Τα ξημερώματα της 14ης Αυγούστου του 1954 πέφτει νεκρός από τις σφαίρες του εκτελεστικού αποσπάσματος ο Νίκος Πλουμπίδης, ηγετικό στέλεχος του ΚΚΕ. «Πέφτει», πιστός στο ΚΚΕ και στα ιδανικά του, άξιος κομμουνιστής ηγέτης. Αυτός ήταν ο Ν. Πλουμπίδης, ο κόκκινος δάσκαλος, ο γνωστός Μπάρμπας. Ξεχωριστός κομμουνιστής- λαϊκός αγωνιστής που ποτέ δεν διαχωρίστηκε από το κόμμα του και που κανείς δεν είναι σε θέση να τον διαχωρίσει, πολύ περισότερο να τον φέρει σε αντιπαράθεση μ αυτό.
Στη συνέχεια παραθέτουμε το κείμενο επιστολής του Νίκου Πλουμπίδη, που έγραψε από τη φυλακή, τα Χριστούγεννα του 1952. Στην επιστολή απαντά στην σε βάρος του κατηγορία της ηγεσίας του ΚΚΕ περί συνεργασίας του με τον εχθρό.
«Τιμή μου εγώ έχω πάνω απ’ όλα την τιμή του κόμματος»
«Αυτό που επείγει δεν είναι η ανασκευή της κατηγορίας, αυτό θα το κάνει το κόμμα αργότερα, αλλά η διαφύλαξη της ενότητας του κόμματος και η εμπιστοσύνη στην ηγεσία του κόμματος. Η ανακοίνωση της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ δεν οφείλεται σε προσωπικούς λόγους, αλλά στη φροντίδα της Κεντρικής Επιτροπής να προφυλάξει το κόμμα από έναν υποτιθέμενο σοβαρό εχθρό. Η ανακοίνωση είναι έκφραση των υπαρχόντων ερωτηματικών που γεννήθηκαν στην Κεντρική Επιτροπή από ενδείξεις και από γνώμες μου πάνω σε σοβαρά προβλήματα. Η ανακοίνωση της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ οσοδήποτε οδυνηρή είναι για μένα και έτσι όπως είναι, πάλι είναι ΣΕΒΑΣΤΗ. Εκείνοι που με αγαπούν και με σέβονται οφείλουν να πειθαρχήσουν στο κόμμα, να διαφυλάξουν την ενότητα του κόμματος και να έχουν εμπιστοσύνη στην ηγεσία. Και να είναι βέβαιοι ότι το κόμμα θα τα ελέγξει τα πράγματα, θα αναγνωρίσει τα λάθη του και θα αποκαταστήσει την αλήθεια, ανεξάρτητα αν εγώ στο μεταξύ θα έχω πεθάνει κάτω από το στίγμα του προδότη. Εκείνοι που λένε ότι πρέπει να υπερασπίσω την τιμή μου και να μιλήσω είτε το θέλουν είτε δεν το θέλουν, κάνουν αντικομματική δουλειά. Παίζουν το παιχνίδι της Ασφάλειας που έθετε στη διάθεσή μου όλα τα μέσα αν ήθελα να μιλήσω. Τιμή μου εγώ έχω πάνω απ’ όλα την τιμή του κόμματος. Εγώ εκείνα που δίδασκα τα εφάρμοζα πρώτος εγώ. Ήμουν πιστός στο κόμμα τότε που με περιέβαλε με τη στοργή του και με ανέβαζε στα ανώτατα αξιώματά του, είμαι πιστός τώρα που καλά ή κακά, δίκαια ή άδικα με κατηγορεί και με στιγματίζει. Θα παραμείνω για πάντα πιστός και θα πεθάνω κομμουνιστής. Μην παρασύρεστε από το συναίσθημα, μη γίνετε πιόνια στα χέρια του εχθρού. Η προσωποποίηση του κόμματος είναι η ηγεσία του. Καθένας που στρέφεται ενάντια της ηγεσίας, στρέφεται ενάντια στο κόμμα και κάνει τη δουλειά της Ασφάλειας. Όποιος μιλάει ενάντια στην ηγεσία του κόμματος ή είναι χαφιές ή άρχισε να γλιστράει και θα γίνει χαφιές στα σίγουρα. Μέσα από τα σίδερα της φυλακής και από το κρεβάτι του θανάτου εκφράζω την απόλυτη εκτίμησή μου και την απεριόριστη εμπιστοσύνη μου ….. Κρατιέμαι με τα δόντια στη ζωή για να δώσω ακόμα δυο μάχες, τη μάχη της δίκης και τη μάχη του εκτελεστικού αποσπάσματος. Τελειώνω και σας φιλώ όλους. Θα προφτάσω; Θα με αφήσουν;».
Σκηνοθετημένη κατηγορία
Ο Πλουμπίδης, παρά την επιδείνωση της υγείας του, τα «κατάφερε». Στο στρατοδικείο που τον καταδίκασε σε θάνατο, στην απολογία του, ήταν καταπέλτης κατά των κατηγόρων του και των εχθρών του ΚΚΕ.
Στην απολογία του (Ιούλιος 1953) μεταξύ των άλλων είπε:
«Η υπόθεσι που δικάζεται, δεν είναι υπόθεσις κοινή. Δεν είναι υπόθεσις κατασκοπείας αλλά είναι υπόθεσις πολιτική. Είναι υπόθεσι ιδεολογική. δεν δικάζετε τον Πλουμπίδη σαν δράστη του άλφα ή του βήτα εγκλήματος, αλλά τον δικάζετε σαν κομμουνιστή ηγέτη. Δεν δικάζετε τους ερήμην δικαζόμενους Ζαχαριάδην, Ιωαννίδην, Μπαρτζιώταν, Βλαντάν, Ρούσον και λοιπούς σαν δράστας εγκλημάτων αλλά σαν ηγεσία του ΚΚΕ. Χαρακτηριστικό του πολιτικού και ιδεολογικού περιεχομένου της δίκης είναι η διχογνωμία εάν πρέπει να γίνη η δίκη αυτή η όχι. Υπήρξαν δύο απόψεις. Η μία ήτο ότι είναι συμφερώτερον να μην γίνη η δίκη αλλά να συνεχίζεται η κατάστασις της συγχύσεως και του διχασμού των κομμουνιστών αν ο Πλουμπίδης είναι προδότης ή όχι. Και ακόμα να μη γίνη η δίκη γιατί με τη δίκη αυτή θα δοθή η ευκαιρία εις τον κομμουνισμόν να διεξαγάγη εκστρατείαν προπαγάνδας. Η δευτέρα άποψις ήτο ότι πρέπει να γίνη η δίκη γιατί ο Πλουμπίδης από ψευτοφιλότιμο ή θα αναγκαστή να προβή σε αποκαλύψεις, οπότε θα έχωμε συμφέρον ή αν δεν αποκαλύψη θα αναλάβει τις ευθύνες οπότε θα αντιμετωπίση το εκτελεστικόν απόσπασμα και οι ερήμην δικαζόμενοι θα καταδικασθούν εις θάνατον έτσι που μετά τη νομιμοποίησι του κόμματος που θα επακολουθήση την ειρήνευσιν του κόσμου να μην μπορούν να έλθουν στην Ελλάδα και το κόμμα να αποκεφαλισθή.
Η δίκη ορίσθη. Κατά την προετοιμάσιαν της δίκης οι αντικομουνιστικοί κύκλοι και οι εχθροί του λαού προσπάθησαν με κάθε μέσον να δυσφημίσουν το ΚΚΕ και τους ηγέτας του. Εφθασαν στο σημείο να δημοσιεύσουν εις εφημερίδα ψέυτικες δηλώσεις μου, προς δήθεν ανώτερο αξιωματικό της στρατιωτικής δικαιοσύνης, που αποδεικνύουν ότι ο Πλουμπίδης είναι αποστάτης, είναι προδότης στις τάξεις του κόμματος, ότι οι κομμουνιστές ηγέτες είναι δολοφόνοι και ότι το ΚΚΕ είναι κόμμα ύπουλο με σκοπούς ανομολόγητους. Φοβούνται τις αποκαλύψεις του προδότου και αποφάσισαν την δολοφονία του. Ακόμη εδημοσίευσαν ψεύτικη και φανταστική συνέντευξι μου σε απογευματινή εφημερίδα για να παρουσιάσουν τον προδότη Πλουμπίδη στρεφόμενον εναντίον του Ζαχαριάδη, δηλαδή του αρχηγού του κόμματός μας. Αλλά και κατά την διαδικασίαν, κύριοι, τινές των αστυνομικών προσπάθησαν να ηρωποιήσουν τον Πλουμπίδη, να τον παρουσιάσουν μέντωρα, μορφωμένο κ.λ.π. Είναι τυχαίο αυτό; Οχι είναι πολιτικό ζήτημα. Αυτό έγινε- κατά τη γνώμη μου- για το λόγο ό,τι αν ο Πλουμπίδης θιγόμενος από τη συνεχιζόμενην πολιτική εναντίον του από το κόμμα, μπορεί να προβή εις αποκαλύψεις. Ακόμη ο κ. Πανόπουλος στην απάντηση του στην επιστολή μου για τον Μπελογιάννη με απεκάλεσε ιδεολόγο κομμουνιστή, υπερήφανο, τίμιο κ.λ.π. Στη χθεσινή κατάθεσί του, όταν ηρωτήθη αν είναι- από το συνήγορό μου- ο Πλουμπίδης ιδεολόγος, ο κ. Πανόπουλος που τότε είπεν τον Πλουμπίδη ιδεολόγο διότι ήθελε να αφήση την εντύπωσι ότι ο Πλουμπίδης είναι προδότης και σήμερα που πιάστηκε, ότι ο Πλουμπίδης δεν προδίδει το κόμμα του, απήντησε ότι ο Πλουμπίδης είναι κομμουνιστής. Αυτό είναι σοβαρό, κύριοι.
Οι σκοποί των αντικομμουνιστικών κύκλων με τη δίκη αυτή και με τη σκηνοθετημένη κατηγορία της δίκης είναι σαφείς. Είναι η συνέχεια της σκηνοθετημένης κατηγορίας που έγινε με τη δίκη Μπελογιάννη, με τη διαφορά ότι τότε μεν έγινε η δίκη εκείνη σε εποχή ψυχρού πολέμου, αυτή δε διεξάγεται όταν αρχίζη η διεθνής ειρήνευσις να κάνη τα πρώτα της βήματα. Οι σκοποί που επιδιώκονται είναι σαφέις: Αντιπερισπασμός στη διεθνή ειρήνευσι. Όπως ο Σίγμαν Ρη εις την Κορέα φέρει εμπόδια εις την ανακωχή, όπως ο Αντενάουερ, ο καγκελάριος της Δυτικής Γερμανίας δεν θέλει την ενοποίηση της Γερμανίας για να μπορή να μεταβάλη τη Δυτική Γερμανία σε φρούριο επιθέσεως, έτσι και η Ελλάς μεταβάλεται σε στήλη, σε βάθρο, σε προπομπό των κύκλων των διεθνών που αντιδρούν στην ειρήνη.
Σήμερα, κύριοι, δεν δικάζετε άτομα. Δικάζετε το ΚΚΕ. Και επ αυτού δηλώνω, παρ όλον ότι σήμερα όχι μόνον δεν έχω την τιμή να εκπροσωπώ το κόμμα μου, αλλά έχω και πολεμικήν εναντίον μου, δηλώνω, ότι αναλαμβάνω πλήρως τας ευθύνας δια την πολιτική του κόμματός μου…».
Το τελευταίο γράμμα
Ο Πλουμπίδης κρατήθηκε, όπως ο ίδιος έλεγε στην επιστολή του, «με δόντια στη ζωή» για να δώσει τις δύο τελευταίες μάχες, της δίκης και του εκτελεστικού αποσπάσματος.
Λίγες ώρες πριν την εκτέλεση του έγραψε το τελευταίο του γράμμα:
«Αγαπημένοι μου,
Σας γράφω τις τελευταίες μου γραμμές. Είναι η πρώτη ώρα της 14ης Αυγούστου 1954. Με ξύπνησαν για να με ειδοποιήσουν ότι το πρωί θα γίνει η εκτέλεσή μου. Τις τελευταίες αυτές ώρες που μου απομένουν τις αφιερώνω στους αγαπημένους μου.
Εκείνο που έχω να σας πω είναι ότι ΠΟΤΕ μου ΔΕΝ υπήρξα προδότης, όπως με αποκαλούν οι κατήγοροί μου. Πάντα υπηρέτησα πιστά την ιδεολογία μου πιστεύοντας ότι εξυπηρετώ το λαό. Συγχωρώ τους κατηγόρους μου για τις πίκρες που μου ‘δωσαν την ώρα που χρειαζόμουν συμπάθεια και κατανόηση. Σας παρακαλώ και σας όλους να συγχωρήσετε και σεις τους κατηγόρους μου. Αυτό θα είναι για μένα ανακούφιση.
Εκφράζω την ευγνωμοσύνη μου στον πεθερό μου και πεθερά μου. Στον αγαπητό μου Βρασίδα, Δημοσθένη και γυναίκα του, που μου παραστάθηκαν στοργικά στη φυλάκισή μου. Εκφράζω την ευγνωμοσύνη μου στις αδελφές μου που ταλαιπωρούνταν να με επισκέπτονται κάθε εβδομάδα.
Αποχαιρετώ τ’ αδέλφια μου Σπύρο και Γιώργη. Εκφράζω την ευγνωμοσύνη μου σ’ όλους, γνωστούς και αγνώστους, για τη συμπαράστασή τους ή την καλοσύνη που έδειξαν απέναντί μου στις κακές ώρες της ζωής μου. Στα ανίψια μου και ιδιαίτερα τη Γεωργία εύχομαι κάθε ευτυχία.
Στην αγαπημένη μου Ιουλία, που μου στάθηκε αγαπημένη συντρόφισσα στα λίγα χρόνια της ζωής μας, εκφράζω τη βαθιά μου ευγνωμοσύνη για τη στοργή και την αγάπη της. Της εύχομαι να ζήσει τη ζωή της και να ευτυχήσει.
Στο αγαπημένο μου παιδί το ΔΗΜΗΤΡΗ εύχομαι να γίνει ΜΕΓΑΛΟΣ και ΧΡΗΣΙΜΟΣ άνθρωπος για το καλό το δικό του και του ελληνικού λαού.
Σας αφήνω γεια
Νίκος
Φυλακή – Σανατόριο 13 προς 14 Αυγούστου 1954
Υ.Γ. Μη λυπάστε, εγώ τώρα θα ησυχάσω. Σας εύχομαι όλων ευτυχία. Ο θάνατος είναι μια αλλαγή της ύλης. Έτσι είναι.»
[iframe id=”https://www.youtube.com/embed/OHpn4h5QjZs”]
