Το σχόλιο που ακολουθεί δημοσιεύτηκε στη στήλη ΒΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣ της εφημερίδας Το Βήμα της Κυριακής, στις 18.12.94. Το μεταφέρουμε αυτούσιο: “Οι βουλευτές ψήφισαν την συμπληρωματική σύμβαση του Μετρό της Αθήνας και την επόμενη ημέρα η ανάδοχος κοινοπραξία παρέδωσε στη δημόσια επιχείρηση ¨Αττικό Μετρό” προσκλήσεις για διασκέδαση σε νυχτερινό κέντρο, προκειμένου όλοι μαζί να εορτάσουν – προφανώς – το γεγονός. Στο γλέντι όμως δεν εκλήθησαν όλα τα στελέχη της “Αττικό Μετρό”. Οι προσκλήσεις μοιράστηκαν επιλεκτικά και εκφράστηκαν – από τους μη προσκεκλημένους – δυσαρέσκειες του είδους “αφού δεν τρώνε όλοι, δεν γλεντάνε όλοι”!”.
Αυτό είναι το μοναδικό σοβαρό σχόλιο σχετικά με την ληστρική, όπως δείξαμε στο προηγούμενο τεύχος του ΑΝΤΙ, σύμβαση του Μετρό της Αθήνας σε έντυπα του κυρίαρχου μπλοκ των Μ.Μ.Ε. που ελέγχουν την πληροφόρηση του λαού μας. Αυτό το ένα και μοναδικό σχόλιο καταδεικνύει την αν-ελευθερία της πληροφόρησης και την υποκρισία των εκδοτικών επιτελείων. Στην περίοδο της χούντας των συνταγματαρχών, οι ίδιοι εκδότες ονόμαζαν τα ίδια φαινόμενα λογοκρισία του Τύπου. Έχει ζωή γυρίσματα!
Με την ενδεικτική ανάλυση των δύο συμβάσεων για την κατασκευή του Μετρό της Αθήνας (Μάνου / Λαλιώτη – Γείτονα) που παρουσιάσαμε στο προηγούμενο τεύχος του ΑΝΤΙ, προσπαθήσαμε να αποτρέψουμε την κυβέρνηση να ενδώσει στους αποικιακούς όρους που επιβάλλουν οι αλλοδαποί εργολάβοι του πακέτου Ντελόρ, οι οποίοι σήμερα κατασκευάζουν το Μετρό της Αθήνας. Παρουσιάσαμε δεδομένα που στοιχειοθετούν την αισχροκέρδεια του εργολάβου, καθώς και το διάτρητο, τόσο της αρχικής όσο και της τροποποιητικής σύμβασης, διοργανώσαμε συνέντευξη Τύπου για το θέμα αυτό, δώσαμε συνέντευξη στην εφημερίδα Ριζοσπάστης, ενημερώσαμε τα αρμόδια κυβερνητικά όργανα και την αντιπολίτευση προκειμένου να αναπτυχθεί γόνιμος διάλογος στη Βουλή. Επίσης διαβιβάσαμε τις απόψεις μας στο Τ.Ε.Ε. και στις εργοληπτικές οργανώσεις. Τέλος προσπαθήσαμε να δημοσιοποιήσουμε ορισμένες τεκμηριωμένες καταγγελίες μας μέσω του συνόλου του Τύπου.
Το αποτέλεσμα; Εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων, όπως της εφημερίδας Ριζοσπάστης, εσίγησαν οι πάντες! Αποσιωπήθηκε δηλαδή η καταγγελία για το “καπέλο” των 200 δισ. δραχμών περίπου! Πιστεύουμε ότι έτσι ενισχύθηκε η εξάρτηση της ηγεσίας του ΥΠΕΧΩΔΕ από τους “προστάτες” φορείς των διαπλεκόμενων συμφερόντων, τους οποίους φαίνεται να χρησιμοποίησε, προκειμένου να επιτευχθεί η πλήρης αποσιώπηση του θέματος. Οι συνθήκες βοηθούν: Η αδιαφάνεια κατά τη διανομή του πακέτου Ντελόρ, το αναχρονιστικό θεσμικό πλαίσιο που ρυθμίζει την παραγωγή των δημοσίων έργων της χώρας μας, η δυνατότητα που έχει η κυβέρνηση να παραχωρεί σε ιδιώτες και σε συγκροτήματα τμήματα της κρατικής περιουσίας και να τους εκχωρεί κρατικές αρμοδιότητες, επιτρέπουν την επιβίωση διάφορων πολιτικών σχηματισμών και πολιτικών προσώπων. Κατά τον ίδιο τρόπο, ακόμη και σφάλματα που οφείλονται σε πλημμελή οργάνωση ή σε έλλειψη ικανοτήτων (ή “πείρας”) κυβερνητικών παραγόντων, οδηγούν de facto σε παρόμοια “ξεπουλήματα”.
Κάποτε ο νυν υπουργός ΠΕΧΩΔΕ, κ. Κ. Λαλιώτης, αναρωτήθηκε αν έπρεπε να ξεγυμνωθεί από τη μέση και πάνω και να ασχοληθεί ο Τύπος με το έργο του. Δεν μπορούμε παρά να του υπενθυμίσουμε πιο αποτελεσματικούς τρόπους από αυτούς και από άλλους που αυτός ξέρει (π.χ. να σβήσει και τα κεράκια της γενέθλιας τούρτας της Καμεράτας!). Γιατί λοιπόν να ασχοληθεί με την υπερτιμολόγηση των έργων του Αθηναϊκού Μετρό; (αυτά αφορούν το λαό).
Γι’ αυτούς τους λόγους είμαστε υποχρεωμένοι να συνεχίσουμε να καταγγέλλουμε την αποικιακή σύμβαση του Μετρό της Αθήνας, γιατί πιστεύουμε ότι μόνο έτσι μπορεί να κλονιστεί ο θεσμός του “πολιτικού προστάτη με ανταλλάγματα”. (Στον τομέα αυτό οι κρατούντες τα καταφέρνουν καλά, στην οργάνωση όμως της παραγωγής και της οικονομίας, εκεί φαίνεται να μην έχουν ιδέα).
Εξάλλου, ακολουθούν και άλλα μεγάλα έργα, όπως το αεροδρόμιο των Σπάτων ή το Μετρό της Θεσσαλονίκης κλπ.
Αλλοίμονο για τη χώρα μας αν γίνουν με αντίστοιχους προς το Μετρό της Αθήνας όρους!
ΚΑΤΟΠΙΝ ΕΟΡΤΗΣ!
Το Τ.Ε.Ε., ο θεσμοθετημένος τεχνικός σύμβουλος της πολιτείας, εξέδωσε ανακοίνωση για την τροποποιητική σύμβαση του Μετρό και προειδοποίησε την Εθνική Αντιπροσωπεία για τους κινδύνους που εμπεριέχει Η σύμβαση αυτή, μία μέρα μετά την κύρωσή της από τη Βουλή.
Έτσι, λόγω ετεροχρονισμού, η ενέργεια αυτή δεν μπόρεσε να βοηθήσει τη Βουλή στο έργο της. Ούτε όμως στην πληροφόρηση της κοινής γνώμης συνέβαλε, αφού κι αυτή αποσιωπήθηκε από την πλειοψηφία των ΜΜΕ. Και ιδιαίτερα από εκείνα τα έντυπα που κατά τα άλλα προωθούν συστηματικά τις δραστηριότητες του Τ.Ε.Ε. και των ηγετικών στελεχών.
Θα μπορούσε κανείς να υποθέσει ότι ο ετεροχρονισμός της ανακοίνωσης του Τ.Ε.Ε. για το επίμαχο θέμα είναι σκόπιμος, έτσι ώστε και να διευκολυνθεί η κυβέρνηση και να διασώσει το Τ.Ε.Ε. την εικόνα του τεχνικού συμβούλου του κράτους, όταν θα έχουν ξεχαστεί οι ημερομηνίες. Επειδή δεν πιστεύουμε ότι ευσταθούν τέτοιες υποθέσεις, καλούμε το Τ.Ε.Ε. να δημοσιοποιήσει με πληρωμένη καταχώρηση στον Τύπο την – αποσιωπημένη – ανακοίνωσή του. Επιχειρήσεις είναι τα Μ.Μ.Ε., δεν μπορεί να αρνηθούν την καταχώριση επί πληρωμή! Θα περιμένουμε με αγωνία μια τέτοια ενέργεια του Τ.Ε.Ε.
ΤΑ ΜΕΘΕΟΡΤΙΑ ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ
Αμέσως μετά την κύρωση από τη Βουλή της τροποποιητικής σύμβασης για την κατασκευή του Μετρό της Αθήνας, ο πρόεδρος της “Αττικό Μετρό”, εμφάνισε – σύμφωνα με πληροφορίες – σωρεία εντολών και πρόσθετων εργασιών στον εργολάβο (πρόσθετες δηλαδή αμοιβές) που θα έπρεπε να είχαν περιληφθεί στο πρόσθετο κατ’ αποκοπήν τίμημα της τροποποιητικής σύμβασης. Μάλιστα, δηλώνεται από τούδε ότι πιθανόν να υπάρξουν και χρονικές καθυστερήσεις, για τις οποίες, όπως είναι γνωστό, πληρώνονται αποζημιώσεις περίπου 5 δισ. δραχμές ανά μήνα. Το “Αττικό Μετρό” διευκόλυνε επίσης τον εργολάβο να κερδίσει σημαντικά ποσά χωρίς αντίστοιχη ωφέλεια για το ελληνικό δημόσιο, επιτρέποντάς του να εισάγει το σύνολο του ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού και του τροχαίου υλικού επ’ ονόματι του ιδιοκτήτη. Αν οι πληροφορίες αυτές είναι αληθείς, τότε το ΥΠΕΧΩΔΕ εξαπάτησε στο πολλαπλάσιο τη Βουλή κατά την κύρωση της σύμβασης, με μοναδικό ίσως ελαφρυντικό να εξαπατήθηκε και αυτό με τη σειρά του από την “Αττικό Μετρό”.
Επείγει να κατατεθούν το συντομότερο στη Βουλή τα αναλυτικά στοιχεία που επίμονα ζήτησαν οι βουλευτές της αντιπολίτευσης, καθώς και αυτά που επισημάναμε, για να μπορούν να καταλογιστούν οι προσήκουσες ευθύνες. Η κοινή γνώμη δεν πείθεται από την πολιτική πρακτική της κυβέρνησης και ανησυχεί πλέον έντονα για την εξέλιξη των λεγόμενων Μεγάλων Έργων. Η κυβερνητική απραξία, σε συνδυασμό αφενός με τη συνεχιζόμενη έλλειψη οργάνωσης των αρμόδιων υπουργείων και αφετέρου με την εφαρμοζόμενη μικροπολιτική, θα έχουν ως συνέπεια να γίνει η ανάθεση όλων των Μεγάλων Έργων κατά το πρότυπο του Μετρό της Αθήνας. Δηλαδή με ληστρικές συμβάσεις που θα κατοχυρώνουν μόνο “τους εργολάβους του πακέτου Ντελόρ”, ενώ θα διογκώνουν το τεράστιο δημόσιο χρέος της χώρας μας, μια και τα έργα αυτά θα γίνονται με δανεισμό του ελληνικού Δημοσίου.
Ας μην ξεχνάμε όμως ότι σε αυτόν τον τόπο θα ζήσουν και οι επόμενες γενιές…
Η ΚΥΡΩΣΗ ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ
Από τα πρακτικά της Βουλής (Πέμπτη 15.12.1994) προκύπτουν τα εξής:
Οι καταγγελίες μας χρησιμοποιήθηκαν επιλεκτικά έτσι ώστε να μη θίγεται το κόμμα που τις επικαλείται.
– Η Ν.Δ. δεν υιοθέτησε την κριτική που ασκήσαμε στην “σύμβαση Μάνου”, προσπάθησε αντίθετα να εξουδετερώσει τους ισχυρισμούς περί αισχροκέρδειας του εργολάβου σε αυτή την αρχική σύμβαση. Ανεπιτυχώς, κατά τη γνώμη μας, γιατί η ανάλυση κόστους των εργασιών που παρουσιάσαμε ελάμβανε υπόψη της και τα στοιχεία που επισήμανε ο βουλευτής κ. Α. Τσιπλάκος. Κατά τη διάρκεια της συζήτησης οι εκπρόσωποι της Ν.Δ. έφεραν στο φως συμπληρωματικά έγγραφα με τα οποία ανατρέπονται άρθρα της σύμβασης προς όφελος του εργολάβου. Εντόπισαν επίσης πολλές αρνητικές επιπτώσεις της σύμβασης στην οικονομία του έργου και στο χρόνο παράδοσης του.
Προκάλεσαν, τέλος, την κυβέρνηση να καταθέσει τους απαραίτητους αναλυτικούς λογαριασμούς βάσει των οποίων χορηγείται το επιπλέον ποσό των 64,5 δισ. δραχμές, στον εργολάβο και να διαψεύσει τις πληροφορίες σύμφωνα με τις οποίες περιεκόπησαν συμβατικές εργασίες, επιβεβλημένες από την αρχική σύμβαση.
– Ο ομιλητής της ΠΟΛ.ΑΝ. κ. Α Λεντάκης υιοθέτησε σχεδόν το σύνολο των παρατηρήσεων μας. Άλλωστε, τα περιορισμένα χρονικά περιθώρια για τη συζήτηση του θέματος δεν τον διευκόλυναν ιδιαίτερα για την περαιτέρω διερεύνηση του θέματος.
– Ο ομιλητής του Κ.Κ.Ε. κ. Α Σκυλάκος, υιοθέτησε το σύνολο των επιχειρημάτων μας. Μάλιστα ήταν ο μόνος που έθιξε το “δόγμα της χρησιμότητας” του πακέτου Ντελόρ, και αναρωτήθηκε σε τι βαθμό εξυπηρετεί την ελληνική οικονομία. (Άλλος φαίνεται έχει το όνομα, κι άλλοι τη χάρη!). Παρά την πίεση που ασκήθηκε στους εισηγητές του σχεδίου σύμβασης από το σύνολο της αντιπολίτευσης, οι αρμόδιοι υπουργοί εκώφευσαν δίνοντας την εντύπωση ότι διαχειρίζονται “ετσιθελικά” τα πρόσθετα 100 δισ. δραχμές που παραχωρωρούν στον εργολάβο του Μετρό. Ούτε ένα κόμμα δεν άλλαξαν στο κείμενο της σύμβασης!
Δύο ερμηνείες μπορούμε να δώσουμε για τη στάση τους αυτή: Ή δεν γνώριζαν επαρκώς το θέμα ή, πράγμα που είναι και πιθανότερο, γνώριζαν αρκούντως καλά τις παραχωρήσεις προς τον εργολάβο που προβλέπει η σύμβαση και θέλησαν να μεταφέρουν τις προσωπικές τους πολιτικές ευθύνες στο σώμα της Βουλής. Δεν απάντησαν, ενώ όφειλαν, σε καμία καταγγελία ή πρόκληση, προφανώς για να μην αναγραφεί στα πρακτικά της Βουλής κάτι που εκ των υστέρων θα μπορούσε να τους φέρει σε δύσκολη θέση. Όμως αυτό συνιστά πολιτική δειλία. Γιατί έργο της Βουλής δεν είναι η διαγραφή των ευθυνών του κάθε υπουργού, αλλά ο γόνιμος διάλογος που εξυπηρετεί τα συμφέροντα της πολιτείας.
Έτσι η σύμβαση κυρώθηκε χωρίς καμιά αλλαγή. Οι βουλευτές του ΠΑ.ΣΟ.Κ. δεν κράτησαν ούτε τα προσχήματα, δεν πρότειναν την παραμικρή τροποποίηση. Αν τέτοιο ρόλο επιφυλάσσει η κυβέρνηση στη Βουλή, κάτι δεν πάει καλά με τη Δημοκρατία σ’ αυτό τον τόπο.
ΑΡΧΙΣΑΝ ΤΑ ΟΡΓΑΝΑ
Άρχισαν τα όργανα, μετά την κύρωση από τη Βουλή της τροποποιητικής σύμβασης για το Μετρό. Πρώτος, στους κλυδωνισμούς που σίγουρα θα ακολουθήσουν, ο κ. Θ. Κουλουμπής – ο οποίος πολύ καλά γνωρίζει τα θέματα του Μετρό. Σημειώνει σε σχετικό ρεπορτάζ οικονομική εφημερίδα Ημερησία (20.12.94):
“Ο κ. Κουλουμπής επιτέθηκε με σφοδρότητα εναντίον όσων υπέγραψαν την αρχική σύμβαση και την τελευταία αναθεώρηση του έργου του ΜΕΤΡΟ. Με τις υπογραφές αυτές το έργο θα κοστίσει περισσότερα από 800 δισ. δραχμές όταν με την αρχική σύμβαση προβλεπόταν το κόστος να ανέλθει σε 400 δισ. δραχμές σε σημερινές τιμές”.
Και το σχετικό ρεπορτάζ της εφημερίδας κλείνει ως εξής:
“Για την τελευταία αναθεώρηση της σύμβασης ο κ. Κουλουμπής είπε ότι θα στοιχίσει στο Δημόσιο 100 δισ. δραχμές και μίλησε για σκανδαλώδεις όρους, όπως το κόστος εκσκαφής του αθηναϊκού βράχου.
Στο μεταξύ, η εργοληπτική οργάνωση ΠΕΔΜΕΔΕ και ο Σύνδεσμος Ελλήνων Βιομηχάνων, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, εκδίδουν ανακοινώσεις και καλούν το ΥΠΕΧΩΔΕ να μην αναθέσει τις επεκτάσεις στον σημερινό αλλοδαπό ανάδοχο, διότι αντιλαμβάνονται το μέγεθος της βλαπτικής σύμβασης για την οικονομία μας.
Λέτε, σιγά-σιγά, τα όργανα να συμπληρώσουν ορχήστρα; Θα παρακολουθήσουμε το κονσέρτο τους...
