Στο κυβερνητικό σχήμα που ανακοίνωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, όταν εκλέχθηκε για πρώτη φορά στην κυβέρνηση, τον Ιούλιο του 2019, θέλησε να δώσει το «στίγμα» μια κυβέρνησης – εταιρείας, επιλέγοντας πρόσωπα από την αγορά πλάι στα πολιτικά στελέχη. Αυτή τη φορά – κι ενώ πλησιάζει ο Ιούλιος του 2023- δεν επιλέγει αυτή τη «συνταγή».
Το βασικό χαρακτηριστικό της σύνθεσης της νέας κυβέρνησης είναι τα πολιτικά στελέχη να κυριαρχούν με σαφέστατο όμως μοίρασμα των ρόλων: Η νεοφιλελεύθερη πτέρυγα θα αναλάβει την περαιτέρω προσαρμογή της οικονομίας και του κράτους στις ανάγκες των συμφερόντων του κεφαλαίου και η δεξιά-ακροδεξιά πτέρυγα το χτύπημα του εργατικού κινήματος. Δείχνει, έτσι, με σαφήνεια ότι πρόκειται για μια κυβέρνηση με σαφέστατους στόχους για την επόμενη τετραετία.
Φυσικά, από μία κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας δεν θα μπορούσαν να λείπει και η διευθέτηση ισορροπιών με έμφαση στα πρόσωπα με ισχυρό εσωκομματικό στίγμα ή ξεκάθαρες σχέσεις με συγκεκριμένα εγχώρια συμφέροντα.
Ας τα δούμε όμως αναλυτικά:
Η αιχμή
Ξεκάθαρο μήνυμα ότι η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας θα επιχειρήσει νέα επέλαση στα εργασιακά – ασφαλιστικά δικαιώματα δείχνει η τοποθέτηση στο υπουργείο Εργασίας του Άδ. Γεωργιάδη. Ο αντιπρόεδρος της Ν.Δ, με το γνωστό του ύφος και την συνήθη λαϊκίστικη επικοινωνιακή τακτική του, θα αναλάβει να διεκπεραιώσει μια σημαντική αποστολή, όπως είναι για κάθε δεξιά κυβέρνηση οι «προσαρμογές» της «αγοράς εργασίας» στις ανάγκες της ανταγωνιστικότητας. Συνεπώς, τα δόγματα του «έχουμε καπιταλισμό και δουλεύει» ή «εμείς είμαστε εδώ για να κάνουμε εύκολη των ζωή των επενδυτών», θα μεταφερθούν αυτούσια στο υπουργείο Εργασίας.΅Εκεί ως υφυπουργός και ο Πάνος Τσακλόγλου που ανέλαβε την ιδιωτικοποίηση της επικουρικής ασφάλισης στην προηγούμενη θητεία του.
Αυτά την ίδια στιγμή που στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη αναλαμβάνει ο Νότης Μηταράκης, το πρόσωπο που στην προηγούμενη κυβέρνηση ανέλαβε να μετατρέψει σε κυβερνητική πολιτική τα ακροδεξιά δόγματα των «σκληρών συνόρων». Προφανώς, ανάλογη τακτική θα ακολουθήσει και στο νέο του χαρτοφυλάκιο, με τους κατασταλτικούς μηχανισμούς να υποστηρίζονται εκ νέου από μία πολιτική ηγεσία με σαφής ακροδεξιές αναφορές. Μάλλον περίεργη επιλογή για το συγκεκριμένο υπουργείο θεωρείται ο βουλευτής της Α’Πειραιά Κώστας Κατσαφάδος, αν και ο χρόνος θα δείξει την σκοπιμότητα αυτής της τοποθέτησης.
Οι «νεοφιλελέ»
Στα παραγωγικά υπουργεία η κυριαρχία των στελεχών με νεοφιλελεύθερο στίγμα είναι εμφανέστατη, με πρώτη και καλύτερη αυτή του Κωστή Χατζηδάκη στο υπουργείο Οικονομικών. Ο αντιπρόεδρος της Ν.Δ είναι το πρόσωπο που θα αναλάβει δίχως δισταγμούς την εφαρμογή πολιτικών λιτότητας και παροχής προνομίων προς τους επενδυτές. Εντύπωση προκαλεί η απουσία του Θόδωρου Σκυλακάκη από το συγκεκριμένο υπουργείο. Η τοποθέτηση του, όμως, στο υπουργείο Ενέργειας δείχνει την έμφαση που θα δώσει ο Κυριάκος Μητσοτάκης στη διαχείριση των συμφερόντων στον χώρο της ενέργειας όπου θα διατεθεί ως γνωστόν η «μερίδα του λέοντος» από τα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαψμης. Στο ζήτημα αυτό ο Θόδωρος Σκυλακάκης είναι «ειδικός». Την τριπλέτα συμπληρώνει διακριτικά και ουσιωδώνς ο Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης που θα αναλάβει να διατηρήσει τα πράγματα…ως έχουν στον χώρο της Ναυτιλίας. Αυτό σημαίνει φυσικά φορολογία μέσω των γνωστών…συνυποσχετικών και εφαρμογή της νομοθεσίας (νέος ναυτιλιακός κώδικας) που έχει ήδη ψηφιστεί. Εύκολα πράγματα.
Δύο υπουργοί θα αναλάβουν τις «μεγάλες αναδιαρθρώσεις» που ετοιμάζει στον κρατικό μηχανισμό ο Κυριάκος Μητσοτάκης: Η Νίκη Κεραμέως και ο (προερχόμενος από το ΠΑΣΟΚ) Μιχάλης Χρυσοχοΐδης αναλαμβάνουν την «ειδική αποστολή». Η πρώτη να προωθήσει τις λογικές των «αξιολογήσεων» και της προαγωγής ημετέρων, στις οποίες διέπρεψε ως υπουργός Παιδείας, συνολικά στο δημόσιο τομέα. Ο δεύτερος με «εκσυγχρονιστικό» στίγμα να προχωρήσει στο κλείσιμο – περιφερειακών κυρίως- νοσοκομείων και στην προσαρμογή στις απαιτήσεις του ιδιωτικού τομέα του Εθνικού Συστήματος Υγείας. Την περιγραφή της πολιτικής αυτής άλλωστε έχει κάνει διεξοδικά ο υποψήφιος της Ν.Δ στην Εύβοια, Σπύρος Πνευματικός.
Στον Πολιτισμό θα …συνεχίσει το έργο της απρόσκοπτα η Λίνα Μενδώνη.
Ισορροπίες, βολέματα και ξεβολέματα
Στο υπουργείο Εξωτερικών τοποθετήθηκε ο στενός συνεργάτης του Κυριάκου Μητσοτάκη, Γιώργος Γεραπετρίτης, δίνοντας έτσι σαφές μήνυμα πως «θα έχουμε εξελίξεις» στα ελληνοτουρκικά και μάλιστα με προσωπικούς διαύλους μεταξύ του πρωθυπουργού και του επανεκλεγμένου στην Τουρκία Ερντογάν. Ο Νίκος Δένδιας μετακινήθηκε σε κορυφαίο υπουργείο και έτσι διατηρεί τον διακριτό του ρόλο ως υπουργός Άμυνας.
Στην ίδια λογική, της διατήρησης ισορροπιών, τοποθετήθηκε στο υπουργείο Τουρισμού η Όλγα Κεφαλογιάννη αν και είχε αρνηθεί το ίδιο υπουργείο όταν της προτάθηκε το 2019. Επίσης, ο Βασίλης Κικίλιας βρέθηκε στο υπουργείο Πολιτικής Προστασίας,μια θέση αρκετά πιο «επικίνδυνη» από αυτή του υπουργού Τουρισμού, την οποία όμως δεν … μπόρεσε να αρνηθεί.
Σε «ζόρικη» θέση, αυτή του υπουργού Παιδείας μετακινήθηκε ο Κυριάκος Πιερακάκης που αντικαταστάθηκε από τον Δημήτρη Παπαστεργίου στο υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής. Είναι μια κίνηση που θα αποτελέσει «δοκιμασία» για τον πιο δημοφιλή υπουργό της προηγούμενης κυβέρνησης.
Τέλος, όσον αφορά το περιβάλλον του πρωθυπουργού, παραμένει σχεδόν το ίδιο σε θεσμικό επίπεδο (υπουργοί Επικρατείας κ.λ.π). Μόνη προσθήκη αυτή του Μάκη Βορίδη, που θα κληθεί να διαχειριστεί τις σχέσεις δεξιάς-ακροδεξιάς, με φήμες να αναφέρουν ότι θα προετοιμάσει συναινέσεις για συνταγματική αναθεώρηση, αφού οι βουλευτές της Ν.Δ μπορέσουν να συναθροίσουν τον «μαγικό αριθμό» των 180 βουλευτών, με κόμματα ή βουλευτές κομμάτων στα (ακρο)δεξιά τους.
