Άνθρωπος καλλιεργημένος και ευαίσθητος, o Αλκης Αλκαίος, κατά κόσμο Βαγγέλης Λιάρος, ένας από τους σημαντικότερους στιχουργούς των τελευταίων χρόνων στο ελληνικό τραγούδι, έφυγε, σαν σήμερα (10/12/2012) από τη ζωή, σε ηλικία 63 χρονών.
«Μανουέλ Ντουάρντε απ’ το Πράσινο Ακρωτήρι/ ίσως ποτέ και να μη δω το πρόσωπό σου/ ωστόσο αν κρίνω απ’ το αιμάτινο γραφτό σου/ θα πρέπει να ‘ναι γιομάτο από λιοπύρι. Ελμπέρτο Κόμπος Παναμέζε αδελφέ μου/ ίσως ποτέ να μην ακούσω τη φωνή σου /ωστόσο ασίγαστη θε να ‘ναι σαν τη γη σου/ αν κρίνω απ’ τα μηνύματα του ανέμου.
Ναϊμ Ασχάμπ απ’ τις όχθες του Ιορδάνη/ ίσως ποτέ και να μη σφίξουμε το χέρι/ ωστόσο δίπλα μου αγρυπνάει το ίδιο αστέρι /που δίπλα σου αγρυπνάει κι αυτό μου φτάνει.
Απόψε σμίξαν τις καρδιές μας/ σ’ έναν έστω στιγμιαίο συντονισμό/ ίδιες ελπίδες καθώς μας φώτιζαν το δρόμο/ οι σελίδες απ΄ το κομμουνιστικό μας μανιφέστο» (Φλεβάρης 1848).
Αυτοί οι στίχοι – δημοσιευμένοι στο «Ριζοσπάστη» στο τέλος της δεκαετίας του ’70 στάθηκαν η αφορμή της γνωριμίας του Αλκη Αλκαίου, με τον Θάνο Μικρούτσικο ο οποίος διαβάζοντάς τους, τους μελοποίησε δημιουργώντας το εκπληκτικό αυτό τραγούδι που ερμήνευσε μοναδικά η Μαρία Δημητριάδη. Η γνωριμία του με τον συνθέτη έφερε μία από τις μακροβιότερες και σπουδαιότερες συνεργασίες δημιουργών στο ελληνικό τραγούδι, με δίσκους – ορόσημα, όπως το «Εμπάργκο» (1982) και «Στου αιώνα την παράγκα» (1996).
Ο Αλκης Αλκαίος, που με την παρουσία του λάμπρυνε τη μουσική σκηνή του τόπου μας, γεννήθηκε κοντά στα ελληνοαλβανικά σύνορα και από πολύ μικρός «πολιτογραφήθηκε» κάτοικος Πάργας, αφού τον περισσότερο καιρό έμενε εκεί, αγναντεύοντας το απέραντο γαλάζιο και γράφοντας τους υπέροχους στίχους των τραγουδιών του, έχοντας σαν «δάσκαλό του» την ποίηση του Κ. Καρυωτάκη.
Το όνομά του το πήρε από το θείο του ΕΛΑΣίτη, που σκοτώθηκε σε ηλικία 23 χρόνων. Ο αδελφός της μητέρας του Ντίνος Ζήκος ήταν Μακρονησιώτης, μέλος του ΚΚΕ του οποίου παρέμεινε ως το τέλος της ζωής του. Ο Β. Λιάρος σπουδάζει στη Νομική Σχολή την περίοδο της χούντας και τον Αύγουστο του 1973 συλλαμβάνεται για τη δράση του και κρατείται για μήνες στην Ασφάλεια, πράγμα που επιδεινώνει την επιβαρυμένη του υγεία. Μετά τη μεταπολίτευση γίνεται μέλος του ΚΚΕ στην Οργάνωση των Δικηγόρων.
Στα Γράμματα εμφανίστηκε το 1967, με την έκδοση ενός μικρού δοκιμίου για τον Κ. Γ. Καρυωτάκη. Το 1983 κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις ΕΤΝΕΜ (ιδρυτής του ήταν ο Θάνος Μικρούτσικος) το βιβλίο του «Εμπάργκο – Ποιήματα», το οποίο περιλαμβάνει και το εμβληματικό ποίημα «Πρωινό τσιγάρο», αφιερωμένο στη μνήμη του πρόωρα χαμένου Μάνου Λοΐζου: «Αδειοι οι δρόμοι δε φάνηκε ψυχή / και το φεγγάρι μόλις χάθηκε στη Δύση / και γω σε γυρεύω σαν μοιραία λύση / και σαν Ανατολή».
Οι στίχοι του – ζώσα ποίηση γραμμένη για τη ζωή με τους αγώνες και τις προσδοκίες της, για τον άνθρωπο και τα όνειρά του, για την ομορφιά και για τον έρωτα, ενέπνευσαν τους σημαντικότερους συνθέτες μας, όπως Θάνος Μικρούτσικος, Μάριος Τόκας, Μίλτος Πασχαλίδης, Σωκράτης Μάλαμας, Μπάμπης Στόκας, Λαυρέντης Μαχαιρίτσας, Αλκίνοος Ιωαννίδης, Δημήτρης Ζερβουδάκης, Νότης Μαυρουδής, Δημήτρης Παπαδημητρίου, Βασίλης Παπακωνσταντίνου, Χάρης και Πάνος Κατσιμίχας, Χρήστος Θηβαίος, Φίλιππος Πλιάτσικας, Σταμάτης Μεσημέρης, Χριστόφορος Κροκίδης, Δημήτρης Ψαρράς. Εκτός από τις ερμηνείες των τραγουδοποιών χαρακτηριστικές είναι και οι ερμηνείες των Δημήτρη Μητροπάνου, Μαρίας Δημητριάδη, Μανώλη Μητσιά, Χαρούλας Αλεξίου, Γιώργου Νταλάρα, Μελίνας Κανά, Ελευθερίας Αρβανιτάκη, κ.ά.
«Πάρε τη ζωή στα δυο σου χέρια/ τις γροθιές σου χτύπα στα μαχαίρια/ θα ‘φευγαν τα σύννεφα φαντάσου/ αν κουνούσες λίγο τα φτερά σου. Πουλί σε δέντρο αρχοντικό παλιό τραγούδι λέει/ αυτός που όλα τα ‘χασε ματώνει μα δεν κλαίει/ αν δε φυσήξει ο άνεμος το φύλλο δε σαλεύει/ αν δε θυμώσει η θάλασσα το κύμα δε χορεύει».
