Σας πήραν φέτος;», «εμείς ακόμα περιμένουμε», «ευτυχώς πήραμε ΕΣΠΑ και βρήκαμε θέση», «μας έδωσαν voucher, αλλά ψάχνουμε ακόμα παιδικό σταθμό, ζητάνε 200 ευρώ». Τέτοιοι διάλογοι κυριαρχούν αυτές τις μέρες σε παιδικές χαρές και όπου αλλού συγκεντρώνονται νέοι γονείς με τα παιδιά τους, αποτυπώνοντας την απόγνωση στην οποία βρίσκονται για μία ακόμα χρονιά οι λαϊκές οικογένειες.
Κι αυτό γιατί και φέτος χιλιάδες είναι τα παιδιά που μένουν εκτός Προσχολικής Αγωγής (ηλικίες κάτω των 4 ετών) σε ό,τι αφορά τις θέσεις που δίνονται μέσω voucher, με τις πιο τυχερές οικογένειες να είναι όσες καταφέρνουν να πάρουν το «κουπόνι» αλλά και να βρουν θέση σε κάποια δημόσια δομή.
Οι υπόλοιπες οικογένειες παραμένουν «στον αέρα» και αναγκάζονται είτε να απευθυνθούν σε ιδιωτικούς σταθμούς, βάζοντας το χέρι ακόμα πιο βαθιά στην τσέπη, είτε να φέρουν «τούμπα» ωράρια και οικογενειακή ζωή.
Θυμίζουμε ότι το πρόγραμμα επιδότησης θέτει εξαρχής εισοδηματικά κριτήρια, π.χ. μια οικογένεια με δύο παιδιά πρέπει να έχει συνολικό οικογενειακό εισόδημα έως 27.000 ευρώ για να μπορέσει να διεκδικήσει το πολυπόθητο «κουπόνι».
Τα ψέματα λοιπόν που διακινεί η κυβέρνηση ότι «όλα τα παιδιά μπαίνουν σε παιδικούς σταθμούς» αποκαλύπτονται, αφού τα vouchers χορηγούνται «μέχρι εξαντλήσεως του προϋπολογισμού» του προγράμματος, οπότε και φέτος δεκάδες χιλιάδες παιδιά μένουν εκτός επειδή οι γονείς τους δεν έχουν καν το δικαίωμα να κάνουν αίτηση.
Στους δήμους τώρα, για να αντιμετωπιστεί η ελλιπέστατη κρατική χρηματοδότηση, το συντριπτικά μεγαλύτερο ποσοστό των θέσεων διατίθεται σε όσους γονείς πήραν την επιδότηση του voucher, αφού αυτό σημαίνει σίγουρο «κονδύλι». Τις υπόλοιπες οικογένειες τις περιμένουν τα τσουχτερά, συνήθως, τροφεία.
Σε κάθε περίπτωση, για άλλη μια φορά επιβεβαιώνεται ότι οι σταθμοί και οι υποδομές – επομένως και οι θέσεις που υπάρχουν – δεν επαρκούν για να καλυφθούν οι ανάγκες ακόμα και για όσους περάσαν από τις «συμπληγάδες» της επιδότησης, πόσο μάλλον για όλα τα παιδιά.
Είναι χαρακτηριστικό ότι σύμφωνα με περσινά στοιχεία, ενώ τα παιδιά ηλικίας έως 2,5 ετών ανέρχονται σε 180.000, υπάρχουν μόνο 25.000 θέσεις σε βρεφικούς σταθμούς. Οι θέσεις δηλαδή αρκούν μόνο για το 14% των βρεφών. Στους δημόσιους βρεφικούς σταθμούς γίνονται δεκτά βρέφη από 8 μηνών, αλλά υπάρχουν και δήμοι όπου το όριο είναι ακόμα πιο ψηλά, όπως στο Περιστέρι, όπου γίνονται δεκτά βρέφη 16 μηνών και πάνω.
Και το πρόβλημα διογκώνεται χρόνο με τον χρόνο, διότι αφενός νέοι σταθμοί φτιάχνονται με το σταγονόμετρο (με βάση και τις απαραίτητες προδιαγραφές του Π.Δ.99/2017), αφετέρου κλείνουν συνεχώς παλιότεροι.
Στον δήμο της Αθήνας, για παράδειγμα, η χρονιά ξεκίνησε με 4 σταθμούς λιγότερους, ενώ μειώνεται η συνολική δυναμικότητα των παιδικών σταθμών κατά εκατοντάδες θέσεις. Αυτήν τη στιγμή, περίπου 500 παιδιά μένουν εκτός δομών.
Αντίστοιχα, στο Παλαιό Φάληρο, η δημοτική αρχή ανακοίνωσε την απόφασή της να δεχτεί φέτος 314 βρέφη και νήπια, από 450 που δέχτηκε την περσινή χρονιά. Εναν δημοτικό παιδικό σταθμό λιγότερο μετράει ο δήμος Παπάγου – Χολαργού, λόγω μη στατικής επάρκειας, κ.ά.
Μπροστά σε αυτήν την κατάσταση πολλοί γονείς στρέφονται σε ιδιωτικούς σταθμούς, όπου το κόστος είναι δυσβάσταχτο, ενώ ακόμα και voucher να διαθέτει κάποιος, καλείται να πληρώσει πρόσθετα ποσά για εγγραφή, μηνιαία συνδρομή κ.ά.
Έτσι κι αλλιώς από μόνη της η «οδύσσεια» για την αναζήτηση θέσης και η αβεβαιότητα που χτυπάει «κόκκινο», με τα οριστικά αποτελέσματα στην πλειοψηφία των δήμων να ανακοινώνονται μέσα Σεπτέμβρη, οδηγούν αρκετούς να επιλέγουν εξαρχής τον ιδιωτικό σταθμό, για να μην τρέχουν να βρουν θέση – αν τα καταφέρουν – την τελευταία στιγμή. Δεν είναι τυχαίο ότι υπάρχουν ιδιωτικοί σταθμοί που ζητάνε μέχρι και 400 ευρώ προεγγραφή για την επόμενη χρονιά.
Αυξήσεις – «φωτιά» σε τροφεία και των δημόσιων δομών
Χαρακτηριστικό είναι και το παράδειγμα του δήμου Δελφών Φωκίδας, όπου η δημοτική αρχή αυξάνει φέτος τα τροφεία από 100% έως 450%!
Τη συγκεκριμένη περίπτωση καταγγέλλουν με Ερώτησή τους προς τον υπουργό Εσωτερικών οι βουλευτές του ΚΚΕ Νίκος Παπαναστάσης, Γιάννης Δελής και Νίκος Καραθανασόπουλος, απαιτώντας την άμεση κατάργηση της αύξησης των τροφείων και την αύξηση της χρηματοδότησης, ώστε να μειωθεί η οικονομική αφαίμαξη των γονέων.
Πιο συγκεκριμένα, τα τροφεία από 30 ευρώ που ήταν μέχρι πέρυσι για όλα τα παιδιά θα ανέρχονται φέτος σε 60 έως 120 ευρώ, ανάλογα με την εισοδηματική κατηγορία, ενώ προβλέπεται και ποσό επιπλέον 15 ευρώ για τα βρέφη.
Οι βουλευτές του ΚΚΕ τονίζουν ότι «η Προσχολική Αγωγή θα έπρεπε να αντιμετωπίζεται ως καθολικό κοινωνικό δικαίωμα για γονείς και παιδιά και να παρέχεται δωρεάν, με υψηλού επιπέδου υπηρεσίες από το κράτος και τους φορείς του, πέρα από λογικές ανταποδοτικότητας και υπολογισμούς κόστους – οφέλους».
Και ρωτούν τον υπουργό τι μέτρα πρόκειται να πάρει «για να αυξηθεί η κρατική χρηματοδότηση προς τον δήμο Δελφών, ώστε να επιτευχθεί η μέγιστη δυνατή χρηματοδότηση που αφορά τους δημοτικούς παιδικούς και βρεφονηπιακούς σταθμούς, να αποφευχθεί η οικονομική αφαίμαξη των γονέων και να καταργηθεί άμεσα η αύξηση στα τροφεία που αποφασίστηκε από τον δήμο Δελφών».
Αναδημοσίευση από τον Ριζοσπάστη της Παρασκευής 13 Σεπτέμβρη.