Την εγκαθίδρυση ενός ιδιότυπου μονοπωλίου στην ναυτιλία επιβάλλει το Υπουργείο Ναυτιλίας με ενέργειες και αποφάσεις που είναι αντίθετες τόσο στην νομοθεσία όσο και στην απλή λογική. Η περίφημη αναδιάρθρωση των γραμμών του Βορείου Αιγαίου που επιδοτούνται έδωσε σε όλους να καταλάβουν τι έχει στο μυαλό του ο Υπουργός και ποιό εν τέλει είναι το σχέδιο για τον ακτοπλοϊκό χάρτη της χώρας. Ένα σχέδιο που θέλει να κυριαρχούν οι συστημικές εταιρείες, δηλαδή εκείνες που ελέγχονται από τις τράπεζες και οι άλλες απλά να υπάρχουν για να συμπληρώνουν το πάζλ ή στην χειρότερη περίπτωση να μην υπάρχουν καθόλου, εφ’ όσον αρχίσουν να γίνονται ενοχλητικές για το καθεστώς που πάει να επιβληθεί.
«Εσπασαν» σύμβαση για να πληρώσουν ακριβότερα
Ενδεικτική είναι η περίπτωση με την αφαίρεση των επιδοτούμενων γραμμών του Βορείου Αιγαίου από την ΝΕΛ που όπως είχαμε αποκαλυφθεί πριν ένα περίπου μήνα ουσιαστικά έγινε για να δοθούν οι γραμμές αυτές χαριστικά με απ’ ευθείας ανάθεση στην HELLENIC SEAWAYS.
Το Υπουργείο Ναυτιλίας δια του αρμόδιου Υπουργού ανέθεσε στην συγκεκριμένη εταιρεία από τις 26/09/2014 την εκτέλεση του δρομολογίου Καβάλας-Λήμνου-Μυτιλήνης-Χίου-Σάμου μετ’ επιστροφής αντί 93.825 ευρώ ανά δρομολόγιο. Η ΝΕΛ για την ίδια γραμμή με επιπλέον δύο (2) δρομολόγια την εβδομάδα αφού συνέδεε και την Θεσσαλονίκη με τα υπόλοιπα νησιά αντί της Καβάλας εισέπραττε 33.833 ευρώ. Δηλαδή το μίσθωμα στην νέα εταιρεία είναι ακριβότερο κατά 177% περίπου.
Το υπερβολικό μίσθωμα δικαιολογήθηκε από το Υπουργείο με το αιτιολογικό ότι το πλοίο που θα καλύπτει την γραμμή είναι Α κλάσης ενώ το πλοίο της ΝΕΛ ήταν Γ. Εδώ όμως υπάρχουν σαφείς ενστάσεις όχι μόνο ως προς το ύψος της επιδότησης όσο αφορά το ΝΗΣΟΣ ΜΥΚΟΝΟΣ, το οποίο θα καλύπτει την γραμμή γιατί δεν πληρεί τις προδιαγραφές της προκήρυξης αλλά λέγεται ότι υπάρχει και νομικό πρόβλημα με την εταιρεία που πήρε την απ’ ευθείας ανάθεση. Συγκεκριμένα:
- Ως χρόνος ναυπήγησης του πλοίου έχει δηλωθεί η χρονολογία καθέλκυσης και όχι ο χρόνος τοποθέτησης της τρόπιδας που προβλέπει η ελληνική νομοθεσία.Δηλαδή δηλώθηκε ότι το πλοίο ναυπηγήθηκε το 2005 που καθελκύστηκε και όχι το 2000 που τοποθετήθηκε η τρόπιδα. Δηλαδή εμφανίζουν ότι το πλοίο έχει ηλικία δέκα (10) ετών ενώ είναι δεκαπέντε (15).
- Η προκήρυξη αναφέρει ότι το πλοίο πρέπει να διαθέτει τουλάχιστον εκατό (100) κρεβάτια ενώ το ‘ΝΗΣΟΣ ΜΥΚΟΝΟΣ’ από κατασκευής του διέθετε εβδομήντα δύο (72).Όταν υπέβαλλε το αίτημα δρομολόγησης δηλώθηκε ότι έχει εκατόν τέσσερα (104) κρεβάτια! Πότε προστέθηκαν τα επιπλέον κρεβάτια αφού το πλοίο δεν πήρε ποτέ άδεια μετασκευής και φυσικά δεν επιθεωρήθηκαν από κανένα για να πιστοποιηθούν οι νέοι χώροι; Έτσι ξαφνικά…φύτρωσαν τριάντα δύο (32) κρεβάτια;
- Η νομοθεσία περί βασικού μετόχου που διέπει όλες τις εταιρείες που αναλαμβάνουν έργα του Δημοσίου ύψους μεγαλυτέρου του 1.000.000 euro, προβλέπει σαφώς ότι πρέπει να αναφέρεται σαφώς η μετοχική της σύνθεση.Η HELLENIC SEAWAYS δεν καλύπτει αυτή την προϋπόθεση καθώς πολλές μετοχές της ανήκουν σε offshore εταιρείες των οποίων οι μέτοχοι είναι άγνωστοι. Πώς της επετράπη να πάρει μέρος στο διαγωνισμό;
Πέρα όμως απ’ όλα αυτά υπάρχει και κάτι άλλο πιο σημαντικό. Στην σύμβαση που υπέγραψε η HELLENIC SEAWAYS με το Υπουργείο και της ανατέθηκε η γραμμή (403/23-9-2014) στο εδάφιο VIIIαναφέρεται σαφώς ότι η σύμβαση ισχύει μέχρι να βρεθεί άλλο πλοίο για να καλύψει με καλύτερους όρους την γραμμή και λήγει αυτοδίκαια μετά από τρείς (3) μήνες.
Δηλαδή λέει ξεκάθαρα πως αν στην θέση του ΝΗΣΟΣ ΜΥΚΟΝΟΣ μπει πλοίο που θα κάνει το συγκεκριμένο δρομολόγιο με τακτική δρομολόγηση η σύμβαση παύει να ισχύει. Ποιό πλοίο όμως θα μπορούσε να είναι αυτό; Μα φυσικά ένα χαμηλού κόστους που θα μπορούσε να καλύψει την γραμμή με ελεύθερη δρομολόγηση χωρίς την κρατική επιδότηση. Η ΝΕΛ έκανε αμέσως αίτηση για την δρομολόγηση πλοίου χωρίς επιδότηση. Αν γινόταν δεκτό το αίτημά της το κράτος θα εξοικονομούσε 187.000 ευρώ την εβδομάδα.
Γαλαντόμο υπουργείο
Όμως το Υπουργείο δεν δέχθηκε το αίτημα γιατί όπως είπε έπρεπε να περάσει πρώτα από το Συμβούλιο Ακτοπλοϊκών Συγκοινωνιών (Σ.Α.Σ) το οποίο ορίστηκε να συνεδριάσει στις 21 Οκτωβρίου 2014. Εδώ όμως είναι και το περίεργο: Αφού το Υπουργείο δεν έκανε Σ.Α.Σ για να περάσει το πληρωμένο (και πολύ ακριβά μάλιστα) δρομολόγιο γιατί θέλει να περάσει από το συμβούλιο το δρομολόγιο που θα γίνεται τσάμπα. Δηλαδή όταν είναι να πληρώσει το κράτος δεν κάνουμε συμβούλιο για να μην χάνει καιρό και λεφτά η εταιρεία στην οποία δίδεται και μάλιστα με απευθείας ανάθεση η γραμμή και κάνουμε με καθυστέρηση ενός και πλέον μηνός όταν θέλει να δρομολογήσει πλοίο χωρίς επιδότηση μια άλλη εταιρεία, ξαλαφρώνοντας τον κρατικό κορβανά από κάποιες εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ; Τόσο…γαλαντόμο είναι πια αυτό το Υπουργείο;
Και κάτι ακόμα: ο κ. Βαρβιτσιώτης έλεγε προς κάθε κατεύθυνση, ότι η ΝΕΛ δεν μπορούσε να πάρει μέρος σε κανένα διαγωνισμό για επιδοτούμενες γραμμές, οπότε για τις γραμμές του Βορείου Αιγαίου δεν θα υπήρχε άλλη ενδιαφερόμενη εταιρεία και θα μπορούσε να δώσει με απευθείας ανάθεση τις γραμμές στην HELLENIC SEAWAYS, επειδή της είχε επιβάλει ποινή αποκλεισμού δώδεκα (12) μηνών γιατί δεν επέδειξε καλή συμπεριφορά.
Όμως τα γεγονότα είναι τελείως διαφορετικά και εκθέτουν τον κ. Βαρβιτσιώτη γιατί η αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου του (Δ/νση Μεταφορών) σε έγγραφο της με ημερομηνία 04/09/2014 εισηγήθηκε να μην κηρυχθεί έκπτωτη η ΝΕΛ αφού εκτελούσε κανονικά κατά το τελευταίο διάστημα τα δρομολόγιά της.
Κατά συνέπεια όχι μόνο δεν έπρεπε να της επιβληθεί οποιαδήποτε ποινή αλλά ούτε να κηρυχθεί και έκπτωτη καθώς η νομοθεσία προβλέπει ότι ο Υπουργός πρέπει να λαμβάνει υπ’όψιν του τις εισηγήσεις των αρμοδίων υπηρεσιών!
Γιατί λοιπόν ο Υπουργός αγνόησε την ιεραρχία του υπουργείου και έκανε του κεφαλιού του; Αυτό ίσως κληθεί να το πει στο δικαστηρίου όπου έχει προσφύγει η ΝΕΛ για να ακυρώσει την απόφαση έκπτωσης της ζητώντας παράλληλα και την προσωρινή αναστολή εκτέλεσης της.
Κύκλοι της ακτοπλοΐας αναφερόμενοι στο γεγονός αυτό έλεγαν ότι σηματοδοτεί ξεκάθαρα τον προσανατολισμό του Υπουργού να δουλέψει μονοπωλιακά την ακτοπλοΐα.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις τους το Υπουργείο για να ξεκαθαρίσει το τοπίο από τις ενοχλητικές εταιρείες που πάνε να δημιουργήσουν καταστάσεις που βλάπτουν τις …συστημικές εταιρείες οι οποίες συγκροτούν το άτυπο μονοπώλιο, βάζει το Σ.Α.Σ. να μην εγκρίνει αιτήματα δρομολόγησης που επιβάλουν οι μικρές εταιρείες την στιγμή που λίγους μήνες μετά τα ίδια δρομολόγια εγκρίνονται για τις ευνοούμενες. Μόνο που οι μικρές εταιρείες θα εκτελούσαν τα δρομολόγια αυτά όλο το χρόνο ενώ οι άλλες με διάφορους τρόπους, θα τα εκτελούν μόνο το καλοκαίρι για να παίρνουν την αφρόκρεμα. Υπάρχουν όμως και άλλες μεθοδεύσεις ενδεικτικές.
Όταν π.χ. το 2010 ο Φ.Π.Α. αυξήθηκε το μίσθωμα που έπαιρνε η εταιρεία που εκτελούσε τις άγονες γραμμές του Βορείου Αιγαίου δεν επαναπροσαρμόστηκε, παρά την σαφή πρόβλεψη της νομοθεσίας. Επίσης δεν αναπροσαρμόστηκε το κρατικό ναυλολόγιο σύμφωνα με τον πληθωρισμό από το 2008 μέχρι το 2012. Τα διαφυγόντα κέρδη της εταιρείας για αυτό το διάστημα υπολογίζονται στα 15 εκατομμύρια ευρώ περίπου με τέτοια…φέσια είναι δυνατόν να επιβιώσει μια εταιρεία;
Οι συστημικές εταιρείες επειδή έχουν νέα πλοία και μεγάλα ανοίγματα στις τράπεζες (γι’ αυτό και ελέγχονται από αυτές) δεν μπορούν να μπουν σε δημόσιους διαγωνισμούς γιατί δεν μπορούν να προσφέρουν χαμηλό τίμημα. Μπορούν όμως οι μικρές εταιρείες που έχουν χαμηλά κόστη.
Θέλουν να εξοντώσουν τις μικρές εταιρείες
Γι’ αυτό οι παράγοντες του Υπουργείου προσπαθούν με την τακτική τις ακυρώσεις, για διάφορες αιτίες των επιδοτούμενων δρομολογήσεων και με παράλογες ποινές, να βγάλουν από την μέση τις μικρές εταιρείες, γιατί εάν δεν υπάρχουν στο παιχνίδι αυτές οι εταιρείες, σύμφωνα με το νόμο θα προκηρυχτούν πάλι διαγωνισμοί για τις γραμμές με τις ίδιες επιδοτήσεις.
Δεν θα εμφανιστεί καμία εταιρεία στους διαγωνισμούς οπότε θα αρχίσουν οι απευθείας ανάθεσης όπως έγινε με την HELLENIC SEAWAYS.
Οι παράγοντες της ακτοπλοΐας επιμένουν πως εάν συνεχιστεί, που θα συνεχιστεί όπως λένε, αυτή η κατάσταση και μείνουν μόνο οι συστημικές εταιρείες για να παίρνουν τις επιδοτούμενες γραμμές και να εκμεταλλεύονται κατά το δοκούν ολόκληρη την ακτοπλοΐα, τότε ως δια μαγείας θα μειωθεί και ο Φ.Π.Α. καθώς και όλες οι επιβαρύνσεις που υπάρχουν σήμερα στα εισιτήρια για να έχουν μεγαλύτερα και διασφαλισμένα κέρδη οι εταιρείες.
Μάλιστα κάποιοι παράγοντες της ακτοπλοΐας βάζουν και στοίχημα πάνω σε αυτό. Για να δούμε θα το κερδίσουν;
