θεατρική σκηνή με το έργο “Ηλιος στην Πέτρα” βασισμένο στο βιβλίο της Ελένης, την οποία υποδυόταν η Ελένη Γερασιμίδου. Δεν θα ξεχάσουμε ποτέ το φωτεινό βλέμμα της αντάρτισσας, όταν ερχόταν να δεν την παράσταση και μας έλεγε “στην φύλακη ήμουν πιο ελεύθερη από ποτέ”!
Ο Ημεροδρόμος υποκλίνεται και αποχαιρετά με σεβασμό την Ελένη Τραγγανίδα – Μακρυνιώτη. Εκφράζουμε τα συλληπητήριά μας στην οικογένεια της, στα παιδιά και στα εγγόνια της, στον γιο της, αγαπημένο φίλο, σύντροφο και συνάδελφο Γρηγόρη Τραγγανίδα.
Το ΚΚΕ αποχαιρετά την Ελένη Τραγγανίδα – Μακρυνιώτη
Το Γραφείου Τύπου της ΚΕ του ΚΚΕ για τον θάνατο της συντρόφισσας Ελένης Τραγγανίδα – Μακρυνιώτη, αναφέρει
«Το ΚΚΕ αποχαιρετά την συντρόφισσα Ελένη Τραγγανίδα – Μακρυνιώτη που “έφυγε” σήμερα από τη ζωή, πλήρης ημερών.
Η σ. Ελένη γεννήθηκε στο χωριό Μαριολάτα της Φωκίδας το 1933. Δεν πρόλαβε να τελειώσει το δημοτικό σχολείο, αλλά γαλουχήθηκε στις αξίες και τα ιδανικά του αγώνα για έναν καλύτερο κόσμο από τον κομμουνιστή πατέρα της, τον Ηλία, ο οποίος κυνηγήθηκε για τις ιδέες του και εξορίστηκε από τη μεταξική δικτατορία, ενώ ήταν μεταξύ των γηραιότερων ανταρτών του ΕΛΑΣ.
Όπως η πλειοψηφία των παιδιών της γενιάς της, συμμετείχε στην Εθνική Αντίσταση ως Αετόπουλο κι έπειτα στην ΕΠΟΝ, ενώ κατατάχτηκε το 1946 εθελοντικά στο Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας, στο Αρχηγείο Παρνασσίδος με αρχηγό τον Διαμαντή και στο Τάγμα του Κρόνου, 2ος Λόχος με λοχαγό τον Φίτσιο. Το Τάγμα είχε χώρο δράσης τη Ρούμελη. Τραυματίστηκε το 1948 στο Κοκοσάλεσι, πιάστηκε αιχμάλωτη και πέρασε στρατοδικείο. Λόγω του νεαρού της ηλικίας της δεν εκτελέστηκε και φυλακίσθηκε στις φυλακές Αβέρωφ. Τα γεγονότα αυτά αποτέλεσαν και το περιεχόμενο του βιβλίου της, «Μυρτιά του Βουνού».
Ατσαλώθηκε και πάλευε ως μέλος του Κόμματος, πιστή στα ιδανικά και τους σκοπούς του ενάντια στο άδικο. Τα τελευταία χρόνια ήταν μέλος της ΚΟΒ Ταξιάρχη Κορυδαλλού. Αποτέλεσε παράδειγμα για τις νέες γενιές κομμουνιστών, με την μαχητικότητα της και την προσπάθεια να μεταδώσει όσα έζησε και για όσα αγωνίστηκε. Ξεχώριζε με την ευγένειά της, την υπομονή της, την αγάπη της στον πολιτισμό. Όσο της επέτρεπε η εύθραυστη κατάσταση της υγείας της, από τη δράση του Κόμματος αντλούσε δύναμη και ήταν πάντα παρούσα.
Το 2016 τιμήθηκε, μαζί και με άλλες γυναίκες, από την Επιτροπή Περιοχής Ανατολικής Στερεάς – Εύβοιας για την προσφορά της στον Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας.
Θα’ ναι πάντα ανάμεσά μας στο δρόμο του αγώνα, για την κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο, για τον σοσιαλισμό – κομμουνισμό! Θα ‘ναι πάντα στη σκέψη μας με το χαμόγελό της.
Το ΚΚΕ εκφράζει τα ειλικρινή του συλλυπητήρια στην κόρη της Μαρούλα, τον γιο της Γρηγόρη, τα εγγόνια της και τους οικείους της».
