Το χθεσινό (Πέμπτη 16 Σεπτέμβρη 2021) πόρισμα της υγειονομικής επιτροπής του Ενιαίου Συλλόγου ΔΕΠ για το υγειονομικά ασφαλές άνοιγμα του ΑΠΘ καταρρίπτει με επιστημονικό και συγκροτημένο τρόπο το “σχέδιο” της κυβέρνησης για τη δια ζώσης επαναλειτουργία των ΑΕΙ, προτείνοντας συγκεκριμένα και ολοκληρωμένα μέτρα, σε δυο άξονες, για το πώς αυτό μπορεί να γίνει με όρους υγειονομικής ασφάλειας.
Άξονας 1ος: Επιτάχυνση των εμβολιασμών με δημιουργία εμβολιαστικού κέντρου εντός του campus του ΑΠΘ και στοχευμένες καμπάνιες ενημέρωσης των φοιτητών, εργαζόμενων και διδασκόντων με ευθύνη του ΕΟΔΥ και την ενεργό συμμετοχή του συνόλου της ακαδημαϊκής κοινότητας.
Άξονας 2ος: Συνδυαστικά μέτρα πρόληψης της μετάδοσης του SARS-CoV-2 στο σύνολο της ακαδημαϊκής κοινότητας (χωρίς διάκριση σε εμβολιασμένους και μη):
Πόρισμα της Επιτροπής του Ενιαίου Συλλόγου ΔΕΠ για την υγειονομικά ασφαλή, δια ζώσης επαναλειτουργία του Α.Π.Θ.
– Σεπτέμβριος 2021
Η Επιτροπή που ορίστηκε από τη Γενική Συνέλευση του ΕΣΔΕΠ στις 9 Μαρτίου του 2021, έχοντας ήδη δώσει στη δημοσιότητα κατά το τελευταίο εξάμηνο δύο λεπτομερή κείμενα προτάσεων για το υγειονομικά ασφαλές άνοιγμα του ΑΠΘ, συνεδρίασε εκ νέου τη Τετάρτη 15 Σεπτεμβρίου 2021 προκειμένου να επανεκτιμήσει την τρέχουσα επιδημιολογική κατάσταση και να επικαιροποιήσει τις προτάσεις της ενόψει της έναρξης του νέου ακαδημαϊκού έτους 2021-22. Η Επιτροπή κατά τη συνεδρίαση της κατέληξε ομόφωνα στα ακόλουθα συμπεράσματα και συστάσεις:
1.– Η επιδημία του SARS-CoV2 έχει ήδη συμπληρώσει 565 μέρες (89 εβδομάδες) από την έναρξή της στην Ελλάδα. Η χώρα από τα μέσα Ιουλίου βρίσκεται αντιμέτωπη με ένα τέταρτο επιδημικό κύμα με εκτεταμένη διασπορά της COVID-19 στην κοινότητα. Το 4ο αυτό επιδημικό κύμα παρουσιάζει σχετική σταθεροποίηση κατά τις τελευταίες δύο εβδομάδες, με πιθανή όμως την άμεση αναζωπύρωσή του, καθώς επανεκκινούν σταδιακά μία σειρά από κοινωνικές δραστηριότητες (πχ. σχολεία, ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα, δραστηριότητες σε κλειστούς χώρους εστίασης, ψυχαγωγίας κλπ). Οι πιέσεις που ασκεί το 4ο επιδημικό κύμα στο σύστημα υγείας είναι ήδη σημαντικές, αλλά προς ώρας πιο ήπιες σε σχέση με αυτές του 2ου και 3ου κύματος, οι δε σοβαρές νοσηλείες στις ΜΕΘ αφορούν στη συντριπτική τους πλειοψηφία ανεμβολίαστους ασθενείς.
2.– Η εμβολιαστική κάλυψη (πλήρης εμβολιασμός) κατά το πρώτο δεκαπενθήμερο του Σεπτεμβρίου άγγιξε το 55% του γενικού πληθυσμού, ενώ στην πληθυσμιακή ομάδα 18-24 ετών το αντίστοιχο ποσοστό, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του ΕΟΔΥ, άγγιξε το 45.4%[1]. Είναι γεγονός ότι ρυθμός εμβολιαστικής κάλυψης από τις αρχές Αυγούστου παρουσιάζει σημαντική επιβράδυνση. Ενδεικτικά στις αρχές Σεπτεμβρίου ο κυλιόμενος εβδομαδιαίος μέσος όρος νέων εμβολιασμών παράμενε κατά 70% χαμηλότερος σε σχέση με τις μέγιστες τιμές του οι οποίες και παρατηρήθηκαν κατά τον μήνα Ιούνιο.
3.– Με δεδομένη την επικράτηση του στελέχους Δέλτα του SARS-CoV-2 στη χώρα, τα πλέον πρόσφατα ερευνητικά δεδομένα καταδεικνύουν ότι τα εμβόλια εξακολουθούν να διατηρούν υψηλή αποτελεσματικότητα (60-88% ανάλογα με την μελέτη και το είδος του εμβολίου)[2],[3] έναντι της νόσησης από COVID-19 και υπ’ αυτή την έννοια εξακολουθούν να αποτελούν βασικό εργαλείο τόσο για την ατομική προστασία και την πρόληψη της σοβαρής νόσησης, όσο και για την ανάσχεση της επιδημίας στην κοινότητα[4].
4.– Πρώιμα ερευνητικά δεδομένα δείχνουν ότι τα εμβόλια δεν είναι εξίσου αποτελεσματικά στη μείωση της μεταδοτικότητας της νόσου[4]. Το 12-40% των εμβολιασμένων που θα έρθουν σε επαφή με τον ιό θα νοσήσουν (κατά κανόνα ήπια) διατηρώντας κατά τη διάρκεια της νόσησης (πιθανά για συγκριτικά μικρότερο χρονικό διάστημα) αντίστοιχο ιικό φορτίο με τους ανεμβολίαστους νοσούντες[5].
5.– Υπό το πρίσμα των παραπάνω επιστημονικών δεδομένων η δρομολογούμενη διά ζώσης επαναλειτουργία του ΑΠΘ με διαγνωστικούς ελέγχους μόνο για τα ανεμβολίαστα μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας με ίδια δαπάνη, χωρίς κανένα ουσιαστικό μέτρο πρόληψης της μετάδοσης του ιού στο σύνολο της πανεπιστημιακής κοινότητας και όλα αυτά σε κλίμα έντασης – πόλωσης, θα οδηγήσει σταδιακά στην έξαρση της επιδημίας εντός του πανεπιστημιακού campus και την αναπόδραστη επιστροφή στην εξ αποστάσεως διδασκαλία για τρίτη συνεχόμενη χρονιά με σοβαρότατες συνέπειες στην ποιότητα της παρεχόμενης εκπαίδευσης.
6.– Η επιτροπή του ΕΣΔΕΠ βάσει των παραπάνω και στο πλαίσιο των προτάσεων που έχει διατυπώσει ήδη από το Μάρτιο του 2021, τονίζει ότι η υγειονομικά ασφαλής διά ζώσης επαναλειτουργία του ΑΠΘ απαιτεί τις παρακάτω επείγουσες ενέργειες:
Άξονας 1ος: Επιτάχυνση των εμβολιασμών με δημιουργία εμβολιαστικού κέντρου εντός του campus του ΑΠΘ και στοχευμένες καμπάνιες ενημέρωσης των φοιτητών, εργαζόμενων και διδασκόντων με ευθύνη του ΕΟΔΥ και την ενεργό συμμετοχή του συνόλου της ακαδημαϊκής κοινότητας.
Άξονας 2ος: Συνδυαστικά μέτρα πρόληψης της μετάδοσης του SARS-CoV-2 στο σύνολο της ακαδημαϊκής κοινότητας (χωρίς διάκριση σε εμβολιασμένους και μη) έτσι όπως αυτά έχουν περιγραφεί στα προηγούμενα πορίσματα της επιτροπής και συνοψίζονται στο τρίπτυχο:
- Μέτρα Πρόληψης και Φυσικής/Σωματικής Αποστασιοποίησης εντός του campus:
–τήρηση αποστάσεων στις αίθουσες διδασκαλίας
–υποχρεωτική χρήση μάσκας σε εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους
–τακτικό πλύσιμο χεριών
–απολύμανση του αέρα με τη χρήση ειδικών συσκευών απολύμανσης του αέρα (με χρήση φίλτρων HEPA και, αν είναι δυνατόν, δυνατότητα φωτοκατάλυσης)
— εξασφάλιση πρόσθετων αιθουσών διδασκαλίας με επαρκή αερισμό τους
— απολύμανση των χρησιμοποιούμενων επιφανειών
— πρόσληψη πρόσθετου διδακτικού προσωπικού για την υποστήριξη ολιγομελών τμημάτων και όλου του μόνιμου αναγκαίου προσωπικού καθαριότητας.
- Συνεχής Επιδημιολογική Επιτήρηση εντός του campus στο σύνολο της ακαδημαϊκής κοινότητας:
— εγκατάσταση μόνιμου κλιμακίου του ΕΟΔΥ εντός του campus
— διενέργεια καθημερινών δωρεάν ελέγχων σε ανεμβολίαστα και εμβολιασμένα ασυμπτωματικά μέλη της πανεπιστημιακής κοινότητας (screening), δωρεάν διαγνωστικών ελέγχων σε συμπτωματικούς ασθενείς (testing) και εξαντλητική ιχνηλάτηση (tracing) των επαφών των τελευταίων.
- Μέτρα Πρόληψης και Φυσικής/Σωματικής Αποστασιοποίησης εκτός campus:
–αύξηση δρομολογίων των λεωφορείων του ΟΑΣΘ από και προς την πανεπιστημιούπολη
–εκπόνηση σχεδίου πρόληψης της διάδοσης του SASR–CoV–2 στις φοιτητικές εστίες, την Πανεπιστημιακή Λέσχη, Γυμναστήριο κτλ.
Θεσσαλονίκη 16 Σεπτεμβρίου 2021
Η επιτροπή της ΓΣ του ΕΣΔΕΠ
Ηλίας Κονδύλης — Αναπλ. Καθηγητής, Τμήμα Ιατρικής ΑΠΘ, Συντονιστής της επιτροπής
Σεραφείμ Αλεξίου — Καθηγητής, Τμήμα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού ΑΠΘ, Μέλος της επιτροπής
Αλέξανδρος Γαρύφαλλος — Καθηγητής, Τμήμα Ιατρικής ΑΠΘ, Μέλος της επιτροπής
Αθανάσιος Κούγκολος — Καθηγητής, Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών ΑΠΘ, Μέλος της επιτροπής
Ιωάννα Μπίμπου — Καθηγήτρια, Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης ΑΠΘ, Μέλος της επιτροπής
Δημοσθένης Σαρηγιάννης — Καθηγητής, Τμήμα Χημικών Μηχανικών ΑΠΘ, Μέλος της επιτροπής
Αλέξης Μπένος — Ομ. Καθηγητής, Τμήμα Ιατρικής ΑΠΘ, Τεχνικός σύμβουλος επιτροπής
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
[1] Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας. Ενημέρωση συντακτών 6ης Σεπτεμβρίου 2021. Αθήνα: ΕΟΔΥ (διαθέσιμο στο: eody.gov.gr )
[2] Sheikh A. et al. SARS-CoV2 Delta VOC in Scotland: demographics, risk of hospital admission, and vaccine effectiveness. Lancet 2021;397:2461-2
[3] Bernal JL. et al. Effectiveness of COVID-19 vaccines against the B.1.617.2 (Delta) variant. NEJM 2021;385:585-94
[4] Baraniuk C. COVID-19: how effective are vaccines against delta variant? BMJ 2021;374:n1960
[5] Brown C. et al. Outbreak of SARS-CoV2 infections, including COVID-19 vaccine breakthrough infections associated with large public gatherings – Burnstable County, Massachusetts July 2021. MMWR 2021;70:1059-62
