Χρόνια τώρα σε αυτό τον τόπο δύο πολιτισμοί συγκρούονται. Ο πολιτισμός της υπερηφάνειας, της ειρήνης, της αλληλεγγύης, της ελευθερίας, της αντίστασης και της πάλης, της κοινωνικής δικαιοσύνης, ο πολιτισμός του ανθρώπου.
Από την άλλη μεριά ο πολιτισμός του πολέμου, του δοσιλογισμού, της εμπορευματοποίησης του ανθρώπινου πόνου, της ανθρώπινης δυστυχίας, της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο, της επιφάνειας και της υποκρισίας.
Ο ένας πολιτισμός επικεντρώνει στον ορθολογισμό, στην ανθρώπινη ουσία, στο ανθρώπινο περιεχόμενο, στις κοινωνικές σχέσεις, στη δημοκρατία, στη συμμετοχή.
Ο άλλος επικεντρώνει στην αποξένωση, στην επιφάνεια, στην υποκρισία, στην μεταφυσική, στο φετιχισμό του εμπορεύματος, στην καταστολή, στον κοινωνικό έλεγχο και στον εκμαυλισμό των ανθρώπινων συνειδήσεων. Επικεντρώνει στη φόρμα, σε αυτό που φαίνεται και στην κατανάλωση.
Ο ένας πολιτισμός τραγουδάει τον έρωτα, τον ρομαντισμό, την συντροφικότητα, την ολοκλήρωση των προσωπικών ανθρώπινων σχέσεων.
Ο άλλος πολιτισμός προβάλει, και τώρα τελευταία τραγουδάει με την τραπ, το σεξ, το χυδαίο σεξ, την πορνεία που είναι εξαγορά χαμένων ανθρώπινων σχέσεων χαμένων ανθρώπινων συναισθημάτων, την διαστροφή, την βία, το έγκλημα τα ναρκωτικά.
Ο ένας πολιτισμός, έχει ανάγκη την τέχνη για να διαμεσολαβεί τον εσωτερικό κόσμο του ανθρώπου με την εξωτερική αντικειμενική πραγματικότητα, έχει ανάγκη την γνώση, την παιδεία, το σχολείο.
Ο άλλος, έχει ανάγκη μια ρευστή αισθητική που δεν έχει ανάγκη από κανόνες και όρια ώστε να μπορεί να στρεβλώνει την αντανάκλαση του κόσμου. Μια αισθητική όπου όλα επιτρέπονται αρκεί να οδηγούν στην τέχνη για την τέχνη και στην χυδαία τέχνη με σκοπό την χειραγώγηση.
Ο ένας πολιτισμός τρέφεται από την πολιτιστική διαφορετικότητα, τον πλούτο των διαφορετικών γλωσσών της ποίησης, από τον Ντοστογιέφσκι, τον Ρίτσο, τον Χικμέτ… .
Ο άλλος, τρέφεται από την πολιτιστική ομογενοποίηση που οδηγεί στην καταθλιπτική ομοιομορφία των πολιτισμών των νεοφιλελεύθερων καπιταλιστικών “δημοκρατιών” της δύσης.
Ο ένας πολιτισμός υπηρετεί τον άνθρωπο και της ανάγκες του, την πρόοδο και τη ζωή.
Ο άλλος, χρησιμοποιεί τον άνθρωπο, που έχει την ατυχία να είναι ένα κεφάλαιο με ανάγκες, για περισσότερα κέρδη.
Ένας τόπος λοιπόν, με δύο διαφορετικούς πολιτισμούς, με δυο διαφορετικά περιεχόμενα πολιτισμού. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο προέκυψε και το ζήτημα της φωτογράφησης της Νατάσσας Μποφίλιου στο Λονδίνο. Βέβαια το ζήτημα δεν είναι τα ρούχα της Νατάσσας, αλλά το περιεχόμενο της σκέψης της. Εδώ είναι το θέμα και είναι βαθιά ιδεολογικό. Από αυτή την άποψη, δεν είναι μόνο ένα προσωπικό θέμα.
Πριν πολλά χρόνια στους τοίχους των Εξαρχείων κυριαρχούσε το σύνθημα «Είσαι ότι φοράς;…». Ε, λοιπόν η Νατάσσα δεν είναι ότι φοράει και αυτό είναι επικίνδυνο για τις κυρίαρχες απόψεις που προσπαθούν να χωρέσουν τον άνθρωπο στα στενά όρια μιας φίρμας ρούχων, εκχωρώντας παράλληλα στο προϊόν ανθρώπινες ιδιότητες. Και το ξέρουν πολλοί, γιατί η Νατάσσα μιλάει, εκφράζει και εκφράζεται και μέσα από μια τέχνη που υπηρετεί τον άνθρωπο. Μπορούμε να φοράμε ότι μας αρέσει χωρίς να είμαστε αυτό που φοράμε.
Η Νατάσσα είναι ειλικρινής, ανθρώπινη, σημαντική καλλιτέχνης που με τις ερμηνείες της βοηθάει την Αγγελική, τον Βασίλη… χιλιάδες νέους στην ίδια ηλικία, να δουν μέσα από τον μεγεθυντικό φακό της αληθινής τέχνης την προοπτική και το μέλλον. Εκφράζοντας τον προοδευτικό πολιτισμό, βοηθάει όλους εμάς να ονειρευόμαστε τις καλύτερες μέρες που θα έρθουν. Είναι τόσο κοντά στο Βασίλη και στην Αγγελική… που την φωνάζουν με το μικρό της όνομα.
Η Νατάσσα ως καλλιτέχνης και ως στάση ζωής είναι ανατρεπτική. Βοηθάει κάποιους ανθρώπους να πιστέψουν πως μπορούν να «αλλάξουν την βιογραφία τους». Μπορούμε λοιπόν, να αλλάξουμε και τον κόσμο; Βέβαια!
Αυτό είναι το ανατρεπτικό περιεχόμενο που βρίσκεται απέναντι από τον συντηρητικό φορμαλισμό της εποχής. Όταν λοιπόν η μορφή συνδεθεί διαλεκτικά με το περιεχόμενο τότε τα πράγματα γίνονται επαναστατικά και είναι πιθανόν να οδηγήσουν σε γοητευτικές ανατρεπτικές αντιθέσεις. Η Νατάσσα είναι επικίνδυνη γιατί μπορεί να βοηθήσει ώστε η Αγγελική, ο Βασίλης… να γίνουν πολλοί.
Μέσα στην ομορφιά των ονείρων τους για ένα καλύτερο κόσμο καθρεφτίζεται η ασχήμια ενός κόσμου που σαπίζει. Αφού η ζωή είναι αποκαλυπτική, τότε λοιπόν κάποιοι μισούν τη ζωή.
Σε αυτούς που διαισθάνθηκαν τον κίνδυνο, τους λέμε: Με πολύ αγάπη από το Λονδίνο, Νατάσσα… Και επειδή το θέμα δεν είναι προσωπικό, με πολύ αγάπη από το Λονδίνο, Αγγελική, Βασίλης…
(*) Ο Ηλίας Μιχαλαρέας είναι Δρ. Ψυχολογίας – Δρ. Γεωγραφίας. Μέλος του Δ.Σ της Πανελλήνιας Ένωσης Νοσοκομειακών Ψυχολόγων – Π.Ε.ΝΟ.ΨΥ. Επιστημονικά Υπεύθυνος της Μονάδας Απεξάρτησης ΔΙΑΠΛΟΥΣ, της Ψ.Κ του Γ.Ν.Κ. Επιστημονικά Υπεύθυνος της Μονάδας Υποστήριξης κρίσεων (Μ.Υ.Κ), της Ψ.Κ του Γ.Ν. Κέρκυρας
