Μετά από χρόνια υποψιών και καταγγελιών από το περιβάλλον του Πάμπλο Νερούδα ότι δολοφονήθηκε, μία ιατροδικαστική έκθεση που ανακοινώθηκε σήμερα επιβεβαιώνει αυτή την εκδοχή, διαπιστώνοντας ότι ο βραβευμένος με Νόμπελ Χιλιανός κομμουνιστής ποιητής πέθανε μετά από δηλητηρίαση με ισχυρή τοξίνη.
Σύμφωνα με τη μέχρι σήμερα επίσημη εκδοχή, ο Νερούδα πέθανε από καρκίνο του προστάτη στις 23 Σεπτεμβρίου 1973, μόλις 12 ημέρες μετά το στρατιωτικό πραξικόπημα που ανέτρεψε τη δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση του Σαλβαδόρ Αλιέντε.
Ωστόσο αρκετοί, συμπεριλαμβανομένου του ανιψιού του Νερούδα, Ροδόλφο Ρέγιες, πίστευαν εδώ και καιρό ότι δολοφονήθηκε λόγω της αντίθεσής του στην μόλις επιβληθείσα δικτατορία του Αουγκούστο Πινοσέτ.
Πριν από δέκα χρόνια, ένας Χιλιανός δικαστής διέταξε την εκταφή των λειψάνων του ποιητή, αφού ο πρώην σοφέρ του, Μανουέλ Αράγια, αποκάλυψε ότι ο Νερούδα τους είχε τηλεφωνήσει ταραγμένος από το νοσοκομείο του Σαντιάγο όπου νοσηλευόταν για να του πει ότι του έκαναν ένεση στο στομάχι ενώ κοιμόταν. Ο ποιητής πέθανε λίγες ώρες αργότερα.
Δείγματα των λειψάνων του Νερούδα εστάλησαν σε εγκληματολογικά εργαστήρια σε τέσσερις χώρες για ανάλυση και το 2015 η κυβέρνηση της Χιλής είπε ότι ήταν «πολύ πιθανό ότι κάποιος τρίτος» ευθύνεται για τον θάνατό του. Δύο χρόνια αργότερα, μια ομάδα διεθνών επιστημόνων είπε ότι ήταν «100% πεπεισμένοι» ότι ο ποιητής δεν πέθανε από καρκίνο του προστάτη.
Τελικά, οι επιστημονικές δοκιμές έδειξαν ότι η τοξίνη «clostridium botulinum» υπήρχε στο σώμα του θείου του όταν πέθανε, υποδηλώνοντας ότι πράγματι «δηλητηριάστηκε» μετά το πραξικόπημα.
Τα βακτήρια, που παράγουν τη νευροτοξίνη που προκαλεί αλλαντίαση, ανακαλύφθηκαν σε ένα από τα δόντια του Νερούδα που είχαν εκταφεί το 2017. Η ανάλυση από ειδικούς στο Πανεπιστήμιο McMaster στον Καναδά και το Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης απέδειξε ότι τα βακτήρια δεν κατέληξαν στο σώμα του Νερούδα από το φέρετρο ή από τη γύρω περιοχή.
Το αμερικανοκίνητο από τις ΗΠΑ πραξικόπημα του Πινοσέτ, κατά το οποίο ο Αλιέντε αυτοκτόνησε ενώ τα στρατεύματα εισέβαλαν στο προεδρικό μέγαρο, συγκλόνισε τον Νερούδα, ο οποίος σχεδίαζε να διαφύγει στο Μεξικό.
Όμως, μια μέρα πριν από την προγραμματισμένη αναχώρησή του, μεταφέρθηκε με ασθενοφόρο στο νοσοκομείο της πρωτεύουσας της Χιλής όπου νοσηλευόταν για καρκίνο και άλλες παθήσεις. Πέθανε εκεί το βράδυ της 23ης Σεπτεμβρίου, υποτίθεται ότι από τις καταστροφικές συνέπειες του καρκίνου του προστάτη που είχε εντοπιστεί για πρώτη φορά τέσσερα χρόνια νωρίτερα.
(Πηγή: «Associated Press», «Guardian»)
