Just in

Όλα τα νέα
Imerodromos logo
 

ΚΟΙΤΑΣΜΑΤΑ ΥΔΡΟΓΟΝΑΝΘΡΑΚΩΝ ΣΤΗΝ ΗΠΕΙΡΟ
Προς όφελος ποιού θα είναι η εκμετάλλευσή;

  Ένα πολύ δύσκολο σταυρόλεξο, ανέλαβε να λύσει η Πανηπειρωτική Συνομοσπονδία Ελλάδας (ΠΣΕ), με την ημερίδα που διοργάνωσε την Τρίτη..

 

Ένα πολύ δύσκολο σταυρόλεξο, ανέλαβε να λύσει η Πανηπειρωτική Συνομοσπονδία Ελλάδας (ΠΣΕ), με την ημερίδα που διοργάνωσε την Τρίτη 2 Δεκεμβρίου στην αίθουσα του Πνευματικού Κέντρου Ηπειρωτών στην Αθήνα, με τίτλο: «Εξόρυξη υδρογονανθράκων στην Ήπειρο: Υπάρχει συγκριτικό πλεονέκτημα; Προϋποθέσεις και δεσμεύσεις». Με την πρωτοβουλία αυτή, η ΠΣΕ ανέλαβε ουσιαστικά, να απαντήσει σωστά στο εξής καυτό ερώτημα: Αν διαπιστωθεί πως τα κοιτάσματα υδρογονανθράκων στην Ήπειρο είναι άξια προς εκμετάλλευση, ποιος θα καρπωθεί τα οφέλη από την εκμετάλλευση του πετρελαίου και άλλων παραγώγων; Θα τα μοιραστούν οι άνθρωποι του μόχθου και της δουλειάς ή θα τα καρπωθούν- όπως συμβαίνει σε όλες τις καπιταλιστικές χώρες- οι μεγαλομέτοχοι των επιχειρηματικών ομίλων που θα αναλάβουν την έρευνα και εκμετάλλευση των πετρελαϊκών κοιτασμάτων στο υπέδαφος της Ηπείρου;

Αναζητώντας ουσιαστικές απαντήσεις στο παραπάνω κρίσιμο ερώτημα, το ΔΣ της ΠΣΕ κάλεσε στην ημερίδα, κορυφαίους επιστήμονες- σε θέματα εξόρυξης του ορυκτού πλούτου και ειδικότερα των υδρογονανθράκων- από τους ζητήθηκε να απαντήσουν σε μια σειρά κρίσιμα ερωτήματα που απασχολούν όχι μόνο τους Ηπειρώτες αλλά και ολόκληρο τον ελληνικό λαό. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι κυβερνώντες, πρώτα υπέγραψαν τη σύμβαση με τις συγκεκριμένες εταιρίες που θα διερευνήσουν την ποιότητα των κοιτασμάτων πετρελαίου στην Ήπειρο και μετά τις έφεραν για κύρωση στη Βουλή, χωρίς να έχουν δικαίωμα οι βουλευτές να αλλάξουν ούτε μία λέξη!

Ανοίγοντας τις εργασίες της Ημερίδας, ο πρόεδρος της ΠΣΕ Γιώργος Οικονόμου, διευκρίνισε ότι με τη συγκεκριμένη ημερίδα επιδιώκεται η «ενημέρωση και διαφώτιση πάνω σε διάφορες πτυχές της σύμβασης», ώστε στη συνέχεια η Συνομοσπονδία «να διαμορφώσει τις τελικές θέσεις και να καθορίσει τα επόμενα βήματα και δράσεις» της και πρόσθεσε: «Η αγωνία της ΠΣΕ και των Ηπειρωτών, επικεντρώνεται στο να εντοπιστούν τυχόν επιπτώσεις σε κοινωνικό- οικονομικό-περιβαλλοντικό και πολιτιστικό επίπεδο».

Απαντώντας, σε όσους αμφισβητούν το δικαίωμα στο ΔΣ της Πανηπειρωτικής να εξετάσει συμβάσεις που επικυρώθηκαν από τη Βουλή των Ελλήνων και να ασκήσει ενδεχόμενη κριτική, ο πρόεδρος της ΠΣΕ σημείωσε πως «η κριτική, αποτελεί συνταγματική επιταγή». Και αφού στιγμάτισε το γεγονός ότι «η Βουλή επί της ουσίας δεν είχε καμία συμμετοχή, ούτε δυνατότητα τροποποίησης της σύμβασης» (σ.σ. η σύμβαση για τη διερεύνηση εκμετάλλευσης των υδρογονανθράκων στην Ελλάδα υπογράφτηκε στις 14 Μαΐου 2014, ενώ η συζήτηση και επικύρωση στη Βουλή έγινε στα μέσα του Σεπτέμβρη), παρατήρησε με νόημα: «Όταν υπουργοί έχουν ισχυριστεί δημόσια ότι δεν διάβασαν τα μνημόνια και νόμους που αφορούν τις τύχες μας, αλλά και τις τύχες των επερχόμενων γενεών, τότε μια κοινωνική οργάνωση όπως η δική μας, δεν έχει μόνο υποχρέωση, αλλά έχει και καθήκον να διαφωτίσει τους συμπατριώτες μας».

Τα 12 ερωτήματα που ζητούν απάντηση

Ακολούθως, ο πρόεδρος της ΠΣΕ- επιδιώκοντας να καλύψει το «κενό ενημέρωσης» που άφησε η κυβέρνηση με τις συνοπτικές διαδικασίες υπογραφής της σύμβασης για την παραχώρηση των δικαιωμάτων έρευνας και εκμετάλλευσης των υδρογονανθράκων στην Ήπειρο, κάλεσε τους προσκεκλημένους εισηγητές, να τοποθετηθούν στα εξής δώδεκα (12) ερωτήματα που απασχολούν ή θα απασχολήσουν στο άμεσο μέλλον τους Ηπειρώτες και όλους τους Έλληνες:

  1. Είναι βέβαιο ότι από την εξόρυξη υδρογονανθράκων θα υπάρξει προστιθέμενη αξία και αν ναι, διασφαλίζεται από την σύμβαση ότι την προστιθέμενη αξία, στο μεγαλύτερο ποσοστό, θα την καρπωθεί ο λαός μας και η δική μας περιφέρεια ή μήπως η σύμβαση περιέχει λεόντειες, θηριώδεις και αρπακτικές διατάξεις υπέρ της αναδόχου εταιρίας;

  2. Έχει βάση η κυρίαρχη αντίληψη που υπάρχει, ότι η παραχώρηση του δικαιώματος έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων στην περιοχή μας, θα αποφέρει πολλαπλά οφέλη στην τοπική κοινωνία και στον ελληνικό λαό ευρύτερα;

  3. Τι γίνεται με τις ΑΟΖ που είναι ένα ζήτημα με γεωπολιτικές διαστάσεις;

  4. Ποιο κρατικό πλαίσιο συμμετοχής και ελέγχου  υπάρχει στην έρευνα και την εξόρυξη  που θα πραγματοποιήσει η ανάδοχος εταιρεία; Αυτό το πλαίσιο προασπίζει και κατοχυρώνει τα συμφέροντα του λαού μας; Υπάρχει μηχανισμός που να ελέγχει την ποσότητα της εξόρυξης;

  5. Διασφαλίζει η σημερινή δημόσια υποδομή και η πολιτική κατεύθυνση την αξιοποίηση του εγχώριου ορυκτού πλούτου καθώς και την άσκηση των εθνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων προς όφελος της λαϊκής κυριαρχίας;

  6. Πώς και με ποιο μηχανισμό θα παρακολουθήσει η τοπική κοινωνία την προστασία του περιβάλλοντος, των βοσκοτόπων, του υδάτινου δυναμικού αλλά και την προστασία του τουρισμού; Πως θα προστατευτούν οι αρχαιότητες της περιοχής μας και ποια μέριμνα έχει ληφθεί γι’ αυτές;

  7. Είναι αλήθεια ότι μετά από οχτώ χρόνια θα αρχίσουν να εισρέουν τα πρώτα χρήματα στην τοπική κοινωνία;

  8. Από τη διεθνή εμπειρία υπάρχουν παρόμοιες συμβάσεις και σε άλλα κράτη. Διασφαλίζει η δικιά μας σύμβαση όσα διασφαλίζουν άλλες χώρες;

  9. Τι  μισθώματα εξασφαλίζουν άλλες χώρες; Και τι φορολογία επιβάλλουν;

  10. Θα μπορούσε μια διαφορετική σύμβαση, για παράδειγμα μια σύμβαση διανομής της παραγωγής αντί της σημερινής σύμβασης μίσθωσης να διασφαλίσει μεγαλύτερο όφελος για την περιοχή και τους κατοίκους της Ηπείρου, αλλά και γενικότερα του συνόλου της χώρας;

  11. Ποιες προϋποθέσεις και δεσμεύσεις θα ήταν αναγκαίες ώστε η αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου να συμβάλει ουσιαστικά στην ικανοποίηση των αναγκών της χώρας μας και του λαού μας;

Οι θέσεις και απόψεις πολιτικών και επιστημόνων

Η πρωτοβουλία της ΠΣΕ, να διοργανώσει ημερίδα με θέμα την εκμετάλλευση υδρογονανθράκων στην Ήπειρο, στέφθηκε με μεγάλη επιτυχία. Αυτό διαφάνηκε και από το κοινό που παραβρέθηκε από νωρίς στην αίθουσα του Πνευματικού Κέντρου Ηπειρωτών, για να ακούσει τους προβληματισμούς της Συνομοσπονδίας αλλά και τις θέσεις και απόψεις των πολιτικών και επιστημόνων που είχαν προσκληθεί. Κι’ αυτό, παρά την πολιτική υποβάθμιση που επεδίωξαν οι πολιτικές ηγεσίες των κομμάτων της συγκυβέρνησης, όπως διαφάνηκε αφού την τελευταία στιγμή ο αρμόδιος υπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής (ΥΠΕΚΑ) Γιάννης Μανιάτης καθώς και ο Περιφερειάρχης Ηπείρου Αλ. Καρχριμάνης, ανακάλεσαν τη συμμετοχή τους στο πάνελ ομιλητών της ημερίδας, με πρόσχημα «φόρτο εργασίας» η «ανειλημμένες υποχρεώσεις»! Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και η απουσία του υπουργού Εργασίας και βουλευτή Θεσπρωτίας της ΝΔ Αντ. Μπέζα!

Ουσιαστική, στην επιτυχία της ημερίδας, ήταν η συμβολή των επιστημόνων και εκπροσώπων κομμάτων, που παραβρέθηκαν στην εκδήλωση και κατέθεσαν τις επιστημονικές και πολιτικές τους απόψεις για το επίμαχο θέμα της έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων στην Ήπειρο.

Συγκεκριμένα ο υπουργός ΠΕΚΑ Γιάννης Μανιάτης, με γραπτό μήνυμά του, άφησε να εννοηθεί ότι η έρευνα και εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων, μόνο θετικά οφέλη επιφυλάσσει για την Ήπειρο (που είναι μια από τις φτωχότερες Περιφέρειες της Ευρώπης), τους Ηπειρώτες αλλά και όλους τους Έλληνες, υποστηρίζοντας ότι «οι ωφέλειες για τις τοπικές κοινωνίες από την έρευνα και εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων θα είναι τεράστιες». Και για να γίνει περισσότερο πειστικός, υποστήριξε- μεταξύ άλλων- ότι: 1) «Σε κάθε γεώτρηση δημιουργούνται 1.000 άμεσες και έμμεσες νέες θέσεις εργασίας» ενώ «πολλαπλάσιος είναι ο αριθμός των νέων θέσεων εργασίας που θα δημιουργηθούν από την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων, όπως και η προστιθέμενη αξία στην οικονομία της Ηπείρου». 2) «Από τους υδρογονάνθρακες θα χρηματοδοτηθεί και ο Εθνικός Λογαριασμός Κοινωνικής Αλληλεγγύης των Γενεών», που σύμφωνα με την κυβέρνηση, «διασφαλίζει ότι οι νέες γενιές θα απολαύσουν τη σύνταξή τους και το ασφαλιστικό σύστημα θα καταστεί ισχυρό και απόλυτα βιώσιμο»…

Στο ίδιο μήκος κύματος, με τον υπουργό ΠΕΚΑ- ότι δηλαδή η σχεδιαζόμενη εκμετάλλευση υδρογονανθράκων στην Ήπειρο, θα έχει θετικά οφέλη- κινήθηκαν επίσης τόσο ο αντιπεριφερειάρχης Ηπείρου Περικλής Βασιλάκης όσο και ο χημικός μηχανικός Ηλίας Κονοφάγος. Ο πρώτος, δεν παρέλειψε να υπογραμμίσει την ανάγκη να δοθεί έμφαση από στις «περιβαλλοντικές μελέτες», ενώ ο Η. Κονοφάγος, παρουσίασε εναλλακτικά σενάρια για την εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων με ή χωρίς τη συμμετοχή του κράτους. Και στη μια και στην άλλη περίπτωση τα σενάρια που παρέθεσε, διαφοροποιούνται μόνο στη μοιρασιά των κερδών μεταξύ κράτους και ιδιωτικών επιχειρήσεων από την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων πετρελαίου.

Αντίθετα, επιφυλάξεις εξέφρασε ο πρώην πρύτανης του Εθνικού Μετσόβειου Πολυτεχνείου Νίκος Μαρκάτος, σημειώνοντας πως «δεν πρέπει να καλλιεργούμε υψηλές προσδοκίες στην κοινή γνώμη». Στιγμάτισε την απόφαση των κομμάτων εξουσίας να καταργήσουν το Ινστιτούτο Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (ΙΓΜΕ), οδηγώντας έτσι το κράτος να έχει «διακοσμητικό ρόλο» στην αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου που στην πράξη σημαίνει ότι η κυβέρνηση «θα παραχωρεί κοιτάσματα ορυκτού πλούτου, χωρίς να γνωρίζει τι μισθώνει». Στην περίπτωση που προχωρήσει η εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων, πρότεινε να ληφθούν «προληπτικά μέτρα» καθώς και να γίνουν οι γεωτρήσεις «με συγκεκριμένα οφέλη για την κοινωνία».

Σοβαρές επιφυλάξεις μέχρι και ενστάσεις, στον τρόπο που σχεδιάζεται από τους κυβερνώντες η έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων στην Ήπειρο, εξέφρασε τόσο ο Δημήτρης Καλιαμπάκας (Μεταλλειολόγος – Καθηγητής Μεταλλευτικής Ε.Μ.Π.) όσο και Παπαδόπουλος Γεράσιμος (μηχανικός μηχανολόγος). Ο πρώτος υπογράμμισε την ανάγκη έγκυρης και έγκαιρης ενημέρωσης της κοινής γνώμης και των αρμόδιων επιστημονικών φορέων για τα πραγματικά δεδομένα των υφιστάμενων κοιτασμάτων υδρογονανθράκων καθώς και την ανάγκη ενός ρεαλιστικού σχεδίου ανάπτυξης για την Ήπειρο. Ο δεύτερος, εκφράζοντας και τις θέσεις του ΚΚΕ (ως υπεύθυνος του Οικονομικού Τμήματος της ΚΕ του ΚΚΕ), υπογράμμισε: Για να εκτιμήσει κανείς τα οφέλη από την εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων, «δεν αρκούν μόνο τα τεχνοκρατικά δεδομένα, αλλά ΟΛΑ τα πραγματικά- οικονομικά και πολιτικά- δεδομένα». Και αφού θύμισε τι έγινε σε χώρες με πλούσια κοιτάσματα πετρελαίου όπως η Λιβύη, το Ιράκ, η Αίγυπτος, η Κύπρος, η Ουκρανία και άλλες χώρες στις οποίες οι ιμπεριαλιστικές δυνάμεις συγκρούστηκαν για τον έλεγχο των ενεργειακών πηγών, κατέληξε στην άποψη ότι «ανεξαρτήτως του είδους της σύμβασης, το ζητούμενο είναι ποιόν εξυπηρετεί το κράτος» που στην περίπτωση της Ελλάδας έχει μετατραπεί σε ένα …«Γραφείο διανομής του εγχώριου ορυκτού πλούτου» στα μονοπώλια.

Αν προκύπτουν κάποια πρώτα, γενικά, συμπεράσματα, από τις θέσεις που διατυπώθηκαν στην ημερίδα της Πανηπειρωτικής, τόσο από τους ειδικούς επιστήμονες και τους πολιτικούς αλλά και απλούς πολίτες, αυτά θα μπορούσαν να συνοψιστούν στα εξής:

Πρώτον, το πρόβλημα της έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων στην Ήπειρο- μιας από τις φτωχότερες χώρες της ΕΕ- όπως και όλα τα προβλήματα, είναι καθαρά πολιτικό. Και η παράδοση θέλει τα πολιτικά προβλήματα, να αντιμετωπίζονται και να λύνονται με ταξικούς όρους, που σημαίνει ότι θα εξυπηρετούν είτε τα συμφέροντα της μιας ή της άλλης τάξης. Με δεδομένο ότι στην Ελλάδα έχουμε καπιταλισμό, θα ήταν παράλογο να περιμένει κανείς από τα αστικά πολιτικά κόμματα που βρίσκονται στην κυβερνητική εξουσία, να εφαρμόσουν μέτρα και πολιτικές τα οποία θα είναι προς όφελος των οικονομικά ανίσχυρων και ανήμπορων (δηλαδή των εκμεταλλευομένων) και όχι των οικονομικά ισχυρών (των εκμεταλλευτών).

Δεύτερον, με αυτό το σκεπτικό, αποτελεί συνειδητό ψέμα ο ισχυρισμός των όλων εκείνων που υπηρετούν ή υπερασπίζονται το καπιταλιστικό σύστημα, ότι τάχα τα οφέλη από τις 3 συμβάσεις για την έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων στην Δυτική Ελλάδα (Πατραϊκό Κόλπο, Κατάκολο Ηλείας και Ιωάννινα) θα τα καρπωθούν οι άνθρωποι του μόχθου και της δουλειάς και όχι οι πολυεθνικές στις οποίες ανατέθηκε από τη συγκυβέρνηση ΝΔ και ΠΑΣΟΚ η έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων.

Τρίτον, οι παραπάνω προσωπικές εκτιμήσεις και διαπιστώσεις, δεν αναιρούν καθόλου την αξιέπαινη πρωτοβουλία της Πανηπειρωτικής, να διαφωτίσει την ουσία ή πτυχές των 3 συμβάσεων που υπέγραψε η κυβέρνηση με τις οποίες ανατέθηκε η έρευνα και εκμετάλλευση πετρελαίου στις κοινοπραξίες εταιριών Energean Oil and Gas/ Petra Petroleum (στη χερσαία περιοχή Ιωαννίνων), Ελληνικά Πετρέλαια/ Edison/ Petroceltic (στον Πατραϊκό Κόλπο) και Energean Oil and Gas/ Trajanoil & Gas Ltd (στο Κατάκολο Ηλείας). Με την ημερίδα αυτή, η ΠΣΕ έδωσε το ερέθισμα και σε άλλους μαζικούς φορείς της Ηπείρου και όχι μόνο, να ασχοληθούν με το θέμα και να διεκδικήσουν τη μεγιστοποίηση του οφέλους από την εκμετάλλευση υδρογονανθράκων, για τους ανθρώπους του μόχθου και της δουλειάς και όχι των κερδών των επιχειρηματικών κολοσσών.

 

 

Απόψεις