Μετά τη βύθιση της πόλης Χασάνκεϊφ στα νερά του Τίγρη που κατάπιαν μαζί της 12.000 χρόνια Ιστορίας, μια σπάνια Παγκόσμια Ιστορική Κληρονομιά, για χάρη της λειτουργίας του αμφιλεγόμενου υδροηλεκτρικού φράγματος Ιλίσου (Ilısu Dam), κάτω από τα παγωμένα, αδιάφορα, αλλά εξίσου ένοχα βλέμματα της διεθνούς κοινότητας, η Τουρκική κυβέρνηση ετοιμάζεται να καταστρέψει ένα παραδεισένιο φυσικό περιβάλλον, ένα μοναδικό οικοσύστημα και μαζί μια πολιτιστική κληρονομιά 120 αιώνων, αυτή τη φορά στην επαρχία Χακάρι.
Η Γενική Διεύθυνση Ορυχείων και Πετρελαϊκών Υποθέσεων του τουρκικού Υπουργείου Ενέργειας και Φυσικών Πόρων αποφάσισε την μετατροπή σημαντικών περιοχών του Βαν και του Χακάρι σε ορυχεία όπου θα εξορύσσονται μόλυβδος και ψευδάργυρος, τα οποία, εκτός από την τεράστια οικολογική καταστροφή, θα καταστρέψουν και τις ιστορικές βραχογραφίες της παλαιολιθικής εποχής 12.000 χρόνων που βρέθηκαν στα βουνά Cilo-Sat σε υψόμετρο 4.135 μέτρων.
Τον Αύγουστο ξεκίνησε η δημοπρασία για εξερεύνηση και λειτουργία μεταλλείων σε 766 περιοχές σε 68 επαρχίες από τη Γενική Διεύθυνση Εξόρυξης και Πετρελαίου (MAPEG). Ο μεταλλευτικός νόμος, ο οποίος τροποποιήθηκε το 2004, επιτρέπει πλέον την ανεξέλεγκτη επέκταση της εξόρυξης στην Τουρκία. Σήμερα, έργα εξερεύνησης ορυκτών, αφορούν κυρίως περιοχές που κατοικούνται από Κούρδους, στην νοτιοανατολική Τουρκία.
Η πόλη και η επαρχία Χακάρι βρίσκεται στο νοτιοανατολικό άκρο της Τουρκίας, στα σύνορα με το Ιράν, ανατολικά, και το Ιράκ, νότια. Η περιοχή είναι διάσπαρτη από εκατοντάδες μνημεία που μαρτυρούν το πέρασμα ανθρώπινων πολιτισμών από την εποχή του Χαλκού, από τα ίχνη και τις δημιουργίες των πρώτων οικιστών της νεολιθικής εποχής ως τους Βαβυλώνιους, τους Ασσύριους, και άλλους αρχαίους πολιτισμούς, ως τους Ρωμαίους, τους Βυζαντινούς, τους Κούρδους και τους Αρμένιους.
Υπάρχουν χιλιάδες βραχογραφίες, προϊστορικά σχέδια, πάνω στις πέτρες, στις εισόδους και μέσα στις σπηλιές. Σχέδια ανθρώπινων φιγούρων, σκηνές κυνηγιού, αναπαραστάσεις φιδιών, ελαφιών, αιγών, άγριων προβάτων, κουνελιών, λύκων, αλεπούδων…
Η καταστροφή και η λεηλασία του Χακάρι ξεκίνησε πριν από λίγα χρόνια, μετά την αποχώρηση των ανταρτών του PPK, όταν ανοίχτηκαν δρόμοι γύρω από τις περίφημες παγωμένες λίμνες.
Οι λίμνες Cilo Sat, Govend Mountain, το χωριό Korgan , η κοιλάδα του χωριού Ördekli (Kotranis) και οι περιοχές του οροπέδιου Nebirnav στην περιοχή Gever του Χακάρι μετατρέπονται σήμερα σε ορυχεία.
Το Χακάρι είναι φημισμένο για την παραγωγή καλού μελιού λόγω της παρθένας φύσης του και των χιλιάδων φυτών. Στις πλαγιές του βουνού Cilo υπάρχουν δάση από κέδρους, ιτιές και βαλανιδιές. Επιπλέον, υπάρχουν ορεινές κατσίκες, ορεινά πρόβατα, αρκούδες, λύκοι, λύγκες, ασβοί, κουνάβια, αλεπούδες, λαγοί, πέρδικες, πάπιες, χήνες, γερανοί και ορτύκια. Αυτή η υπέροχη φύση κινδυνεύει να θυσιαστεί στα ορυχεία. Χιλιάδες δέντρα θα κοπούν για να επιτρέψουν την εξόρυξη, το νερό θα μολυνθεί, τα ζώα και η γεωργία θα καταστραφούν, οι άνθρωποι θα πρέπει να μεταναστεύσουν.
Ο Fatih Şahin, πρώην συμπρόεδρος της Ένωσης Οικολογικής Μεσοποταμίας (MED), της οποίας απαγορεύτηκε η δράση με νόμο της κυβέρνησης Ερντογάν, δήλωσε ότι για τα 766 πεδία εξόρυξης στις 68 επαρχίες δεν έχουν γίνει μελέτες τις για ζημιές που θα προκληθούν στο περιβάλλον και δεν απαιτούνται πλέον αναφορές και εκθέσεις από την Διαχείριση Ενεργειακών Πληροφοριών. «Τα ορυχεία που άνοιξαν πρόσφατα θα καταστρέψουν τα ιστορικά μνημεία προηγούμενων πολιτισμών. Παραδείγματα είναι οι βραχογραφίες Gevarok, Tirşin, Warfele Rock στο Gever και τα κάστρα και οι πύργοι στο Maraş Nurhak. Αυτή η καταστροφή της ιστορίας και της φύσης είναι τόσο άχρηστη όσο τα φράγματα ασφαλείας που χτίστηκαν σε αυτήν την περιοχή. Αυτή η καταστροφή είναι τόσο τραγική όσο αυτή του Hasankeyf, τόσο βλαβερή όσο η ζημιά που προκάλεσε το ISIS στα ιστορικά μνημεία στη Συρία και το Ιράκ».
Νέα ορυχεία στο Van
Όπως και στο Χακάρι, τρεις περιοχές για εξόρυξη δηλώθηκαν επίσης στο Van, στο Bahçesaray, Çatak και Tusba. Οι περιοχές Bahçesaray και Çatak είναι γνωστές για τα καταπράσινα δάση τους. Υπάρχουν χιλιάδες ενδημικά φυτά και ζώα σε αυτά τα δάση. Επιπλέον, τα νερά των πηγών που υπάρχουν εκεί παρέχουν πόσιμο νερό σε δεκάδες χωριά.
Ο βουλευτής του HDP της Σμύρνης Murat Çepni, δήλωσε: «Σήμερα, τα 766 νέα ορυχεία σημαίνουν την καταστροφή τόσο των ζωνών όσο και της φύσης. Στο Κουρδιστάν η εξόρυξη σημαίνει την αναγκαστική εκκένωση χωριών, στη Δύση σημαίνει να δώσουμε στην Τσενγκίζ Κατασκευαστική ένα δώρο, όπως συνέβη με τα Όρη Καζ. Υπό αυτήν την έννοια, η Τουρκία μετατρέπεται σε χώρα εξόρυξης» και πρόσθεσε: «Για παράδειγμα, σχεδόν ολόκληρη η κοιλάδα Munzur, συμπεριλαμβανομένου του Dersim, ανακηρύχθηκε ορυχείο. Αυτό σημαίνει την καταστροφή του πολιτικού και ιστορικού πολιτισμού του Dersim. Από την άλλη πλευρά, η καταστροφή της γεωργικής γης αναγκάζει τους ανθρώπους να μεταναστεύσουν από τα χωριά. Προκαλεί επίσης την απώλεια πολλών υδάτινων πόρων, πράγμα που σημαίνει ότι μια χώρα που είναι ήδη φτωχή στο νερό γίνεται ακόμη πιο φτωχή. Και τότε υπάρχει η καταστροφή που προκαλείται από τη σκόνη από την εξόρυξη. Στην πραγματικότητα, αυτά τα έργα δεν έχουν κανένα κέρδος σε κανέναν εκτός από εταιρείες».
Φωτογραφίες και πληροφορίες: ANF/NEWS
