Με το μεγάλο πανώ του ΕΑΜ που κρεμάστηκε στο κτίριο της Κοραή 4, όπου μετά την απελευθέρωση στεγάστηκαν τα γραφεία του ΕΑΜ και μια βροχή από τρικάκια με εικονογράφηση και συνθήματα της εποχής που συμπλήρωσαν τη συγκλονιστική εικόνα ξεκίνησε στα Προπύλαιο το συλλαλητήριο του ΚΚΕ για τα 80 χρόνια από την απελευθέρωση της Αθήνας και του Πειραιά. Μπροστά στα τρία γράμματα που σφράγισαν ανεπίστρεπτα την ιστορία του τόπου ο κόσμος ξέσπασε σε χειροκροτήματα και συνθήματα.
Στη συγκλονιστική συγκέντρωση μίλησε ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημήτρης Κουτσούμπας.
Με οδηγό τις «Γειτονιές του κόσμου», της ποιητικής τοιχογραφίας της δεκαετίας του ’40, που έγραψε ο Γιάννης Ρίτσος, όταν ήταν εξόριστος στη Μακρόνησο και τον Άη Στράτη, στην οποία ανασυνθέτει όλα τα γεγονότα της δεκαετίας Κατοχή, Αντίσταση, Δεκέμβρης, Εμφύλιος, Διώξεις, Εξορίες και Φυλακές, αλλά και τραγούδια της εποχής ή που έχουν αναφορά στην εποχή, οι χιλιάδες που ανταποκρίθηκαν στο κάλεσματου ΚΚΕ θα «γυρίσουν πίσω» σε εκείνες τις μέρες του Οκτώβρη του ’44.
Νωρίτερα, κατέφθαναν οι προσυγκεντρώσεις από τα σημεία – ορόσημα που σφραγίστηκαν από τους αγώνες και το αίμα του λαού.
Με τον ύμνο του ΕΛΑΣ και το εμβατήριο «Στ’ Άρματα» να παιανίζει στην κεφαλή της πορείας της προσυγκέντρωσης του Πολυτεχνείου, εκατοντάδες συγκεντρωμένων βαδίζουν στα χνάρια της βαμμένης με αίμα ιστορίας που χάραξε το ΚΚΕ στην Αθήνα.
Με κόκκινες σημαίες ψηλά, με συνθήματα όπως «ΕΑΜ-ΕΛΑΣ-ΕΠΟΝ-ΟΠΛΑ-ΔΣΕ, Δόξα και τιμή στο ΚΚΕ» και «Το έπος του ΕΑΜ με αίμα είναι γραμμένο, το δίκιο του λαού δεν ζει υποταγμένο» πορεύτηκαν από το Πολυτεχνείο ως την Ομόνοια όπου ενώθηκαν με την εκεί προσυγκεντρωση.
Μπροστά από το κτίριο όπου στεγάζονταν τα Παλιά Δικαστήρια, στην Πανεπιστημίου, καθώς μέλη του ΚΚΕ γέμισαν τον ουρανό με τρικάκια της εποχής, η πορεία πραγματοποίησε στάση πριν από την άφιξη στη συγκέντρωση και από τις ντουντούκες ακούστηκε:
Περνάμε από το κτήριο της οδού Σανταρόζα, όπου στεγάζονταν τα Παλιά Δικαστήρια. Ακόμα ένα κτήριο όπου στάθηκαν αλύγιστοι κομμουνιστές μπροστά στα έκτακτα στρατοδικεία και άλλες δίκες που έστηνε το αστικό κράτος. Εδώ στις 19 Οκτώβρη 1951 ξεκίνησε και η πρώτη δίκη του κομμουνιστή ήρωα Νίκου Μπελογιάννη.
Σε αυτό το κτήριο θα λειτουργήσει από τις 2 Νοέμβρη έως την Κυριακή 1 Δεκέμβρη έκθεση με φωτογραφίες, έγγραφα, έργα τέχνης και άλλα ντοκουμέντα από το αρχείο της ΚΕ του ΚΚΕ , αφιερωμένη στο Απελευθερωτικό – Επαναστατικό 1944.
Στο Πολυτεχνείο βρέθηκαν οι Οργανώσεις του Μετάλλου, της Ενέργειας – Νερού, του Φαρμάκου – Χημικής Βιομηχανίας, των Κατασκευών, της Μεταποίησης, των Μεταφορών, της Δικαιοσύνης, του Επισιτισμού – Τουρισμού, των Καλλιτεχνών, του Χρηματοοικονομικού, του Εμπορίου και των ΜΜΕ.
Ξαναζωντανεύουν το βουητό του ήρωα λαού! Ξαναζωντανεύουν αυτή τη «γειτονιά του κόσμου», για τις όμορφες μέρες που, όπως έγραψαν οι ποιητές μας, «δεν προφτάσαμε να τις χαρούμε…»!
Στην πλ. Εθνικής Αντίστασης βρέθηκαν οι Κομματικές Οργανώσεις των Τηλεπικοινωνιών, της Τοπικής – Περιφερειακής και Κεντρικής Διοίκησης, της Υγείας – Πρόνοιας, των ΕΒΕ, των Βορειοδυτικών και Βόρειων Συνοικιών.
Στο σημείο βρισκόταν τότε το Κεντρικό Ταχυδρομείο, που στεγαζόταν στο Μέγαρο Μελά. Εκεί ξεκίνησε στις 14/4/1942 η απεργία των Τριατατικών (Τηλεγραφεία, Ταχυδρομεία, Τηλεφωνία) και δημοσίων υπαλλήλων, η πρώτη νικηφόρα απεργία στην κατεχόμενη Ευρώπη. Οι εργάτες νεκρώνοντας κλάδους και τόπους δουλειάς, όταν το αποφασίσουν μπορούν να «φέρουν τα πάνω κάτω»!
Σίνα και Ακαδημίας εκεί που πριν 80 χρόνια ήταν η διοίκηση του Α’ Σώματος Στρατού του ΕΛΑΣ μετά την Απελευθέρωση μέχρι και λίγες μέρες πριν την ταξική σύγκρουση τον Δεκέμβρη, συγκεντρώθηκαν οι Οργανώσεις της Σπουδάζουσας, των Εκπαιδευτικών, αλλά και οι φίλοι του «κόκκινου Αερόστατου».
Στην κεφαλή της προσυγκέντρωσης το πανό στα χέρια των φοιτητών δήλωνε ξεκάθαρα: «Οι φαντάροι είναι του λαού παιδιά – Έξω από τα σύνορα δεν έχουνε δουλειά», μια σαφή, εμφατική απάντηση και από τη σημερινή συγκέντρωση, μια πράξη αλληλεγγύης στους διωκώμενους στρατευμένους που εναντιώνονται στη συμμετοχή της χώρας στον πόλεμο.
Σε αυτόν τον τόπο που τις μέρες της Απελευθέρωσης ήταν πλημμυρισμένος από κόσμο, 80 χρόνια μετά οι εργαζόμενοι, οι νέοι της Αθήνας βρίσκονται ξανά εδώ. Με τις κόκκινες σημαίες να ανεμίζουν ψηλά, τα πλακάτ και τα συνθήματα τιμούν αυτούς που όρθωσαν το ανάστημά τους, που κοίταξαν κατάματα τον θάνατο, πολέμησαν, έζησαν όμορφες μέρες που δεν πρόφτασαν να τις χαρούνε. Τιμούν όλους αυτούς που τώρα πια λείπουν αλλά εξακολουθούν να είναι μέσα σε όλο τον κόσμο… Τιμούν το ΚΚΕ, που ήταν βασικός αιμοδότης της Αντίστασης.
Το υποδήλωναν τα συνθήματα «Λαέ, θυμήσου, το χώμα που πατάς, λευτέρωσαν με αγώνες ΕΑΜ, ΕΠΟΝ, ΕΛΑΣ», αλλά και «ΕΑΜ, ΕΛΑΣ, ΕΠΟΝ, ΟΠΛΑ, ΔΣΕ, δόξα και τιμή στο ΚΚΕ».
Μπροστά – μπροστά οι φοιτητές και οι φοιτήτριες, «παίρνοντας» τη σκυτάλη από τον Λόχο των Σπουδαστών της ΕΠΟΝ, τον Λόχο «Λόρδος Μπάιρον», με τα χωνιά στα χέρια να βροντοφωνάζουν δυνατά ενώνοντας το χθες με το σήμερα και το αύριο… Εκεί και οι εκπαιδευτικοί που δίνουν κάθε μέρα μάχη ενάντια στην παραχάραξη, στην αποσιώπηση της Αλήθειας, που μαθαίνουν στα παιδιά μας τη δύναμη που κρύβει ο λαός…
Εκεί και οι φίλοι του «κόκκινου Αερόστατου» που τώρα αρχίζουν και μαθαίνουν για τα κατορθώματα των συνομιλήκων τους, των «Αετόπουλων», που κρατούσαν τσίλιες, έγραφαν συνθήματα στους τοίχους, λειτουργούσαν ως σύνδεσμοι… Με τα κόκκινα μαντήλια στον ώμο, τις κόκκινες κορδέλες να ανεμίζουν, τις παιδικές τους φωνές διατρανώνουν: «Στη σωστή πλευρά πάντα θα προχωράμε, της Ιστορίας την κόκκινη κλωστή στα χέρια μας κρατάμε». Ενώνοντας το χθες με το σήμερα και τα χρώματα από τις πικέτες τους να παραπέμπουν εκτός από την ΕΠΟΝ και στη σημαία της Παλαιστίνης, θυμίζουν για ακόμα μια φορά ότι «Το όνειρο του παιδιού είναι ΕΙΡΗΝΗ».
Με αφετηρία τη συμβολή των οδών Πειραιώς και Ασωμάτων έφτασαν στα Προπύλαια οι Οργανώσεις των Νοτιοδυτικών Συνοικιών – Περιστερίου, της Δυτικής Αθήνας, της Βορειοδυτικής Αττικής. «Λαέ, θυμήσου, το χώμα που πατάς λευτέρωσαν μ’ αγώνα ΕΑΜ – ΕΠΟΝ – ΕΛΑΣ» φώναξαν τα μπλοκ των Οργανώσεων. Συνδέοντας την ιστορική επέτειο με τις σημερινές εξελίξεις, που φέρνουν τη φωτιά του πολέμου όλο και πιο κοντά στη ζωή του λαού, απαίτησαν να σταματήσει κάθε συμμετοχή και εμπλοκή της Ελλάδας στους ιμπεριαλιστικούς πολέμους. «Καμιά συμμετοχή, καμία εμπλοκή, έξω απ’ την Ελλάδα οι ΝΑΤΟικοί», διαδήλωσαν.
Στο οικοδομικό τετράγωνο που επιλέχθηκε ως σημείο εκκίνησης της προσυγκέντρωσης βρίσκονταν οι φυλακές Χατζηκώστα, όπου στην Κατοχή και μετέπειτα κλείστηκαν χιλιάδες κομμουνιστές και άλλοι αγωνιστές. Λειτούργησαν υπό την άμεση εποπτεία της Ασφάλειας, σε συνεργασία με τους ναζί και στη συνέχεια με τους Άγγλους.
Από τις Φυλακές Χατζηκώστα οι Γερμανοί έπαιρναν κρατούμενους για εκτέλεση ή για να τους στείλουν στα χιτλερικά στρατόπεδα συγκέντρωσης Νταχάου, Μπούχενβαλντ, Άουσβιτς κ.ά.
Σε αυτές τις φυλακές, όπως και στο Χαϊδάρι, έριξαν τους αγωνιστές ανάπηρους του αλβανικού μετώπου μετά το μεγάλο πογκρόμ που εξαπέλυσαν οι ναζί και οι συνεργάτες τους στις 30 Νοέμβρη 1943 σε 19 νοσοκομεία της Αθήνας. Πολλοί από αυτούς οδηγήθηκαν στα εκτελεστικά αποσπάσματα, όπως οι 110 ανάπηροι αγωνιστές που εκτελέστηκαν στη Ριτσώνα τον Μάη του 1944.
Μια μεγάλη ταμπέλα στη γαλλική γλώσσα έδινε τότε την ταυτότητα της φυλακής: “Όσοι μπαίνετε εδώ μέσα, αφήστε κάθε ελπίδα”. Όμως, και σε αυτό το κολαστήριο η ελπίδα και το φως κρατήθηκαν αναμμένα από τους αλύγιστους ήρωες.
Ένα κάστρο που δεν λύγισε μπροστά στις απάνθρωπες συνθήκες φυλάκισης, στα σκληρά βασανιστήρια και προπηλακισμούς.
Δίνουμε όρκο και υπόσχεση πως «καμπάνες θα χτυπήσουν» ξανά, νικηφόρα…
Το συλλαλητήριο τελείωσε μ μουσικο-αφηγηματικό αφιέρωμα, σε ενορχήστρωση Μανόλη Ανδρουλιδάκη.
Με οδηγό τις «Γειτονιές του κόσμου», της ποιητικής τοιχογραφίας της δεκαετίας του ’40, που έγραψε ο δικός μας ποιητής, ο Γιάννης Ρίτσος, όταν ήταν εξόριστος στη Μακρόνησο και τον Άη Στράτη, στην οποία ανασυνθέτει όλα τα γεγονότα της δεκαετίας Κατοχή, Αντίσταση, Δεκέμβρης, Εμφύλιος, Διώξεις, Εξορίες και Φυλακές, αλλά και τραγούδια της εποχής ή που έχουν αναφορά στην εποχή, οι χιλιάδες που ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα του ΚΚΕ «γύρισαν πίσω» σε εκείνες τις μέρες του Οκτώβρη του ’44.
Στο αφιέρωμα συμμετείχαν οι μουσικοί: Βαγγέλης Ζαρμπούτης και τον Απόστολος Κορμάς στο μπουζούκι, Τάσος Αθανασιάς στο ακορντεόν, Μαρίνα Τσοκάνη στο πιάνο και τα πλήκτρα, Αντωνία Τσολάκη στο μπάσο και Γρηγόρης Συντρίδης στα ντραμς.
Τραγούδησαν οι: Φωτεινή Βελεσιώτου, Βαγγέλης Κορακάκης, Μαριλίζα Λούντζη, Ασπασία Στρατηγού, Κώστας Τριανταφυλλίδης, Διονύσης Τσακνής.
Απήγγειλαν οι ηθοποιοί: Λίλα Καφαντάρη και Δημήτρης Μαύρος.
Να τονιστεί ότι πλάνα-ντοκουμέντα που αξιοποιήθηκαν στο video που προβλήθηκε παραχώρησε ο σκηνοθέτης Νίκος Καβουκίδης.
Το συγκλονιστικό συλλαλητήριο τελείωσε με χιλιάδες υψωμένες γροθιές καθώς τα Προπύλαια τραντάζονταν από την Διεθνή.
