Την πρόθεση της Ουάσιγκτον να εντείνει την παρουσία της στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου εν μέσω των συνολικότερων διεργασιών για το μοίρασμα της ενεργειακής πίτας και στο φόντο της αντιπαράθεσης με την Ρωσία και την Κίνα, σηματοδοτεί η απόφαση για την πλήρη άρση του εμπάργκο της πώλησης όπλων που είχε επιβληθεί εναντίον της Κυπριακής Δημοκρατίας το 1987. Η συγκεκριμένη απόφαση προκάλεσε την οργισμένη αντίδραση της Τουρκίας που καλεί την Ουάσιγκτον να αναθεωρήσει την απόφαση.
Με την απόφαση αυτή ανοίγει ο δρόμος για την μεγαλύτερη συσσώρευση οπλικών συστημάτων στην Κύπρο με τα μονοπώλια όπλων των ΗΠΑ να αποκτούν νέο μεγάλο «πελάτη» στην περιοχή, καθώς πλέον δεν θα υπάρχουν περιορισμοί στην πώληση αμερικανικών όπλων και οπλικών συστημάτων.
Ταυτόχρονα η κίνηση αυτή δένει την κυπριακή δημοκρατία στο ιμπεριαλιστικό άρμα των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ, καθώς ένας από τους όρους για την άρση του εμπάργκο είναι το κλείσιμο των κυπριακών λιμανιών σε ρωσικά πολεμικά πλοία.
Συγκεκριμένα, η άρση του εμπάργκο θα συνεχίσει να ανανεώνεται σε ετήσια βάση, καθώς ο νόμος «East Med Act» του 2019 και ο Νόμος για το Αμυντικό Προϋπολογισμό (NDAA) για το έτος 2020 προβλέπουν ότι ο Αμερικανός πρόεδρος πρέπει να πιστοποιεί στις αρμόδιες επιτροπές του Κογκρέσου ότι η Κυπριακή Δημοκρατία συνεχίζει να συνεργάζεται με τη κυβέρνηση των ΗΠΑ σε μια σειρά από κρίσιμους τομείς.
Ειδικότερα, προβλέπεται ότι το Στέιτ Ντιπάρτμεντ πρέπει να ελέγχει κάθε χρόνο ότι η κυπριακή κυβέρνηση:
-
Συνεργάζεται για την εφαρμογή μεταρρυθμίσεων πάνω στους κανονισμούς για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και τη χρηματοοικονομική ρυθμιστική εποπτεία.
-
Συνεχίζει να λαμβάνει τα απαραίτητα μέτρα για την απαγόρευση πρόσβασης στα λιμάνια ρωσικών πολεμικών πλοίων για ανεφοδιασμό και εξυπηρέτηση.
Οργισμένη αντίδραση της Τουρκίας
Η συγκεκριμένη απόφαση ωστόσο αναμένεται να πυροδοτήσει νέα ένταση και πάνω στο νησί, αφού η Άγκυρα ήδη μιλά για «κούρσα εξοπλισμών στο Νησί», ενώ δεσμεύεται να χρησιμοποιήσει «όλα τα μέσα» για την ασφάλεια των Τουρκοκυπρίων. Ουσιαστικά η Τουρκία βρίσκει το πρόσχημα για να μεταφέρει ακόμα περισσότερα οπλικά στην Κύπρο, να εδραιώσει το καθεστώς κατοχής και να οξύνει την ίδια τεταμένη κατάσταση.
Αναλυτικά η ανακοίνωση του τουρκικού ΥΠΕΞ:
«Καταδικάζουμε σθεναρά τη διεύρυνση του εύρους της απόφασης που έλαβαν οι ΗΠΑ τον Σεπτέμβριο του 2020 για άρση του εμπάργκο όπλων κατά της ”ελληνοκυπριακής διοίκησης (Κυπριακή Δημοκρατία).
Υποστηρίζουμε πλήρως την αντίδραση των αρχών της ”Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου (ΤΔΒΚ)”σχετικά με την εν λόγω απόφαση.
Η απόφαση αυτή, που έρχεται σε αντίθεση με την αρχή της ισότητας των δύο πλευρών στο νησί και θα κάνει την ελληνοκυπριακή πλευρά πιο αδιάλλακτη, θα επηρεάσει αρνητικά τις προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού. Θα οδηγήσει σε κούρσα εξοπλισμών στο νησί και θα βλάψει την ειρήνη και τη σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο.
Καλούμε τις ΗΠΑ να αναθεωρήσουν αυτή την απόφαση και να ακολουθήσουν μια ισορροπημένη πολιτική έναντι των δύο πλευρών στο νησί.
Η διεθνής κοινότητα, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, θα πρέπει να καταγράψει την κυρίαρχη ισότητα και το ισότιμο διεθνές καθεστώς του τουρκοκυπριακού λαού, κάτι που επιβεβαιώθηκε και από τις Συνθήκες του 1959-1960, και να ενεργήσει ανάλογα.
Σε κάθε περίπτωση, η Τουρκία, ως εγγυήτρια χώρα, θα συνεχίσει να λαμβάνει τα απαραίτητα μέτρα στο πλαίσιο των ιστορικών και νομικών της ευθυνών προκειμένου να διασφαλίσει την ύπαρξη, την ασφάλεια και την ειρήνη των Τουρκοκυπρίων».
