Just in

Όλα τα νέα
Imerodromos logo
 

Οι επαγγελματίες της Αφήγησης – Ιστόρησης ενισχύουν τη φωνή τους

Ένα πολύ σημαντικό βήμα για να αναγνωριστεί το επάγγελμα του Αφηγητή/Ιστορητή από το ελληνικό κράτος πραγματοποιήθηκε τον Μάιο του 2021,..

Ένα πολύ σημαντικό βήμα για να αναγνωριστεί το επάγγελμα του Αφηγητή/Ιστορητή από το ελληνικό κράτος πραγματοποιήθηκε τον Μάιο του 2021, όπου ιδρύθηκε το Σωματείο Επαγγελματιών Αφήγησης Ελλάδας (Σ.ΕΠ.ΑΦΗ.). Από τότε το Σωματείο έχει πραγματοποιήσεις πολλές και ποικίλες δράσεις, με στόχο όχι μόνο να έρθει σε επαφή με τον κόσμο, αλλά και να τον κάνει συμμέτοχο στον αγώνα του.

Ο αφηγητής/ιστορητής και η αφήγηση ως παραστατική τέχνη

Ο προφορικός αφηγητής, ο ιστορητής, μιλάει για μια ιστορία που δεν είναι δικής του επινόησης. Ακόμα κι όταν επινοεί κάποιο στοιχείο, ο λόγος του δεν αλλάζει την ουσία και τις εικόνες της ιστορίας που αφηγείται. Ωστόσο τον απασχολεί η ακριβής απόδοση της γλώσσας, η μορφή και η δομή της παρουσίασης ενός αφηγήματος, μια διαδικασία συχνά κοπιώδης και μακροχρόνια. Υπό αυτές τις συνθήκες η προφορική αφήγηση συνιστά μια πράξη παράστασης και αποτελεί μια μορφή παραστατικής τέχνης.

Τα μέσα που χρησιμοποιούνται παρουσιάζουν μεγάλη ποικιλομορφία και καθορίζονται τόσο από τον σημαντικό ρόλο της  φυσικής φωνής, όσο και από στοιχεία μιμικής, μαζί με  το σύνολο των κινήσεων και τη στάση του σώματος κατά τη διάρκεια της αφηγηματικής διαδικασίας. Η παράσταση αφήγησης απευθύνεται σε ακροατές που έχουν άμεση αλληλεπίδραση με τον αφηγητή- αφηγήτρια, για αυτό τα ερεθίσματα και τα συναισθήματα που προκαλούνται σε μια τέτοια συνθήκη είναι πολύ ιδιαίτερα. Όλα αυτά τα στοιχεία αποτελούν ουσιαστικό μέρος της αφηγηματικής όσο και της θεατρικής πράξης, ωστόσο η αφήγηση διαφέρει από την θεατρική παράσταση και δεν θα πρέπει να ταυτίζονται. Από τη μία, το θέατρο αξιοποιεί πληθώρα εκφραστικών μέσων – γλώσσα, τόνος φωνής, μιμική, χειρονομίες, κίνηση επί σκηνής, μακιγιάζ, κομμώσεις, κοστούμια, σκηνογραφία, φωτισμός – από την άλλη η αφήγηση χρησιμοποιεί κατά βάση τη γλώσσα, τον τόνο της φωνής, τη μιμική, τις χειρονομίες και κάποιες φορές τη μουσική σαν συνοδεία. Η αφήγηση ως παραστατική τέχνη, προκαλεί συγκίνηση, πληθώρα συναισθημάτων και συλλογισμών, με τα πιο λιτά εκφραστικά μέσα.

Στα πλαίσια της άμεσης επαφής με το ακροατήριο και με έντονα συμβολικό προφορικό λόγο, η αφήγηση επιτελεί και κάποιες εγγενώς θεραπευτικές λειτουργίες: Παρηγορεί, καθησυχάζει και ενθαρρύνει, ώστε οι δοκιμασίες ή τα εμπόδια να μην ακυρώνουν τις προσπάθειες και τις ελπίδες για το καλύτερο. Επιπλέον, ενεργοποιεί τη φαντασία, η οποία περιέχει όχι μόνο ποικίλες έγνοιες, ανασφάλειες, κρυμμένους φόβους, αλλά και τις κρυμμένες δυνατότητες που έχει ο κάθε άνθρωπος. Εν τέλει ο αφηγητής, ο ακροατής και το αφήγημα, συνδέονται κάθε φορά μεταξύ τους με μια σχέση αμοιβαιότητας και απόλυτης ισοτιμίας.

Η αφηγηματική τέχνη ως επαγγελματική ενασχόληση στη σύγχρονη εποχή

Η αφήγηση είναι μια αρχέγονη τέχνη που είναι η βάση της ανθρώπινης επικοινωνίας, του
διαπολιτισμικού διαλόγου και της δημιουργικής σκέψης, άρρηκτα συνδεδεμένη με την άυλη
πολιτιστική κληρονομιά κάθε τόπου. Στην εποχή μας, η αφηγηματική δραστηριότητα καταγράφεται συστηματικά σε πολλές και ποικίλες συνθήκες ανθρώπινης επαφής και αλληλεπίδρασης, ενώ ο επαγγελματίας Αφηγητής-Ιστορητής ασκεί την τέχνη της Αφήγησης-Ιστόρησης ως κύρια ή ως δευτερεύουσα επαγγελματική δραστηριότητα για τον βιοπορισμό του σε συστοιχία με άλλα συναφή επαγγέλματα στον χώρο της Τέχνης και του Πολιτισμού.

Αφηγηματικές δραστηριότητες πραγματοποιούνται σε εκπαιδευτικά ιδρύματα,
βιβλιοθήκες, μουσεία, χώρους Τέχνης και Πολιτισμού, εγχώρια και διεθνή φεστιβάλ, Δήμους και Περιφέρειες αλλά και σε δομές Ψυχικής Υγείας και Κοινωνικής Πρόνοιας.

Τι διεκδικούν οι επαγγελματίες στον χώρο της Αφηγηματικής Τέχνης στην Ελλάδα;

  • Την επίσημη αναγνώριση του επαγγέλματος από το ελληνικό κράτος.
  • Την προστασία και την υπεράσπιση των καλλιτεχνικών και επαγγελματικών δικαιωμάτων του κλάδου.
  • Τη διεκδίκηση των αποδοχών από τον εκάστοτε εργοδότη και την κατοχύρωση της
    είσπραξης τους από τα μέλη του Σωματείου καθώς και τη διασφάλιση των πνευματικών
    δικαιωμάτων των συναδέλφων/-ισσών.
  • Τη δημιουργία σταθερών θέσεων επαγγελματικής απασχόλησης Αφηγητών/-τριών σε
    δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς.
  • Την καθιέρωση στην κοινή γνώμη της Αφήγησης-Ιστόρησης ως ανεξάρτητης μορφής
    καλλιτεχνικής δημιουργίας, διακριτής από συγγενείς επαγγελματικές δράσεις.
  • Τη δημιουργία κατάλληλων συνθηκών για την καλλιέργεια της Αφηγηματικής Παιδείας και την αναγνώριση της αφηγηματικής αξίας από τον κοινωνικό σύνολο.
  • Την αλληλεγγύη μεταξύ των Επαγγελματιών Αφήγησης-Ιστόρησης και των Συναδέλφων συγγενικών σωματείων.
  • Την ανάδειξη θεμελιωδών ανθρωπιστικών αξιών και την προώθηση των αρχών
    ελευθερίας Έκφρασης και Λόγου.

Βιβλιογραφία – Παραπομπές

  • Η Τέχνη της Αφήγησης, Εκδόσεις Πατάκη
  • Το λαϊκό παραμύθι, Ευάγγελος Αυδίκος, Εκδόσεις Οδυσσέας

 

Απόψεις