Το πρωί της Τρίτης 18 Μαρτίου ξεκινούν οι εργασίες της προανακριτικής επιτροπής της Βουλής που θα εξετάσει τυχόν ποινικές ευθύνες για τον πρώην υπουργό παρά τω πρωθυπουργώ, Χρήστο Τριαντόπουλο για το «μπάζωμα» στα Τέμπη. Μια διαδικασία που θα διαρκέσει το λιγότερο 2 μήνες και καλείται να δώσει απαντήσεις στα όσα έγιναν τα 24ωρα μετά το πολύνεκρο δυστύχημα. Η επιτροπή αυτή έχει κάθε δυνατότητα να ερευνήσει τα πράγματα, μιας και διαθέτει τις αρμοδιότητες του εισαγγελέα πρωτοδικών. Ταυτόχρονα όμως έχει και ένα μεγάλο εμπόδιο για να το κάνει: Τη Νέα Δημοκρατία!
Η κυβέρνηση – ως γνωστόν – μετά τις πιέσεις του λαϊκού παράγοντα και τις μεγαλειώδεις κινητοποιήσεις που συνεχίζονται αποδέχθηκε τη σύσταση της επιτροπής . Την ψήφισε μάλιστα και στη Βουλή πριν από δύο περίπου εβδομάδες. γνωρίζοντας όμως ότι από τα 27 μέλη της τα 14 θα είναι βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας. Δεν αρκέστηκε όμως μόνον σε αυτό. Πριν από την ψήφισή της, το Μέγαρο Μαξίμου δια των εκπροσώπων του φρόντισε να ξεκαθαρίσει το πλαίσιο στο οποίο θα κινηθεί η επιτροπή αυτή. Οριοθέτησε με σαφήνεια ότι δεν μπορεί να καταλογίσει δόλο και μια σειρά άλλων κατηγοριών στον Χρήστο Τριαντόπουλου που βρέθηκε στα Τέμπη, με τη θεσμική ιδιότητα του στενού συνεργάτη του Κυριάκου Μητσοτάκη, μιας και αυτό ακριβώς περιγράφει η ιδιότητα του «υφυπουργού παρά τω πρωθυπουργό».
Η αποκαλυπτική τοποθέτηση Βορίδη
Ο Μάκης Βορίδης μπορεί σήμερα να είναι πλέον υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου. Στις 4 Μαρτίου όμως όταν υπερψηφίστηκε η πρόταση για τη σύσταση προανακριτικής επιτροπής ήταν ο βασικός εισηγητής της κυβέρνησης. Με αυτό τον ρόλο, παρά το γεγονός ότι η κυβέρνηση αποδέχθηκε τη σύσταση της επιτροπής, φρόντισε να δώσει σαφές «στίγμα» για το σε ποια κατεύθυνση πρέπει αυτή να κινηθεί, προκαταλαμβάνοντας. μάλιστα, κάθε νομική πλευρά της.
Ο –τότε- υπουργός Επικρατείας αρμόδιος για τα κοινοβουλευτικά, ξεκαθάρισε αρχικά το νομικό πλαίσιο με βάση το οποίο, κατά την εκτίμησή του, δεν μπορεί να καταλογιστεί δόλος στον Χρήστο Τριαντόπουλο. Ειδικά για το αδίκημα της παράβασης καθήκοντος είπε πως για να στοιχειοθετηθεί πρέπει «να έχουμε υπάλληλο, ο Υπουργός εμπίπτει στην έννοια του υπαλλήλου, να υπάρχει παράβαση των καθηκόντων του. Και εδώ είναι εκτενής η νομολογία και η θεωρία, η οποία ασφαλώς γνωρίζετε τι λέει, ότι τα καθήκοντα αυτά είναι αυτά που περιγράφονται στον νόμο, σε αυτά που καθορίζουν τις αρμοδιότητές του. Εάν παραβεί τυχόν άλλα καθήκοντα, άσχετα με τα δικά του, δεν διαπράττει παράβαση καθήκοντος. Πρέπει να έχει πρόθεση, δεν μπορεί να το κάνει εξ αμελείας, γιατί δεν έδειξε την απαιτούμενη επιμέλεια. Πρέπει να θέλει να τα παραβεί.Και εδώ έχουμε αυτό που λέγεται έγκλημα υπερχειλούς υποκειμενικής υποστάσεως».
Ο Μάκης Βορίδης συνέχισε λέγοντας πως «στον Τριαντόπουλο για να μπορεί να παραβεί το καθήκον του, πρέπει να υπάρχουν συγκεκριμένες αρμοδιότητες, οι οποίες του έχουν ανατεθεί και τις οποίες παραβιάζει. Μπήκατε να δείτε ποιες είναι οι αρμοδιότητες του Τριαντόπουλου όπως αυτές καθορίζονται από τον Πρωθυπουργό;
“Ανατίθεται ο συντονισμός δράσεων συναρμόδιων Υπουργείων και φορέων σε θέματα κρατικής αρωγής, αποκατάστασης του φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος από φυσικές καταστροφές, περιλαμβανομένων ιδίως θεμάτων κρατικής αρωγής προς φυσικά και νομικά πρόσωπα για την κάλυψη έκτακτων αναγκών και ζημιών”. Αυτό είναι η αρμοδιότητα του Τριαντόπουλου». Επίσης εκτίμησε πως στην περίπτωση του Χρήστου Τριαντόπουλου δεν αναφέρεται στην πρόταση σύστασης προανακριτικής επιτροπής κανένας συγκαλυπτικός λόγος.
Επίσης ο Μάκης Βορίδης απέρριψε στην ίδια ομιλία και το αδίκημα της ηθικής αυτουργίας. Υποστηρίζοντας τα εξής: «Τι λέει ο Ποινικός Κώδικας ότι είναι ο ηθικός αυτουργός; “Όποιος με πειθώ και φορτικότητα κατέπεισε άλλον να κάνει την παράνομη πράξη”. Πειθώ και φορτικότητα. Έχετε την ευγενή καλοσύνη να μου πείτε από ποιο στοιχείο της δικογραφίας προκύπτει η πειθώς και η φορτικότητα που άσκησε ο Τριαντόπουλος σε τρίτους υπαλλήλους να παραβούν τα καθήκοντά τους; Γιατί; Γιατί κανείς δεν λέει ότι έλαβε οποιαδήποτε όχι πειθώ και φορτικότητα ούτε οδηγία ούτε παραίνεση, κουβέντα σχετική από όσους καταθέτουν». Μάλιστα επέμεινε ιδιαίτερα αναφέροντας: «Υπάρχει κάποιος από αυτούς όλους τους εμπλεκόμενους που να πει ότι “ναι ρε παιδιά, εμένα με κατέπεισε, με έπιασε ο Τριαντόπουλος και μου έλεγε πρέπει να το κάνεις αυτό”. Ποιος το λέει αυτό; Κανένας. Πού στηρίζεται, λοιπόν, αυτή η κατηγορία;».
Με βάση αυτά κατέληξε στο συμπέρασμα πως ακόμη και όταν ολοκληρωθεί η διαδικασία της προανακριτικής επιτροπής με βάση τα στοιχεία που ήδη υπάρχουν η Ν.Δ θα καταψηφίσει την παραπομπή Τριαντόπουλου. Ενδεικτικά ανέφερε: «Αν έπρεπε σήμερα να ήμασταν στη δεύτερη συνεδρίαση, στη συνεδρίαση που θα έπρεπε να αποφασίσουμε εάν υπάρχουν ενδείξεις κατά του Τριαντόπουλου για να κινήσουμε τη δίωξη για την παράβαση καθήκοντος, η απάντησή μας θα ήταν αρνητική».
Όσον αφορά την αιτιολόγηση του γιατί η Ν.Δ ψήφισε τελικά την σύσταση προανακριτικής επιτροπής δήλωσε λακωνικά πως για να απορριφθεί μια τέτοια πρόταση πρέπει να είναι «προδήλως αβάσιμη». Εξηγώντας πως αυτό σημαίνει πως «σήμερα μπορώ και να ισχυρίζομαι ότι επί του παρόντος δεν υπάρχουν ενδείξεις και ταυτόχρονα να λέω ότι πάντως λέτε κάτι που αξίζει να διερευνηθει».
Ο ευθύτατος Φλωρίδης
Ακόμη πιο αποκαλυπτικός για τις προθέσεις της κυβέρνησης όμως ήταν ο υπουργός Δικαιοσύνης Γιώργος Φλωρίδης. Δίχως τις νομικές αναφορές του Μάκη Βορίδη ξεκαθάρισε την στόχευση της Ν.Δ. Όπως είπε: «Η πρότασή σας για την προανακριτική, επειδή ακριβώς είναι υποκριτική, είναι η μεγαλύτερη πολιτική ευκαιρία να αποδειχτεί η υποκρισία σας και θα ψηφιστεί». Αυτά ενώ νωρίτερα είχε πει ότι «η πρόταση για την προανακριτική είναι οι πιθανές, οι εικαζόμενες ευθύνες ενός Υφυπουργού για το ότι διέταξε επέμβαση στον χώρο για να αλλοιωθούν τα στοιχεία. Και το κατά τα υπόλοιπα αποδεκτό πόρισμα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ (σ.σ Επιτροπή Εμπειρογνωμώνων) λέει ακριβώς το αντίθετο. Λέει ότι δεν υπήρξε καμία, μα καμία πολιτική εντολή και καμία πολιτική παρέμβαση».
Πεδίο διαμάχης
Με βάση όλα τα παραπάνω γίνεται σαφές ότι η προανακριτική επιτροπή θα αποτελέσει ένα πεδίο διαμάχης, με την κυβερνητική πλειοψηφία όμως να έχει το «πάνω χέρι». Άλλωστε, θα εκλέξει και τον πρόεδρο της επιτροπής που θα εισηγείται για σειρά κομβικών θεμάτων όπως η εξέταση μαρτύρων, η χρήση στοιχείων και πολλά άλλα.
Να σημειωθεί επίσης πως η «μάχη της προανακριτικής» θα κριθεί και στο επικοινωνιακό επίπεδο, μιας και οι συνεδριάσεις της δεν θα γίνονται με τηλεοπτική κάλυψη. Έτσι οι διαρροές (συνήθως οι επιλεκτικές) θα αποτελέσουν τον βασικό δίαυλο πληροφόρησης της κοινής γνώμης.
Όσον αφορά τη συνέχεια αξίζει να σημειωθεί ότι μεταξύ προανακριτικής επιτροπής και ειδικού δικαστηρίου μεσολαβούν …δύο στάδια: Το πρώτο είναι η έγκριση του πορίσματός της από την Ολομέλεια της Βουλής με τους δεδομένους πολιτικούς συσχετισμούς. Το δεύτερο στάδιο είναι η εξέταση της υπόθεσης από Δικαστικό Συμβούλιο που θα κληθεί να αποφασίσει αν τυχόν στοιχεία που θα προσκομίσει το πόρισμα της προανακριτικής συνιστούν «αποχρώσες ενδείξεις» ώστε να οδηγηθεί η υπόθεση σε δίκη.
