Ο Κάρολος Δαρβίνος έφυγε από τη ζωή στις 19 Απρίλη 1882,σε ηλικία 71 χρόνων, στο Λονδίνο.
Ο Δαρβίνος γεννήθηκε στις 12 Φλεβάρη 1809 στο Σρούσμπερι της Δυτικής Αγγλίας. Ήταν γιος του γιατρού Ρόμπερτ Ντάργουιν και της Σουζάνας Γουέτζγουντ, κόρης του περίφημου αγγειοπλάστη Τζοσάια Γουέτζγουντ.
Στο σχολείο ήταν μέτριος μαθητής, ενώ στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου, όπου τον έστειλαν το 1825 για να σπουδάσει γιατρός, απέτυχε.
Δύο χρόνια αργότερα άρχισε να σπουδάζει θεολογία στο Κέιμπριτζ για να γίνει παπάς. Λίγο μετά την ολοκλήρωση των σπουδών του, του έγινε μία πρόσκληση να συνοδεύσει μία εξερευνητική αποστολή, με στόχο να καταγράψει τα ζωικά είδη στα νησιά του Πράσινου Ακρωτηρίου και στη Γη του Πυρός. Για κάθε μέρα από το 1832 έως το 1836 κρατούσε ειδικό ημερολόγιο και μετά το τέλος του ταξιδιού, άρχισε τις συγκριτικές μελέτες. Από το 1839 έως το 1846 πραγματοποίησε γεωλογικές παρατηρήσεις στις Άνδεις της Χιλής και βιολογικές παρατηρήσεις στα νησιά Γκαλάπαγκος.
Ο Κάρολος Δαρβίνος έγραψε ένα έργο που καθόρισε την επιστήμη και θεμελίωσε την υλιστική θεωρία της εξέλιξης του οργανικού κόσμου πάνω στη Γη. Πρόκειται για το βιβλίο «Η Καταγωγή των Ειδών» του Άγγλου επιστήμονα, που εκδόθηκε στις 24 Νοεμβρίου 1859. Έθεσε τις βάσεις της εξελικτικής βιολογίας και εισήγαγε τη θεωρία ότι οι πληθυσμοί εξελίσσονται από γενιά σε γενιά με τη διαδικασία της φυσικής επιλογής.
Με το έργο του ο Κάρολος Δαρβίνος θεμελίωσε τη θεωρία της εξέλιξης, που υποστηρίζει την προέλευση των σύγχρονων ποικίλων ειδών από κοινούς προγόνους. Εξηγεί την εξέλιξή τους με το μηχανισμό της φυσικής επιλογής. Επικρατούν πληθυσμιακά οι απόγονοι των διαφόρων ειδών, που τα χαρακτηριστικά τους ευνοούν τη βέλτιστη προσαρμογή στις αλλαγές των παραγόντων του περιβάλλοντός τους.
Οι Μαρξ και Ενγκελς εκτιμούσαν βαθύτατα τις ανακαλύψεις του Δαρβίνου, που αποδείκνυαν επιστημονικά ότι η ανθρωπότητα είχε αναδυθεί από το ζωικό βασίλειο. Θεωρούσαν, μάλιστα, ότι η θεωρία του Δαρβίνου αποτελούσε έναν από τους προπομπούς, στο επίπεδο των φυσικών επιστημών, που συνέβαλαν στη γέννηση του διαλεκτικού υλισμού.
O Φρίντριχ Ένγκελς αναφέρει για τη σημασία του έργου του Δαρβίνου: «Η φύση είναι η λυδία λίθος της διαλεχτικής και είμαστε υποχρεωμένοι ν’ αναγνωρίσουμε ότι η σύγχρονη φυσική επιστήμη έδωσε ένα εξαιρετικά πλούσιο υλικό, που καθημερινά αυξάνει, και απόδειξε έτσι ότι, σε τελευταία ανάλυση, στη φύση όλα τα πράγματα γίνονται διαλεχτικά και όχι μεταφυσικά, ότι η φύση δεν κινείται στην αιώνια μονοτονία ενός κύκλου που διαρκώς επαναλαμβάνεται, μα ότι ζει πραγματική ιστορία.
Εδώ πριν απ’ όλα πρέπει να αναφέρουμε τον Δαρβίνο που έδωσε το πιο γερό χτύπημα στη μεταφυσική αντίληψη της φύσης, με την απόδειξη του ότι όλη η σημερινή οργανική φύση, τα φυτά, τα ζώα και μαζί τους και ο άνθρωπος είναι προϊόν ενός προτσές εξέλιξης που βάσταξε εκατομμύρια χρόνια» (Η εξέλιξη του σοσιαλισμού από την ουτοπία στην επιστήμη).
Ο Λένιν έγραψε σχετικά: «Ο Δαρβίνος έβαλε τέρμα στην άποψη που υποστήριζε πως τα είδη των ζώων και των ανθρώπων δε συνδέονται καθόλου μεταξύ τους και πως χρωστιούνται σε τυχαίες αιτίες, γιατί “δημιουργήθηκαν από το θεό”. Ηταν ο πρώτος που έβαλε τη βιολογία πάνω σε βάσεις απόλυτα επιστημονικές και καθόρισε πώς έγινε η εξέλιξη των ειδών και σε ποια σχέση διαδέχτηκαν το ένα το άλλο».
Σε μια εποχή που οι μεταφυσικές αντιλήψεις επανέρχονται, ακόμα και σε επιστημονικούς κύκλους, ο αγώνας ενάντια στο μεταφυσικό ανορθολογισμό συνεχίζεται.
Δεν έχουν περάσει και πολλά χρόνια από τότε που σε 17 πολιτείες των ΗΠΑ, τα δικαστήρια καλούνταν να δικάσουν τις ανακαλύψεις του Δαρβίνου. Με ποιο ερώτημα; Αν έπρεπε να συνεχιστεί να διδάσκονται στα αμερικανικά πανεπιστήμια!
