Μετά το τελευταίο επεισόδιο της Αμφίπολης που παίχτηκε στην Αθήνα και εξελίχθηκε σε παρωδία επιστημονικής ανακοίνωσης και πεδίο τερατολογιών και ενώ τα ΜΜΕ εξακολουθούν να καλλιεργούν τη εντυπωσιοθηρία, να ομονοούν στο πνεύμα του «Ιντιάνα Τζόουνς» και να αναζητούν τον Μέγα Αλέξανδρο ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων θεώρησε αναγκαίο πλέον να δημοσιοποιήσει επιστολή την οποία είχε αποστείλει στις 3/10/2014 στην πολιτική ηγεσία του ΥΠΠΟΑ και τη Γενική Διευθύντρια Αρχαιοτήτων καλώντας όλους «να αναλάβουν τις ευθύνες» του.
Σε αυτή την επιστολή η πολιτική ηγεσία ουδέποτε απάντησε αν και περιείχε καταγγελίες που δεν θα μπορούσε κανείς να αγνοήσει, όπως ο εκφυλισμός της επιστημονικής έρευνας, ο ευτελισμός του μνημείο, η χρήση εικόνων της ανασκαφής από ιστοσελίδες για προσπορισμό ιδιωτικού κέρδους, το φιγουράρισμα της ανασκαφής με γραφείο στοιχημάτων με μεταβλητό παράγοντα τη ταυτότητα του νεκρού.
Παραθέτουμε εδώ πλήρες το κείμενο της επιστολής.
ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΛΛΗΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΩΝ
Ερμού 136, 10553 Αθήνα. Τηλ-Fax.: 2103252214, 6937075765, E–mail:archaeol@otenet.gr, www.sea.org.gr
Αθήνα, 3/10/2014
Αρ. Πρωτ.: 435
Προς:
1. Τον Υπουργό Πολιτισμού και Αθλητισμού,
κ. Κ. Τασούλα
2. Την Γ. Γ. ΥΠΠΟΑ,
Δρ. Λ. Μενδώνη
Κοιν.:
Γενική Δ/ντρια Αρχαιοτήτων & Πολιτιστικής Κληρονομιάς,
Δρ. Μ. Βλαζάκη
Αξιότιμε Κύριε Υπουργέ, Αξιότιμη κυρία Γενική Γραμματέα,
Η ανασκαφή στον Τύμβο Καστά και η δημοσιότητα γύρω από την διεξαγόμενη έρευνα της ΚΗ ΕΠΚΑ στην Ελλάδα και το εξωτερικό, σε κανονικές συνθήκες θα ήταν ένα γεγονός ιδιαίτερα θετικό για την αναζωπύρωση του ενδιαφέροντος για την πολιτιστική κληρονομιά και την ιστορική μνήμη, για την προβολή του έργου της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας, ακόμη και για την εξοικείωση των πολιτών με την πολυπλοκότητα του αρχαιολογικού έργου.
Δυστυχώς, όμως, γινόμαστε καθημερινά μάρτυρες δημοσιευμάτων και γεγονότων που, αντί να προάγουν την γνώση των πολιτών για την αρχαιολογική έρευνα, δημιουργούν το αντίθετο αποτέλεσμα:
-
Η σύγχυση των εννοιών δημοσίευση και δημοσιοποίηση, με τη δημοσιοποίηση των υποθέσεων εργασίας της ερευνητικής ομάδας ως βέβαιων συμπερασμάτων, πριν ολοκληρωθεί η ανασκαφική έρευνα και η μελέτη του μνημείου, με αποτέλεσμα τον εκφυλισμό του απαραίτητου επιστημολογικού εργαλείου σε αιτία αμφισβήτησης της επιστημονικής σκέψης των ανασκαφέων.
-
Η βεβαιότητα με την οποία παρουσιάζονται στα ΜΜΕ τα ανασκαφικά χρονοδιαγράμματα.
-
Οι αναφορές στον έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο για καταστροφές του σημαντικότατου μνημείου, φερόμενες ως αποτέλεσμα άστοχων πρακτικών των προηγούμενων αλλά και της τρέχουσας ανασκαφικής περιόδου
-
Η παραφιλολογία και οι πάσης φύσεως ερμηνείες περί το μνημείο, που καταλήγουν πολλές φορές σε τερατολογίες
-
Ο ευτελισμός του ίδιου του μνημείου, που έφτασε να βρίσκεται στο επίκεντρο διαδικτυακών στοιχημάτων με μεταβλητή παράμετρο την ταυτότητα του νεκρού, χωρίς καμία αντίδραση εκ μέρους του ΥΠΠΟΑ.
-
Η χρήση του οπτικού υλικού της ανασκαφής, που ανήκει στο ΥΠΠΟΑ, για τον προσπορισμό ιδιωτικού κέρδους: για παράδειγμα, υπήρξαν ιδιωτικές εκδόσεις και ιδιωτικές ιστοσελίδες στο διαδίκτυο που αφορούν σχεδόν αποκλειστικά τον Τύμβο Καστά και προσπορίζονται διαφημιστικά οφέλη χωρίς το ΥΠΠΟΑ να παρεμβαίνει για τη διαφύλαξη των δικαιωμάτων του.
Όλα τα παραπάνω κινδυνεύουν να εισαγάγουν μια νέα αντίληψη για την ανασκαφική διαδικασία και δεοντολογία, που θα έχει επίπτωση συνολικά στο έργο της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας. Δεν είναι τυχαίο ότι δημοσιεύματα του αθηναϊκού και περιφερειακού τύπου ήδη συκοφαντούν άλλα αρχαιολογικά έργα στην επικράτεια, που δεν εννοούν να ακολουθήσουν τους «ρυθμούς της Αμφίπολης». Εντύπωση επίσης μας προκάλεσε ότι το ενδιαφέρον των εγχώριων ΜΜΕ για τον Τύμβο Καστά δεν μεταφράστηκε σε ενδιαφέρον λ.χ. για τις εκδηλώσεις που έγιναν σε μνημεία και μουσεία όλη την επικράτεια κατά τη διάρκεια των Ευρωπαϊκών Ημερών Πολιτιστικής Κληρονομιάς (26-28 Σεπτεμβρίου).
Δεδομένου ότι έχετε αναλάβει τη διαρκή εποπτεία και συντονισμό του ανασκαφικού έργου στην Αμφίπολη εκτιμούμε ότι θα πρέπει να προβείτε σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες προκειμένου να διαφυλαχθεί το ιδεολογικό φορτίο του μνημείου, το κύρος της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας και την επαφή του κοινού με τα μνημεία σε όλη την επικράτεια, αφού τα διαλαμβανόμενα θεωρούμε ότι κινδυνεύουν να εκθέσουν ανεπανόρθωτα όλους στη συνείδηση της ελληνικής και διεθνούς κοινότητας.
Με εκτίμηση,
Για το Διοικητικό Συμβούλιο του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων
Η Πρόεδρος Ο Γενικός Γραμματέας
Όλγα Σακαλή Θέμης Βάκουλης
