Η ευρωπαϊκή «άμυνα» και το ζήτημα της Ουκρανίας, τα δύο θέματα που θα συζητήσουν αύριο οι ηγέτες των 27 κρατών – μελών της ΕΕ, όπως έγινε σήμερα γνωστό από ανώτερο αξιωματούχο της ΕΕ που πραγματοποίησε οff the record ενημέρωση ενόψει της έκτακτης Συνόδου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, που θα λάβει χώρα αύριο, 6 Μαρτίου 2025, στις Βρυξέλλες.
Σε σχέση με τα οργανωτικά ζητήματα, ο αξιωματούχος διευκρίνισε ότι οι αφίξεις και οι δηλώσεις κατά τη άφιξη των ηγετών ξεκινούν στις 11.30, ενώ η συνάντηση θα ξεκινήσει στις 12.30. Μετά την ολοκλήρωση των συζητήσεων, θα ακολουθήσει συνέντευξη Τύπου των Προέδρων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και της Επιτροπής.
Σύμφωνα με τον αξιωματούχο, για το πρώτο ζήτημα, πυξίδα των συνομιλιών αποτελεί η προθυμία όλων των ηγετών να αναλάβει η Ευρώπη σημαντικές πρωτοβουλίες ως προς τη μεγαλύτερη αμυντική της αυτονομία. «Είναι σημαντική στιγμή για το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο» δηλώνει ο ίδιος, λίγες ώρες πριν οι ηγέτες καθήσουν στο τραπέζι και συζητήσουν τα δυο θέματα, με νέα στοιχεία που προκύπτουν από την άλλη πλευρά του ατλαντικού.
Στην πράξη αυτό σημαίνει περαιτέρω ενίσχυση της πολεμικής προετοιμασίας της Ε.Ε., ενισχύοντας την πολεμοκάπηλη στρατηγική.
Δεν είναι ότι, όπως δήλωσε ο Ευρωπαίος αξιωματούχος, ότι προετοιμάζονται για τη «Λευκή Βίβλο» που θα παρουσιαστεί στο τέλος του μήνα. Σύμφωνα με αυτήν θα δοθεί μεγαλύτερη αυτονομία στην άμυνα της Ευρώπης, ελαστικότητα στα κονδύλια που αφορούν την άμυνα και μεγαλύτερη ώθηση και χρηματοδότηση στην αμυντική βιομηχανία, περιλαμβάνουν τα θέματα που έχουν αποφασιστεί να συζητηθούν, με τους ηγέτες να έχουν λάβει ήδη την επιστολή της Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, για τον «επανεξοπλισμό της Ευρώπης» που παρουσίασε η ίδια χθες.
Το ζήτημα της Ουκρανίας
Η συζήτηση για την Ουκρανία θα αρχίσει από το «σημείο που βρισκόμαστε, ενώ θα υπογραμμίσουμε τη θέση της ΕΕ για τον πόλεμο της Ουκρανίας, το μέλλον των διαπραγματεύσεων, δίνοντας καθαρά μηνύματα υποστήριξης της Ουκρανίας, της ενίσχυσής της αλλά και των εγγυήσεων ασφαλείας». Οι ηγέτες δηλαδή θα απαντήσουν στο ερώτημα «ποια θα είναι η συμβολή της Ευρώπης, τι είναι έτοιμη να κάνει και πως μπορεί να συνεισφέρει με δυνατότητα στρατιωτικής αποστολής», δηλαδή όπως χαρακτηριστικά τονίζει «να συγκεκριμενοποιηθεί τι πρέπει να κάνουμε».
Ο ίδιος δηλώνει με νόημα ότι το περιεχόμενο έχει αλλάξει ανάμεσα σε χώρες της ΕΕ, κάποιες είναι πρόθυμες να το κάνουν και αυτή είναι μια καλή στιγμή να το συζητήσουμε, μετά τις συζητήσεις που προηγήθηκαν στο Παρίσι και το Λονδίνο.
«Ελπίζουμε ότι θα καταφέρει να έρθει, διαφορετικά θα συμμετάσχει μέσω τηλεδιάσκεψης», δηλώνει ο Ευρωπαίος αξιωματούχος, για την παρουσία του Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι, στην αυριανή Έκτακτη Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες. Σύμφωνα με πηγές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, της Επιτροπής και της Ύπατης Εκπροσώπου, θα ενημερώσουν τους εταίρους για τα αποτελέσματα της Συνόδου, και συγκεκριμένα το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ισλανδία, τη Νορβηγία και την Τουρκία.
Οι διαφωνίες και οι ΗΠΑ
Η αυριανή Έκτακτη Σύνοδο Κορυφής έχει να αντιμετωπίσει δυο σημαντικούς σκοπέλους, τις θέσεις της Ουγγαρίας και της Σλοβακίας που έχουν θέσει ανοιχτά τις διαφωνίες τους σε μια κοινή στάση στήριξης της Ουκρανίας, έχοντας βάλει τους δικούς τους αστερίσκους.
Ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Αντόνιο Κόστα, που συναντήθηκε στη Βουδαπέστη με τον πρωθυπουργό της Ουγγαρίας, μετά την επιστολή που έστειλε στον Κόστα προτρέποντας την ΕΕ «να ξεκινήσει απευθείας συνομιλίες με τη Ρωσία για μια κατάπαυση του πυρός και μια βιώσιμη ειρήνη στην Ουκρανία» και ζητώντας να μην υπάρξουν γραπτά συμπεράσματα στην έκτακτη σύνοδο, θα προσπαθήσει για ενότητα. Όπως τονίζει στις σημερινές δηλώσεις κορυφαίος αξιωματούχος «υπάρχουν διαφωνίες, θα προσπαθήσουμε για κοινή θέση, θα δούμε τα αποτελέσματα», όσο και αν μοιάζει δύσκολο.
Αξιωματούχος της ΕΕ μίλησε και τις σχέσεις της Ευρώπης με τις ΗΠΑ, λέγοντας πως «υπάρχουν καλές σχέσεις» και τονίζοντας παράλληλα ότι η ΕΕ θέλει να αναπτύξει τη σχέση, αλλά εστιάζει στο να καταστεί πιο αυτόνομη και πιο κυρίαρχη. Παράλληλα, στην πρόταση της Ιταλίδας πρωθυπουργού Τζόρτζια Μελόνι για Σύνοδο ΕΕ – ΗΠΑ ο ίδιος τόνισε πως «καλωσορίζουμε την ιδέα, πρέπει να δούμε πότε μπορεί να υλοποιηθεί και από τις δυο πλευρές».
Οι θέσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου
Στο σχέδιο συμπερασμάτων που εκπόνησε το Ευρωπαϊκό Συμβουλίου, σε στενή συνεργασία με τα κράτη μέλη, ως προς την τελική ατζέντα των θεμάτων που θα συζητηθούν, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επιβεβαιώνει εκ νέου τη συνεχή και ακλόνητη υποστήριξή του στην ανεξαρτησία, την κυριαρχία και την ανεξαρτησία της Ουκρανίας, τονίζοντας πως «ο επιθετικός πόλεμος της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας έχει ευρύτερες συνέπειες για την ευρωπαϊκή και διεθνή ασφάλεια. Από την έναρξη του πολέμου, η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα μέλη της κράτη έχουν, μαζί με τους εταίρους και συμμάχους τους, υπογραμμίσει την ανάγκη να δοθεί τέλος σε αυτόν μέσω μιας συνολικής, δίκαιης και διαρκούς ειρήνης που θα βασίζεται στις αρχές του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και του Χάρτη και του διεθνούς δικαίου».
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ, υπενθυμίζει επίσης ότι μια ισχυρότερη και ικανότερη Ευρωπαϊκή Ένωση σε στον τομέα της ασφάλειας και της άμυνας «θα συμβάλει θετικά στην παγκόσμια και διατλαντική ασφάλεια και είναι συμπληρωματική προς το ΝΑΤΟ, το οποίο παραμένει, για τα κράτη που είναι μέλη του, το θεμέλιο της συλλογικής τους άμυνας». Καλεί τα κράτη μέλη που είναι επίσης σύμμαχοι στο ΝΑΤΟ «να συντονιστούν ενόψει της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ τον Ιούνιο του 2025, ενώ το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπογραμμίζει τη σημασία της συνεργασίας με εταίρους εκτός ΕΕ».
Τέλος, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αναμένει με ενδιαφέρον τη Λευκή Βίβλο για το μέλλον της ευρωπαϊκής Άμυνας, συμπεριλαμβανομένων των περαιτέρω στοιχείων της που αποσκοπούν στην ουσιαστική ενίσχυση της χρηματοδότησης για την ευρωπαϊκή άμυνα και να ενισχύσουν την ευρωπαϊκή αμυντική τεχνολογική και βιομηχανική βάσης, θέματα που θα συζητηθούν στις συνόδους του Μαρτίου και του Ιουνίου.
