Just in

Όλα τα νέα
Imerodromos logo
 

Πέτρος Κόκκαλης: Πρωτοπόρος επιστήμονας, πρωτοπόρος στον αγώνα

16 Ιανουαρίου του 1962 -- η «Φωνή της Αλήθειας», ο ραδιοσταθμός του ΚΚΕ που είχε έδρα στη Ρουμανία, ανακοίνωνε το θάνατο του Πέτρου Κόκκαλη

 «Η Κεντρική Επιτροπή του Κομμουνιστικού Κόμματος της Ελλάδας αναγγέλλει με βαθύτατη θλίψη το θάνατο του εξέχοντα επιστήμονα και αγωνιστή της ειρήνης και της δημοκρατίας καθηγητή, συντρόφου Πέτρου Κόκκαλη. Ο καθηγητής Πέτρος Κόκκαλης πέθανε από καρδιακή προσβολή στη διάρκεια της εργασίας του στο «Ινστιτούτο Πειραματικής Χειρουργικής της Καρδιάς και των Αιμοφόρων Αγγείων», της Γερμανικής Ακαδημίας Επιστημών, που διηύθυνε. Πέθανε πάνω στο καθήκον»

16 Ιανουαρίου του 1962 και η «Φωνή της Αλήθειας», ο ραδιοσταθμός του ΚΚΕ που είχε έδρα στη Ρουμανία, ανακοίνωνε το θάνατο του Πέτρου Κόκκαλη. 

Ο Πέτρος Κόκκαλης, χειρούργος και καθηγητής του Πανεπιστημίου της Αθήνας, έλαβε ενεργά μέρος στην Εθνική Αντίσταση, συνεργάστηκε με το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο (ΕΑΜ) και έγινε μέλος της Πολιτικής Επιτροπής Εθνικής Απελευθέρωσης (ΠΕΕΑ). Ενταγμένος στο ΚΚΕ.

Να σημειωθεί ότι, μετά το διώξιμο των χιτλερικών, έπαιξε σημαντικό ρόλο, μαζί με τον καθηγητή Ν. Κιτσίκη και άλλους επιστήμονες και διανοούμενους, στην ίδρυση της εταιρείας «Επιστήμη – Ανοικοδόμηση».

Ο Πέτρος Κόκκαλης υπηρέτησε τον Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας και ως γιατρός και ήταν υπουργός Υγείας, Πρόνοιας και Παιδείας στην Προσωρινή Δημοκρατική Κυβέρνηση, κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου. Ήταν αναμφίβολα ο κορυφαίος εκπρόσωπος του Υγειονομικού του ΔΣΕ, οργανώνοντας την περίθαλψη στο Γράμμο, με εντυπωσιακά αποτελέσματα και σε επιστημονικό επίπεδο.

Μετά την υποχώρηση του Δημοκρατικού Στρατού της Ελλάδας ο Πέτρος Κόκκαλης βρέθηκε, με άλλους πολιτικούς πρόσφυγες, στις σοσιαλιστικές χώρες. Διατέλεσε πρόεδρος της επιτροπής βοήθειας στα παιδιά και σε άλλα προσφυγικά όργανα. Στο ανατολικό Βερολίνο οργάνωσε κέντρο Χειρουργικών Ερευνών κι εκεί συνέχεια η λαμπρή επιστημονική του πορεία. 

Ο Πέτρος Κόκκαλης πέθανε στις 15 Γενάρη του 1962. Η ταφή του στην Αθήνα δεν ήταν εύκολη υπόθεση, καθώς ο διεθνούς φήμης χειρουργός διωκόταν από τις ελληνικές αρχές ασφαλείας για την αγωνιστική του δράση. Τελικά η κηδεία του πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα, στις 29 Γενάρη 1962.

 

«Η ΕΘΝΙΚΗ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ

(Κι η μεγάλη προσφορά της)»

 

Κατέγραφε ο αξέχαστος κομμουνιστής δημοσιογράφος, Νίκος Καραντηνός, σε άρθρο του στον «Ριζοσπάστη» (27 Ιανουαρίου 2002) – με τίτλο «Η ΕΘΝΙΚΗ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ (Κι η μεγάλη προσφορά της)» – οι υπογραμμίσεις δικές μας:

«Ο,ΤΙ δεν έκανε το επίσημο κράτος στα 120 χρόνια της ελεύθερης ζωής μας, δημιουργήθηκε με τη λαϊκή πρωτοβουλία μέσα στις φλόγες και τους καπνούς, μέσα στη φωτιά του πιο άγριου πολέμου στα τριάμισι χρόνια της σκλαβιάς.

Μ’ ΑΥΤΑ τα λόγια, ο καθηγητής Πέτρος Κόκκαλης (Π. Κ.), που είχε διατελέσει στην Πολιτική Επιτροπή Εθνικής Απελευθέρωσης (ΠΕΕΑ) γραμματέας Πρόνοιας και Υγιεινής, έκανε λόγο για την κοσμογονική δημιουργία που είχε συντελεστεί στης Αντίστασης τα μεγάλα χρόνια. Σ’ ένα άρθρο του, που δημοσιεύτηκε στη «Νέα Ελλάδα», 15ήμερη πολιτική επιθεώρηση της ΚΕ του ΕΑΜ, που δημοσιεύτηκε στο φ. 5 Νοέμβρη 1944, αναφερόταν στις νέες κατευθύνσεις της Κοινωνικής Πρόνοιας, ύστερα από την απελευθέρωση και τις ανυπολόγιστες καταστροφές που είχε υποστεί η χώρα από τους εισβολείς.

ΑΠΟ το Μάη του 1941, ο ελληνικός λαός στο σύνολό του – τονίζει ο Πέτρος Κόκκαλης , αρχίζει να γονατίζει και τώρα οι θάνατοι ξεπερνούν τις γεννήσεις. Ενας υπολογισμός σε 1.600.000 κατοίκους της Αθήνας, του Πειραιά και 30 πρωτεύουσες νομών, δείχνει ότι το ποσοστό των γεννήσεων σε 1.000 κατοίκους, που το 1940 ήταν 22,9, κατέβηκε το 1942 στα μισά. Αν τώρα σ’ αυτό προσθέσουμε τη μεγάλη αύξηση της θνησιμότητας στα βρέφη και στα νήπια από υποσιτισμό και εντερίτιδες, τις χιλιάδες, που πεθαίνουν από φυματίωση και άλλες λοιμώδεις αρρώστιες, καταλαβαίνουμε ότι το ξεκλήρισμα της φυλής μας άρχισε να γίνεται από τη ρίζα.

ΣΧΕΤΙΚΑ, ο Π. Κόκκαλης παρατηρούσε ότι «αν συγκεντρώσουμε όλους τους νόμους και όλα τα μέτρα που πάρθηκαν από το 1928, που έγινε το υπουργείο Υγιεινής, θα δούμε ότι στα χαρτιά, βέβαια, δε μας λείπει τίποτα. Κάθε λογής αγώνας ενάντια στη φυματίωση, στην ελονοσία, στο τράχωμα, στα αφροδίσια μπήκε σε ενέργεια. Μεγάλες επιτροπές συνέρχονται και διαλύονται σαν σύγνεφο από σκόνη… Γενικά δεν είναι τίποτε που έγινε αλλού και να μην το έχουμε μιμηθεί».

ΩΣΤΟΣΟ στην Ελλάδα, προσθέτει ο Π. Κόκκαλης , πέθαιναν, στην προπολεμική ακόμη περίοδο, ίσαμε το 1939, περισσότεροι από κάθε άλλη χώρα της Ευρώπης! Οι πολλές αυτές υγειονομικές υπηρεσίες γίνονταν με ασυναρτησία και, τελικά, καμιά δεν ξεπλήρωσε τον προορισμό της. Σήμερα, βρισκόμαστε σε αναρχία, σε σωστό υγειονομικό χάος.

ΣΤΑ ΧΡΟΝΙΑ της Εθνικής Αντίστασης, παράλληλα με τον Αγώνα για την απελευθέρωση, την ακεραιότητα και την ανεξαρτησία, ο λαός που ξεσηκώθηκε οργάνωσε την Πρόνοια για τα θύματα της Κατοχής.

Ετσι δημιούργησε στην Ελεύθερη, μα και στην κατεχόμενη Ελλάδα, παιδικά συσσίτια, παιδικούς σταθμούς, νοσοκομεία, φαρμακεία, ιατρεία.

Κοντά στον ΕΛΑΣ, στην ΕΠΟΝ, το έργο της Εθνικής Αλληλεγγύης είναι ένα θαύμα της σημερινής γενιάς μας. Κι αυτό το θαύμα είναι έργο της οργανωμένης, της συνειδητής δραστηριοποίησης του λαού μας.

ΤΟ άρθρο του Π. Κ. τεκμηριώνει με στατιστικά στοιχεία από τη μεγάλη περιοχή της Θεσσαλίας την πλούσια και πολύμορφη δράση της Εθνικής Αλληλεγγύης, υπογραμμίζοντας πως η ΠΕΕΑ, από την πρώτη στιγμή της ίδρυσής της, πρόσεξε το έργο που γινόταν και έκανε ό,τι ήταν δυνατό για να το βοηθήσει και να το αναπτύξει. Χωρίς να διαθέτει υλικά μέσα, κατόρθωσε πολλά και το πέτυχε αυτό, γιατί κρατούσε τον παλμό του αγωνιζόμενου λαού. Τίποτε δε θα μπορούσε να γίνει για την ανακούφιση και την πρόχειρη στέγαση στα καμένα χωριά, αν δεν είχαμε το θεσμό της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και τις λαϊκές Οργανώσεις της Εθνικής Αντίστασης.

ΕΙΝΑΙ ακόμη πολύ δηλωτικό το τελευταίο σημείο, που τονίζει και τούτο: «…Αλίμονο αν θέλαμε να ξαναγυρίσουμε στις παλιές μέθοδες. Ασυγχώρητο σφάλμα με βαριές συνέπειες κάνει όποιος πιστεύει πως με τις κρατικές υπηρεσίες μονάχα, όπως παρουσιάζονται σήμερα, θα μπορέσουμε να κάνουμε πραγματική κοινωνική πρόνοια. Η ερασιτεχνική φιλανθρωπία είναι έτοιμη πάλι να κάνει την εμφάνισή της. Φθάνει πια. Ο λαός έδειξε τον καινούριο δρόμο. Το κράτος πρέπει να σεβαστεί, να καλλιεργήσει, να ολοκληρώσει ό,τι σωστό και ωραίο έγινε στα τριάμισι χρόνια κάτω απ’ την πιο σκληρή σκλαβιά. Εργο κοσμογονικό, τότε, βέβαια. Και δε χρειάστηκαν ούτε τέσσερα χρόνια…»».

Ημεροδρόμος 15 Γενάρη 2022

 

Απόψεις