Εκδόθηκε η εγκύκλιος για τις αυτοδιοικητικές – Τι αλλάζει και αναλυτικές οδηγίες για το πώς ψηφίζουμε

Πληροφορίες και οδηγίες για την προετοιμασία και διενέργεια των αυτοδιοικητικών εκλογών 2023 (δημοτικών και περιφερειακών) της 8ης και 15ης Οκτωβρίου 2023 δίνονται, το Σάββατο (23/09), με εγκύκλιο 52 σελίδων που υπογράφει ο αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών, Θεόδωρος Λιβάνιος.

Στην εγκύκλιο περιγράφονται όλα τα στάδια της εκλογικής διαδικασίας, οι αρμοδιότητες και οι ενέργειες όλων των συντελεστών, ενώ αναφέρονται και οι εκ του νόμου προβλεπόμενες προθεσμίες, μέσα στις οποίες οι τελευταίοι οφείλουν να ενεργήσουν.

Το περιεχόμενο της εγκυκλίου χωρίζεται σε τρία μέρη: Στο πρώτο μέρος παρέχονται πληροφορίες για τις ημερομηνίες διεξαγωγής των εκλογών και έναρξης της προεκλογικής περιόδου, καθώς και για θέματα σχετικά με τους εκλογικούς καταλόγους, τα δικαιώματα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι, τη δήλωση και την ανακήρυξη των υποψηφιοτήτων.

Στο δεύτερο μέρος, σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ, περιγράφονται οι αρμοδιότητες και οι ενέργειες των κρατικών υπηρεσιών και των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, αμέσως μετά την έναρξη της προεκλογικής περιόδου έως την προηγούμενη ημέρα της ψηφοφορίας. Ακόμα, στο τρίτο μέρος αναφέρεται στα ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν κατά την ημέρα της ψηφοφορίας, ενώ αναλύεται ο τρόπος ψηφοφορίας και η διαδικασία διαλογής των ψήφων και μετάδοσης των αποτελεσμάτων των εκλογών.

Δημοτικές εκλογές 2023: Αναλυτικός οδηγός

Οι εκλογές για την ανάδειξη των αιρετών οργάνων διοίκησης των δήμων της χώρας θα διεξαχθούν την Κυριακή 8 Οκτωβρίου 20231 και οι επαναληπτικές, σε όποιους δήμους απαιτηθεί, την επόμενη Κυριακή 15 Οκτωβρίου 2023. Οι νέες αρχές θα εγκατασταθούν την 1 η Ιανουαρίου 2024 και η πενταετής θητεία τους θα λήξει στις 31 Δεκεμβρίου 2028.

Στις επικείμενες εκλογές επανέρχεται το πλειοψηφικό εκλογικό σύστημα ανάδειξης των αιρετών οργάνων των δήμων, μετά την εφαρμογή κατά τις προηγούμενες αυτοδιοικητικές εκλογές της 26ης Μαΐου 2019 του εκλογικού συστήματος της απλής αναλογικής.

Σημαντική καινοτομία των επερχόμενων αυτοδιοικητικών εκλογών αποτελεί η θέση σε λειτουργία, για πρώτη φορά, της ηλεκτρονικής εφαρμογής («Πύλη Υποβολής Υποψηφιοτήτων») για τη δήλωση των συνδυασμών στις δημοτικές εκλογές, αποσκοπώντας στη διευκόλυνση των υποψηφίων και την απλούστευση της διαδικασίας υποβολής υποψηφιοτήτων.

Αυτοδιοικητικές εκλογές 2023: Οι αλλαγές

Ακολούθως, παρατίθενται, συνοπτικά, οι βασικές αλλαγές που επιφέρει ο ν.4804/2021 (Α’ 90) και οι οποίες θα εφαρμοστούν κατά τις προσεχείς δημοτικές εκλογές:

– υποβολή σε ενιαίο ψηφοδέλτιο υποψηφιότητας για τα αξιώματα του δημάρχου, δημοτικού συμβούλου, συμβούλου δημοτικής κοινότητας και προέδρου δημοτικής κοινότητας,

– επιτυχών συνδυασμός, κατά την πρώτη ψηφοφορία (πρώτη Κυριακή) θεωρείται όποιος λάβει ποσοστό μεγαλύτερο του σαράντα τρία τοις εκατό (43% συν μια ψήφο) του συνόλου των εγκύρων ψηφοδελτίων,

– δικαίωμα εκλογής δημοτικού συμβούλου και συμβούλου δημοτικής κοινότητας με πληθυσμό μεγαλύτερο ή ίσο των 2.001 μόνιμων κατοίκων έχει ο επιλαχών συνδυασμός αν κατά την αρχική ψηφοφορία συγκέντρωσε ποσοστό τουλάχιστον τρία τοις εκατό (3%) του συνόλου των εγκύρων ψηφοδελτίων,

– αναπροσδιορισμός της πληθυσμιακής βάσης για τον καθορισμό του αριθμού των μελών του δημοτικού συμβουλίου, των συμβουλίων των δημοτικών κοινοτήτων και των προέδρων των δημοτικών κοινοτήτων, και αναπροσδιορισμός του αριθμού των μελών του δημοτικού συμβουλίου και των συμβουλίων των δημοτικών κοινοτήτων.

– μη εκλογή συμβουλίων δημοτικών κοινοτήτων στους δήμους της Περιφέρειας Αττικής, με εξαίρεση τους δήμους των Περιφερειακών Ενοτήτων Νήσων, Ανατολικής και Δυτικής Αττικής και τους δήμους που συγκροτούνται από τις δημοτικές κοινότητες της παρ. 4 του άρθρου 2 του ν.3852/2010 (Α’ 87),

– εξορθολογισμός και περιορισμός των κωλυμάτων εκλογιμότητας και των ασυμβιβάστων θέσης των αιρετών των δημοτικών αρχών,

– θέση σταυρού προτίμησης στους υποψήφιους δημοτικούς συμβούλους ενιαία στο ψηφοδέλτιο, ανεξαρτήτως της εκλογικής περιφέρειας που θέτουν υποψηφιότητα (κατάργηση διασταυρούμενης ψήφου).

Τέλος, οι νέες αρχές εκλέγονται σύμφωνα με τα πληθυσμιακά στοιχεία του μόνιμου πληθυσμού της απογραφής του 2021, όπως εμφανίζεται στους επίσημους πίνακες των αποτελεσμάτων της τελευταίας απογραφής πληθυσμού, που έχουν κυρωθεί και δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Δημοτικές εκλογές 2023: Πόσους σταυρούς βάζω

Σύμφωνα με όσα έχουν γίνει γνωστά από τις εγκυκλίους, οι σταυροί προτίμησης μπορούν να μπαίνουν ως εξής:

Για την εκλογή δημοτικών συμβούλων, ο εκλογέας μπορεί να εκφράσει την προτίμησή του με σταυρό υπέρ 1, 2 ή 3 υποψηφίων σε δήμους που εκλέγουν έως και 19 μέλη:

α) 13 μέλη, σε δήμους με πληθυσμό έως 2.000 κατοίκων,

β) 15 μέλη, σε δήμους με πληθυσμό 2.001 – 5.000 κατοίκων,

γ) 19 μέλη, σε δήμους με πληθυσμό 5.001 – 10.000 κατοίκων,

Αν ο αριθμός των μελών του δημοτικού συμβουλίου είναι μεγαλύτερος ή ίσος του 25, ο εκλογέας μπορεί να εκφράσει την προτίμησή του με σταυρό υπέρ 4 υποψηφίων κατά ανώτατο όριο:

δ) 25 μέλη, σε δήμους με πληθυσμό 10.001 – 30.000 κατοίκων,

ε) 29 μέλη, σε δήμους με πληθυσμό 30.001 – 50.000 κατοίκων,

στ) 35 μέλη, σε δήμους με πληθυσμό 50.001 – 100.000 κατοίκων,

ζ) 39 μέλη, σε δήμους με πληθυσμό 100.001 – 150.000 κατοίκων και

η) 43 μέλη, σε δήμους με πληθυσμό 150.001 και άνω κατοίκων.

Για την εκλογή συμβούλων δημοτικών κοινοτήτων, ο εκλογέας μπορεί να εκφράσει την προτίμησή του υπέρ ενός ή δύο υποψηφίων.

Για την εκλογή προέδρου της δημοτικής κοινότητας, ο εκλογέας μπορεί να εκφράσει την προτίμησή του υπέρ ενός υποψηφίου.

Εάν οι δημοτικές ενότητες δήμων με πληθυσμό 10.001 – 30.000 κατοίκων, 30.001 – 50.000 κατοίκων και 50.001 – 150.000 κατοίκων έχουν συσταθεί με το άρθρο 2 του ν. 3852/2010 (Α’ 87), υπερβαίνουν τις 6, ο αριθμός των μελών του Δημοτικού Συμβουλίου τους είναι εκείνος που αντιστοιχεί στην επόμενη πληθυσμιακή κλίμακα.

Ο αριθμός των εδρών των δημοτικών συμβούλων κάθε εκλογικής περιφέρειας του άρθρου 12 του ν. 4804/2021, με βάση το μόνιμο πληθυσμό της, όπως προκύπτει από την τελευταία απογραφή, ορίζεται ο αναγραφόμενος ως ακολούθως:

Περιφερειακές εκλογές 2023: Πλήρης οδηγός

Με το ν.4804/2021 θεσπίζεται ένα πλήρες, συστηματικό και αποτελεσματικό νομικό πλαίσιο για την εκλογή δημοτικών και περιφερειακών αρχών, που επιτρέπει την επιτυχή και παραγωγική διοίκηση των τοπικών υποθέσεων από τους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης και διασφαλίζει την εκπλήρωση της αποστολής τους και την άσκηση των αρμοδιοτήτων τους κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο προς όφελος των τοπικών κοινωνιών, σύμφωνα με τις επιταγές του άρθρου 102 του Συντάγματος.

Οι κυριότερες αλλαγές που επήλθαν με το νέο εκλογικό νόμο για τις αυτοδιοικητικές εκλογές είναι οι εξής:

• Αλλαγή του εκλογικού συστήματος για την ανάδειξη των περιφερειακών αρχών
• Δημιουργία για πρώτη φορά ηλεκτρονικής εφαρμογής «Ηλεκτρονική Πύλη Υποβολής Υποψηφιοτήτων», για την καταχώριση των συνδυασμών και των υποψηφίων
• Επαναφορά της 5ετούς διάρκειας της περιφερειακής περιόδου
• Μείωση του αριθμού των εδρών των περιφερειακών συμβουλίων.

Οι εκλογές για την ανάδειξη των αυτοδιοικητικών αρχών της νέας περιφερειακής περιόδου θα διεξαχθούν την Κυριακή 8 Οκτωβρίου 2023, ενώ οι επαναληπτικές, όπου χρειαστεί, την επόμενη Κυριακή 15 Οκτωβρίου 2023.

Περιφερειακές εκλογές 2023: Πόσους σταυρούς βάζω

Με τον σταυρό προτίμησης ο εκλογέας εκφράζει την προτίμησή του:

• προς 1 υποψήφιο περιφερειακό σύμβουλο στις εκλογικές περιφέρειες όπου εκλέγεται 1 περιφερειακός σύμβουλος,
• προς 1 ή 2 υποψηφίους συμβούλους στις εκλογικές περιφέρειες όπου εκλέγονται από 2 έως και 7 περιφερειακοί σύμβουλοι,
• προς 1 ή 2 ή τρεις υποψηφίους συμβούλους στις εκλογικές περιφέρειες όπου εκλέγονται από 8 έως και 12 περιφερειακοί σύμβουλοι και
• προς 1 ή 2 ή 3 ή 4 υποψηφίους συμβούλους στις εκλογικές περιφέρειες όπου εκλέγονται περισσότεροι από δώδεκα 12 περιφερειακοί σύμβουλοι.

Αυτοδιοικητικές εκλογές 2023: Αριθμός μελών περιφερειακών συμβουλίων

Το περιφερειακό συμβούλιο αποτελείται από:

α) 35 μέλη, σε περιφέρειες με πληθυσμό έως 300.000 κατοίκων,

β) 45 μέλη, σε περιφέρειες με πληθυσμό 300.001-800.000 κατοίκων,

γ) 61 μέλη, σε περιφέρειες με πληθυσμό 800.001 και άνω κατοίκων.

δ) το περιφερειακό συμβούλιο της Περιφέρειας Αττικής αποτελείται από 85 μέλη.

Αυτοδιοικητικές εκλογές 2023: Πού ψηφίζω

Όπως και στις βουλευτικές εκλογές τον Μάιο και τον Ιούνιο, ο ένας τρόπος για να μάθετε το εκλογικό κέντρο στο οποίο θα ασκήσετε το εκλογικό σας δικαίωμα είναι ηλεκτρονικός. Πιο συγκεκριμένα, θα πρέπει να μπείτε στην πλατφόρμα του ΥΠΕΣ ΠΑΤΩΝΤΑΣ ΕΔΩ.

Έπειτα, πρέπει να συμπληρώσετε τα ακόλουθα πέντε προσωπικά στοιχεία:

• Επώνυμο (Ολογράφως)
• Όνομα (Τα δύο πρώτα γράμματα)
• Όνομα μητέρας (Τα δύο πρώτα γράμματα)
• Όνομα πατέρα (Τα δύο πρώτα γράμματα)
• Έτος γέννησης (4 ψηφία)

Όμως υπάρχει και δεύτερος τρόπος για όσους δεν είναι εξοικειωμένοι με την τεχνολογία ή αντιμετωπίζουν δυσκολίες με την ηλεκτρονική πλατφόρμα.

Οι εκλογείς μπορούν εναλλακτικά να καλούν στο τηλεφωνικό κέντρο του υπουργείου Εσωτερικών. Έχει μπει σε λειτουργία τηλεφωνικό κέντρο (2131361500 και 2131313800).